Hai câu thơ này từ "Chinh phụ ngâm" của Đặng Trần Côn thể hiện rõ đặc trưng của thể thơ song thất lục bát qua sự sử dụng tài hoa nghệ thuật đối. Câu thơ “Thoa cung Hán của ngày xuất giá” và “Gương lầu Tần dấu cũ soi chung” không chỉ tuân theo quy tắc về số lượng âm tiết mà còn thể hiện sự cân đối và hài hòa về mặt ngữ nghĩa. Dưới đây là phân tích chi tiết:
1. Sự đối xứng về cấu trúcThoa cung Hán của ngày xuất giá:
Thoa cung: chỉ món đồ trang sức truyền thống của phụ nữ trong xã hội phong kiến.Hán: ám chỉ thời kỳ nhà Hán, nhấn mạnh tính lịch sử và truyền thống.Ngày xuất giá: thời điểm quan trọng trong đời một người phụ nữ khi kết hôn.Gương lầu Tần dấu cũ soi chung:
Gương lầu Tần: ám chỉ gương của cung phi trong cung đình nhà Tần, mang đậm dấu ấn của sự trang trọng và xa hoa.Dấu cũ: các dấu vết, kỷ niệm cũ, gợi nhớ về quá khứ.Soi chung: hình ảnh của việc nhìn lại những dấu vết xưa, gợi sự so sánh giữa quá khứ và hiện tại.2. Sự đối xứng về ý nghĩaThoa cung Hán của ngày xuất giá gợi ra hình ảnh của một ngày trọng đại, có sự chú trọng vào nét đẹp truyền thống và sự khởi đầu của một cuộc sống mới. Đây là hình ảnh của sự chuẩn bị và trang trọng khi bắt đầu một chặng đường mới trong đời sống cá nhân.
Gương lầu Tần dấu cũ soi chung gợi nhớ về quá khứ và sự nhạt nhòa của hiện tại so với những ký ức xưa. Gương của cung phi có thể phản chiếu dấu vết của thời gian, nhấn mạnh sự lạc lõng và sự cô đơn của người phụ nữ khi nhìn lại những dấu vết của ngày xưa.
3. Sự đối xứng về cảm xúcCả hai câu thơ đều diễn tả cảm giác tiếc nuối và sự thay đổi từ một thời điểm hạnh phúc sang sự cô đơn hiện tại. “Ngày xuất giá” là biểu tượng của sự khởi đầu hạnh phúc, trong khi “dấu cũ” là minh chứng cho sự nhạt nhòa và đau khổ hiện tại.4. Sự đối xứng về hình ảnhThoa cung Hán và Gương lầu Tần đều là những biểu tượng của sự xa hoa và trang trọng trong lịch sử. Cả hai hình ảnh này đều gợi nhớ về một quá khứ lộng lẫy, nhưng lại đối lập với sự cô đơn và khắc khoải của hiện tại.Tổng kếtSự đối xứng trong hai câu thơ không chỉ thể hiện sự tinh tế trong cách sử dụng ngôn từ mà còn làm nổi bật sự tương phản giữa quá khứ và hiện tại, giữa niềm vui và nỗi đau. Điều này làm cho bài thơ trở nên sâu lắng và mang đậm dấu ấn nghệ thuật của thể thơ song thất lục bát.