“… Bao giờ cho tới mùa thu Trái hồng, trái bưởi đánh đu giữa rằm Bao giờ cho tới tháng năm Mẹ ra trải chiếu ta nằm đếm sao Ngân hà chảy ngược trên cao Quạt mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờm Bờ ao đom đóm chập chờn Trong leo lẻo những vui buồn xa xôi Mẹ ru cái lẽ ở đời Sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn Bà ru mẹ…mẹ ru con Liệu mai sau các con còn nhớ chăng?”
Viết đoạn văn (khoảng 15-20 dòng) trình bày cảm nhận về hai khổ thơ đầu trong ngữ liệu phần Đọc- hiểu ở trên.
Bao giờ cho tới mùa thu
trái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằm
bao giờ cho tới tháng năm
mẹ ra trải chiếu ta nằm đếm sao
Ngân hà chảy ngược lên cao
quạt mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờm
bờ ao đom đóm chập chờn
trong leo lẻo những vui buồn xa xôi
Mẹ ru cái lẽ ở đời
sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn
bà ru mẹ... mẹ ru con
liệu mai sau các con còn nhớ chăng
(Trích Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa - Thơ Nguyễn Duy, NXB Hội nhà văn, 2010)
a. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào? Xác định phương thức biểu đạt chính.
b. Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ đầu.
c. Em hiểu như thế nào về hai câu thơ: Mẹ ru cái lẽ ở đời/ sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn ?
d . Theo em, tác giả muốn nhắn nhủ chúng ta điều gì trong hai câu thơ “bà ru mẹ... mẹ -ru con - liệu mai sau các con còn nhớ chăng”? ( Viết thành đoạn văn ngắn 4 -5 dòng )
Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi:
Bao giờ cho tới mùa thu
Trái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằm
Bao giờ cho tới tháng năm
Mẹ ra trải chiếu ta nằm đếm sao
Ngân hà chảy ngược lên cao
Quạt mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờm
Bờ ao đom đóm chập chờn
Trong leo lẻo những vui buồn xa xôi
Mẹ ru cái lẽ ở đời
Sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn
Bà ru mẹ...mẹ ru con
Liệu mai sau các con còn nhớ chăng
Câu 1: Đoạn trích viết theo thể thơ nào. Phương thức biểu đạt chính là gì?
Câu 2: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong khổ thơ đầu
Câu 3: Em hiểu thế nào về 2 câu: Mẹ ru cái lẽ ở đời/Sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn?
Câu 4: Theo em, tác giả muốn nhắn nhủ điều gì trong 2 câu: Bà ru mẹ...mẹ ru con/Liệu mai sau các con còn nhớ chăng?
Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc của em về đoạn thơ sau : Bao giờ cho tới mùa thu Trái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằm Bao giờ cho tới tháng năm Mẹ ta trải chiếu ta nằm đếm sao .
Xác định nhịp thơ, cách gieo vần trong những đoạn thơ lục bát sau
a. Khi con mới khóc chào đời
Đã nghe tiếng mẹ ru hời thiết tha
Chứa chan lòng mẹ bao la
Ngọt thơm dòng sữa mặn mà lời ru
b.
Mẹ ru cái lẽ ở đời
Sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn
Bà ru mẹ mẹ ru con
Liệu mai sau các con còn nhớ chăng.
MÙA THU Nguyễn Duy (1) Gió mùa thu đẹp thêm rằm mẹ ru con gió ru trăng sáng ngời ru con, mẹ hát ầu ơi ru trăng gió hát bằng lời cỏ cây (2) Bồng bồng cái ngủ trên tay nghe trong gió có gì say lạ lùng nghe như cây lúa đơm bông chừng như trái bưởi vàng đung đưa cành (3) Thì ra giòng sữa ngực mình qua môi con trẻ cất thành men say hiu hiu cái ngủ trên tay giấc mơ có cánh nhẹ bay lên trời (4) Ru con, mẹ hát ... trăng ơi con ru cho mẹ bằng hơi thở mình. 1973 (Nguồn: Thơ Nguyễn Duy – Quê nhà ở phía ngôi sao, NXB ) Theo em nội dung hai dòng thơ cuối bài là gì
Gió mùa thu đẹp thêm rằm
mẹ ru con, gió ru trăng sáng ngời
ru con, mẹ hát à ơi
ru trăng, gió hát bằng lời cỏ cây
bồng bồng cái ngủ trên tay
nghe trong gió có gì say lạ lùng
nghe như cây lúa đơm bông
nghe như trái bưởi vàng đung đưa cành
Thì ra dòng sữa ngực mình
qua môi con trẻ cất thành men say
hiu hiu cái ngủ trên tay
giấc mơ có cánh gió bay lên rồi
ru con, mẹ hát... trăng ơi
con ru cho mẹ bằng hơi thở mình
Nêu nội dung của bài thơ
Phần I: Đọc hiểu (5 điểm)
a, Đọc ngữ liệu sau
Mẹ là cơn gió mùa thu
Cho con mát mẻ lời ru năm nào
Mẹ là đêm sáng ánh sao
Soi đường chỉ lối con vào bến mơ
( Mẹ là tất cả - Lăng Kim Thanh)
b, Trả lời câu hỏi
Câu 1 (1 điểm): Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ nào? Nêu nội dung của đoạn thơ.
Câu 2 (0,5 điểm): Ghi lại 1 từ đơn, 1 từ ghép
Câu 3 (2,0 điểm): Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng ở đoạn thơ trên và nêu tác dụng của nó.
Câu 4 (1,5 điểm): Từ những câu thơ trên, em cảm nhận như thế nào về vai trò và tình cảm của cha mẹ đối với chúng ta? Em cần phải có bổn phận và trách nhiệm như nào đối với cha mẹ của mình? (Viết khoảng 10 dòng - 6 đến 8 câu)
Phần II: Viết (5 điểm)
Đề bài: Mỗi chúng ta đều có những kỉ niệm. Những kỉ niệm có thể là vui là buồn thậm chí làm chúng ta thay đổi cả một thói quen. Em hãy viết bài văn kể về một trải nghiệm đáng nhớ của em với thầy cô hoặc với bạn bè.
hãy viết đoạn văn khoảng 10 câu nêu cảm nhận của em về cái hay, cái đẹp của đoạn thơ sau:
"Mẹ gom lại từng trái chín trong vườn
Rồi rong ruổi trên con đường lặng lẽ
Ổi, những trái na, hồng, ổi, thi...
Có ngọt ngào năm tháng mẹ chắt chiu!
(trích trong bài thơ Mùa thu và mẹ của Lương Đình Khoa)
