Bài 2: Cân bằng trong dung dịch nước

Mở đầu (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 16)

Hướng dẫn giải

- pH là một đại lượng liên hệ trực tiếp với nồng độ H+, OH - để đánh giá tính acid, base của một dung dịch đã cho, với quy ước như sau:

pH = -log[H+] hoặc [H+] = 10-pH

- Chỉ số pH có ý nghĩa to lớn trong thực tiễn, pH có liên quan đến sức khoẻ con người, sự phát triển của động, thực vật, …

Trong cơ thể người, máu và các dịch của dạ dày, mật,.. đều có giá trị pH trong một khoảng nhất định. Nếu chỉ số pH thay đổi đột ngột, không nằm trong giới hạn cho phép thì có thể là dấu hiệu ban đầu của bệnh lí.

Một số động vật sống dưới nước cần môi trường có giá trị pH thích hợp.

Một số loại thực vật chỉ phát triển tốt trong đất có giá trị pH thích hợp.

Trong đời sống hằng ngày, các sản phẩm như dầu gội, xà phòng, kem dưỡng da,… cũng đều cần có giá trị pH trong một khoảng nhất định để an toàn cho người sử dụng.

- Cách xác định pH: có thể xác định pH gần đúng bằng chất chỉ thị acid – base như giấy pH, giấy quỳ, phenolphthalein có màu sắc thay đổi trong các khoảng pH. Khi cần xác định pH chính xác hơn, người ta dùng máy đo pH.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Hoạt động (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 17)

Hướng dẫn giải

a) Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các hạt mang điện.

b) Đèn sáng cho thấy dung dịch NaCl dẫn điện, chứng tỏ dung dịch có hạt mang điện. Đó có thể là cation và anion.

c) Giải thích:

NaCl là hợp chất ion, trong tinh thể có các ion Na+ và Cl- liên kết với nhau bằng lực hút tĩnh điện. Nước là một dung môi phân cực. Khi cho tinh thể NaCl vào nước, các ion Na+ và Cl- trên bề mặt hút các phân tử nước lại gần. Các phân tử nước hướng các đầu âm vào ion Na+, các đầu dương vào ion Cl- và làm yếu liên kết giữa các cation, anion trong tinh thể và khuếch tán vào nước.

NaCl(aq) → Na+(aq) + Cl-(aq)

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Hoạt động (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 17)

Hoạt động (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

Hai cốc đựng dung dịch HCl và CH3COOH với cùng nồng độ 0,1 M, cốc đựng dung dịch HCl cho đèn sáng hơn → số ion mang điện trong dung dịch HCl nhiều hơn.

→ Acid HCl phân li mạnh hơn.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 18)

Hướng dẫn giải

\(HF\rightarrow H^++F^-\\ HI\rightarrow H^++I^-\\ Ba\left(OH\right)_2\rightarrow Ba^{2+}+2OH^-\\ KNO_3\rightarrow K^++NO_3^-\\ Na_2SO_4\rightarrow2Na^++SO_4^{2-}\)

(Trả lời bởi Khai Hoan Nguyen)
Thảo luận (1)

Hoạt động (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 19)

Hướng dẫn giải

\(a.\\ HCl\rightarrow H^++Cl^-\\ NaOH\rightarrow Na^++OH^-\\ Na_2CO_3\rightarrow2Na^++CO_3^{2-}\)

b. 

Dung dịch

HCl (0,01 M)

NaOH (0,01 M)

Na2CO3 (0,01 M)

pH

2

12

11,17

Môi trường

acid

base

base

 

c. Theo khái niệm acid - base của lớp 8:

HCl là acid; NaOH là base.

(Trả lời bởi Khai Hoan Nguyen)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 20)

Hướng dẫn giải

a.

CH3COOH cho proton cho H2O nên CH3COOH là acid, H2O là base.

b.

S2- nhận proton từ H2O nên nó là base, H2O là acid.

(Trả lời bởi Khai Hoan Nguyen)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 3+4 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 21)

Hướng dẫn giải

\(3.\\ a.\left[H^+\right]=\dfrac{10^{-14}}{\left[OH^-\right]}=\dfrac{10^{-14}}{10^{-5,17}}=10^{-8,83}\left(mol\cdot L^{-1}\right)\\ pH=-log\left[H^+\right]=8,83\)

b. pH > 7: dầu gội có môi trường base

4.

a. pH < 7 nên đó là môi trường acid.

b. 

+ Tưới tiêu nước rửa chua.

+ Dùng vôi bột bón cho đất để trung hoà, giảm chua.

+ Bón phân hữu cơ, phân chuồng,...

5. 

\(A.pH=-log\left(0,1\right)=1\\ B.pH>1\\ C.pH=7\\ D.pH=-log\left(\dfrac{10^{-14}}{0,01}\right)=12\)

Vậy chọn D.

(Trả lời bởi Khai Hoan Nguyen)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 5 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 21)

Hướng dẫn giải

A. Dung dịch HCl 0,1 M.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 6+7 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 22)

Hướng dẫn giải

6. Đáp án đúng là: C

7.

a) Phương trình hoá học của phản ứng xảy ra:

ClO-+ H2O ⇌ HClO + OH-

Trong phản ứng trên ClO- nhận H+ từ nước nên là base; H2O là acid.

b) Vì trong phản ứng ClO- nhận proton để tạo thành HClO, nên dung dịch nước Javel có tính base.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)