Bài 13: Sự phản xạ ánh sáng

Câu hỏi mở đầu (SGK Cánh diều - Trang 69)

Hướng dẫn giải

Ánh sáng phản xạ trên một bề mặt tuân theo định luật phản xạ ánh sáng:

+ Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của mặt phản xạ ở điểm tới.

+ Góc phản xạ bằng góc tới.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh diều - Trang 70)

Hướng dẫn giải

a. Phản xạ cho các tia phản xạ song song với nhau.

b. Phản xạ khuếch tán cho các tia phản xạ không song song nhau mà chúng bị phản xạ theo các hướng khác nhau.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 (SGK Cánh diều - Trang 71)

Hướng dẫn giải

Từ kết quả trên thấy góc tới và góc phản xạ bằng nhau.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh diều - Trang 71)

Vận dụng (SGK Cánh diều - Trang 72)

Hướng dẫn giải

+ Từ đường truyền của tia sáng ta thấy, sau khi qua gương phẳng thứ 1 ảnh của vật phản xạ lần 1 cho ảnh 1. Ảnh này bằng vật và là ảnh ảo, ngược chiều với vật.

+ Ảnh ảo 1 qua gương phẳng 1 đến gương phẳng 2 lúc này trở thành vật đối với gương phẳng 2, qua gương phẳng 2 cho ảnh ảo 2, ảnh ảo 2 này ngược chiều so với ảnh ảo 1 nên cùng chiều với vật và lớn bằng vật.

Kết luận: dựa vào nguyên lí như vậy thì con người có thể sử dụng kính tiềm vọng để quan sát các vật bị che khuất. Ứng dụng chủ yếu ở trong tàu ngầm.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 (SGK Cánh diều - Trang 72)

Hướng dẫn giải

- Cách 1: Viết lại dòng chữ lên giấy, dí nét bút thật mạnh khi viết, đọc dòng chữ từ mặt bên kia tờ giấy.

- Cách 2: Viết dòng chữ lên 1 tấm kính 2 mặt. Đọc dòng chữ từ mặt bên kia tấm kính.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng 2 (SGK Cánh diều - Trang 72)

Hướng dẫn giải

Ánh sáng được phản xạ trên phần ghế được đánh dầu bóng và bị phản xạ khuếch tán trên phần mặt ghế chưa đánh dầu bóng, mà ta chỉ có thể quan sát được hình ảnh phản xạ. Đó là lí do xảy ra hiện tượng trên.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 3 (SGK Cánh diều - Trang 73)

Hướng dẫn giải

Nối S với S’ cắt gương tại H.

❖ Xét tại điểm tới I1

Theo định luật phản xạ ánh sáng ta có: I1 = I2

Mặt khác ta lại có: I1 + I4 = 90o và I2 + I3 = 90o, nên suy ra I4 = I3

Lại có I3 = I5 (2 góc đối đỉnh)

=> I4 = I5    (1)

❖ Xét tại điểm tới I2: Chứng minh tương tự ta có: I4 = I5 và góc SI1I2 = S’I1I2

❖ Xét hai tam giác SI1I2 và S’I1I2 có:

I1I2 chung, I4 = I5, góc SI1I2 = S’I1I2

=> ∆ SI1I2 = ∆S’I1I2 => SI1 = S’I1 (2)

Xét hai tam giác SI1H và S’I1H có: HI1 chung, I4 = I5 và SI1 = S’I1 theo (1), (2)

=> ∆SI1H = ∆S’I1H

=> SH = S’H hay khoảng cách từ S tới gương bằng khoảng cách từ S’ tới gương.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Cánh diều - Trang 73)

Hướng dẫn giải

Khoa học tự nhiên 7 Bài 13: Sự phản xạ ánh sáng | KHTN 7 Cánh diều (ảnh 12)

- Dựng ảnh \(A'\) của \(A\) qua gương:

- Từ \(A\) hạ đường thẳng vuông góc với gương tại \(H\)

- Trên tia \(AH\) lấy điểm \(A'\) sao cho \(A'H=HA\)

⇒ Vậy \(A'\) là ảnh của \(A\) qua gương.

- Tương tự, dựng ảnh \(B'\) của \(B\) qua gương

⇒ Nối \(A'\) với \(B'\) ta được ảnh \(A'B'\) của \(AB\) qua gương.

(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))
Thảo luận (1)

Luyện tập 4 (SGK Cánh diều - Trang 74)

Hướng dẫn giải

- Giả sử gương đặt ở vị trí thỏa mãn bài ra, khi đó ta vẽ đường đi của các tia sáng như hình.

- Để mắt thấy được ảnh của chân thì mép dưới của gương cách mặt đất nhiều nhất là đoạn \(IK\).

Xét \(\Delta B'BO\)\(IK\) là đường trung bình nên:

\(IK=\dfrac{OB}{2}=\dfrac{AB-OA}{2}\dfrac{1,6-0,08}{2}=0,76\left(m\right)\)

Để mắt thấy được ảnh của đỉnh đầu, thì mép trên của gương cách mặt đất ít nhất là đoạn \(JK\)

Xét \(\Delta O'OA\)\(JH\) là đường trung bình nên:

\(JH=\dfrac{OA}{2}=\dfrac{8}{2}=4\left(cm\right)=0,04\left(m\right)\)

Chiều cao tối thiểu của gương để thấy được toàn bộ ảnh là đoạn \(IJ\)

\(IJ=JK-IK=0,76-0,04=0,72\left(m\right)=72\left(cm\right)\)

Vậy để cậu bé thấy được toàn bộ ảnh của mình trong gương cần một gương có chiều cao tối thiểu là \(72cm\), mép dưới của gương treo cách nền nhà nhiều nhất đoạn \(76cm\)

(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))
Thảo luận (1)