Bài 1: Liên hợp quốc

Câu hỏi mục 1.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 7)

Hướng dẫn giải

Bối cảnh lịch sử và quá trình thành lập Liên hợp quốc:
- Bối cảnh lịch sử:
+ Chiến tranh thế giới thứ hai: Gây ra hậu quả tàn khốc về người và tài sản, thúc đẩy các quốc gia tìm kiếm giải pháp để ngăn chặn chiến tranh trong tương lai.
+ Hạn chế của Hội Quốc Liên: Không thể ngăn chặn sự bùng nổ của Chiến tranh thế giới thứ hai, dẫn đến nhu cầu thành lập một tổ chức quốc tế mới có hiệu quả hơn.
- Quá trình thành lập:

+ Tuyên ngôn của Liên hợp quốc: Ký kết vào ngày 1 tháng 1 năm 1942 bởi 26 quốc gia cam kết chống lại phe Trục.
+ Tại hội nghị Tê - Hê - Ran ( I-ran, từ này 28 - 11 đến ngày 1 - 12 - 1943), ba nước Liên Xô, Mỹ, Anh khẳng định quyết tâm thành lập Liên Hợp quốc.
+ Tại hội nghị I-an-ta ( Liên Xô, tháng 2 - 1945) ba nước Liên Xô, Mỹ, Anh đã ra quyết định về việc thành lập Liên Hợp Quốc và đồng ý triệu tập hội nghị để thông qua hiến chương Liên hợp quốc.
+ Hội nghị San Francisco: Diễn ra từ tháng 4 đến tháng 6 năm 1945, với sự tham dự của 50 quốc gia, thông qua Hiến chương Liên hợp quốc.
+ Ngày thành lập: 24 tháng 10 năm 1945, khi Hiến chương Liên hợp quốc có hiệu lực.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 8)

Hướng dẫn giải

Mục tiêu hoạt động:
- Duy trì hòa bình và an ninh thế giới.

- Phát triển các mối quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc và tiến hành hợp tác quốc tế giữa các nước trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc bình đẳng và quyền tự quyết của các dân tộc.
Nguyên tắc hoạt động:
- Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc.

- Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của tất cả các nước.

- Không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kì nước nào.

- Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình.

- Chung sống hòa bình và sự nhất trí giữa 5 cường quốc: Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp, Trung Quốc.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 9)

Hướng dẫn giải

- Là diễn đàn quốc tế, vừa hợp tác vừa đấu tranh nhằm duy trì hòa bình và an ninh thế giới, giữ vai trò quan trọng trong việc giải quyết các tranh chấp và xung đột khu vực.

- Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế về kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế,... giữa các quốc gia thành viên.

- Giúp đỡ các dân tộc về kinh tế, văn hóa, ý tế, nhân đạo, giáo dục.

- Tuy nhiên, hiện nay vai trò của Liên hợp quốc đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi những hoạt động của tổ chức này không mang lại hiểu quả tích cực, và tác động từ mâu thuẫn Mĩ - Trung.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 10)

Hướng dẫn giải

- Thúc đẩy hợp tác quốc tế:
+ LHQ tạo diễn đàn cho các quốc gia thảo luận và đề ra các chiến lược phát triển chung.
+ Hỗ trợ các nước đang phát triển thông qua các chương trình viện trợ và hợp tác kỹ thuật.
+ Thúc đẩy thương mại quốc tế tự do và công bằng.
+ Khuyến khích đầu tư quốc tế vào các nước đang phát triển.
- Hỗ trợ phát triển kinh tế:
+ LHQ hỗ trợ các nước thành viên trong việc xây dựng và thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế.
+ Cung cấp các khoản vay ưu đãi và hỗ trợ tài chính cho các dự án phát triển.
+ Hỗ trợ phát triển khoa học kỹ thuật và chuyển giao công nghệ.
- Nâng cao đời sống người dân:

+ LHQ thúc đẩy các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs), bao gồm xóa đói giảm nghèo, cải thiện giáo dục, y tế, và bảo vệ môi trường.
+ Hỗ trợ các chương trình y tế và giáo dục cho các nước đang phát triển.
+ Cung cấp cứu trợ nhân đạo trong các trường hợp khẩn cấp.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2.c (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 11)

Hướng dẫn giải

- Đảm bảo quyền con người:

+ LHQ soạn thảo và thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền năm 1948, là văn kiện quốc tế đầu tiên khẳng định các quyền và tự do cơ bản của con người.
+ Giám sát và thúc đẩy việc thực thi các quyền con người trên toàn thế giới.
+ Hỗ trợ các quốc gia xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về quyền con người.
+ Can thiệp trong các trường hợp vi phạm quyền con người nghiêm trọng.
- Phát triển văn hóa, xã hội:

+ LHQ thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học và y tế.
+ Hỗ trợ các nước đang phát triển trong việc nâng cao đời sống văn hóa, xã hội.
+ Bảo vệ di sản văn hóa thế giới.
+ Thúc đẩy đối thoại liên tôn giáo và hòa bình.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 11)

Luyện tập 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 11)

Hướng dẫn giải

Lĩnh vực

Vai trò

Duy trì hòa bình, an ninh quốc tế

- Liên hợp quốc đã góp phần giải quyết xung đột và tranh chấp ở nhiều khu vực, khôi phục hoà bình và hỗ trợ tái thiết ở nhiều quốc gia.

- Liên hợp quốc xây dựng được một hệ thống các công ước, hiệp ước quốc tế về giải trừ quân bị cũng như ngăn chặn phổ biến vũ khí huỷ diệt hàng loạt, tiêu biểu có Hiệp ước cấm phổ biến vũ khí hạt nhân (1968); Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện (1996); Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân (2017),... 

Phát triển

- Liên hợp quốc ưu tiên việc tạo môi trường kinh tế quốc tế bình đẳng, hỗ trợ các nền kinh tế kém phát triển thông qua các chương trình, quỹ, các cơ quan chuyên môn, ...

- Từ năm 1960, Đại hội đồng Liên hợp quốc đề ra các chiến lược phát triển cho từng thập kỉ nhằm huy động sự hợp tác quốc tế cho các mục tiêu phát triển chung. 

- Tháng 9 - 2015, tại Hội nghị Thượng đỉnh ở Niu Oóc, Liên hợp quốc thông qua Chương trình nghị sự 2030 với 17 mục tiêu, lấy phát triển bền vững là định hướng xuyên suốt của ba trụ cột kinh tế, xã hội và môi trường.

Quyền lợi con người, văn hóa, xã hội

- Về quyền con người:

+ Năm 1948, Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền, khẳng định những quyền cơ bản của con người. 

+ Tuyên ngôn Nhân quyền làm cơ sở cho việc ra đời hơn 80 công ước và tuyên bố quốc tế về quyền con người nhằm đảm bảo việc thực thi quyền con người, xây dựng một thế giới an toàn và công bằng hơn.

- Về văn hóa, xã hội:

+ Các cơ quan chuyên môn của Liên hợp quốc như Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổ chức Lao động quốc tế (ILO),.. đã góp phần thắt chặt sự hợp tác về giáo dục, khoa học, văn hoá, xã hội giữa các quốc gia thành viên, đảm bảo quyền có việc làm, quyền được chăm sóc y tế,... của người dân.

+ Các quỹ, chương trình của Liên hợp quốc như Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA), Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF),... đã thúc đẩy giải quyết các vấn đề thách thức toàn cầu, chú trọng các vấn đề giáo dục, ...

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 11)

Hướng dẫn giải

Mục tiêu: Bình đẳng giới

- Nội dung mục tiêu: 

+ Đạt được bình đẳng giới và trao quyền cho tất cả phụ nữ và trẻ em gái.

+ Mục tiêu này cụ thể hóa cam kết về việc xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với tất cả phụ nữ và trẻ em gái ở mọi nơi. 

+ Chấm dứt mọi hình thức bạo lực, quấy rối, bao gồm buôn bán người, bóc lột tình dục và các hình thức bóc lột khác đối với tất cả phụ nữ và trẻ em gái ở nơi công cộng và khu vực tư nhân. 

+ Đồng thời, đảm bảo quyền lợi và cơ hội bình đẳng cho nữ giới và nam giới. Thúc đẩy sự tham gia đầy đủ, bình đẳng và hiệu quả của phụ nữ trong vai trò ra các quyết định trong đời sống chính trị, kinh tế và xã hội. 

- Mục tiêu này phải phát triển bền vững vì:

+ Bình đẳng giới tạo ra một xã hội công bằng và phát triển toàn diện. 

+ Bình đẳng giới giúp tận dụng đầy đủ tài năng và tiềm năng của cả nam và nữ, thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới. 

+ Ngoài ra, bình đẳng giới giúp giảm bớt bạo lực và áp lực xã hội đối với cả hai giới, tạo ra một môi trường sống lành mạnh và hạnh phúc cho mọi người.

- Điều Việt Nam phải làm để góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững bình đẳng giới là:

+ Thúc đẩy việc đào tạo và tạo điều kiện cho phụ nữ tham gia vào lĩnh vực kinh tế, chính trị và xã hội. 

+ Cải thiện quyền lợi và cơ hội cho phụ nữ trong lĩnh vực lao động, giáo dục và chăm sóc sức khỏe. 

+ Xây dựng và thực thi các chính sách hỗ trợ gia đình, chăm sóc con cái và giáo dục giới tính trong hệ thống giáo dục. 

+ Tăng cường hệ thống pháp luật và thúc đẩy nhận thức về bình đẳng giới trong cộng đồng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)