Bài 5: Cấu tạo của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Mở đầu (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 30)

Hướng dẫn giải

Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học có cấu tạo gồm:

   + Ô nguyên tố: cho biết số hiệu nguyên tử, kí hiệu nguyên tố, tên nguyên tố và nguyên tử khối trung bình,…

   + Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần.

   + Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học giống nhau.

- Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 31)

Hướng dẫn giải

Theo tiến trình lịch sử, các nhà khoa học đã phân loại các nguyên tố hóa học dựa trên các cơ sở:

   + Tính chất hóa học của các nguyên tố giống nhau.

   + Khối lượng nguyên tử của các nguyên tố tăng dần trong một quãng tám, trong đó nguyên tố thứ 8 lặp lại tính chất nguyên tố đầu tiên.

   + Khối lượng nguyên tử của các nguyên tố tăng dần trong 1 cột và hàng, bắt đầu một cột hoặc hàng tính chất nguyên tố lặp lại.

 

   + Cuối cùng, các nguyên tố được phân loại dựa trên cấu tạo của nguyên tử.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 30)

Hướng dẫn giải

Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo ba nguyên tắc, nguyên tắc nào sau đây là đúng?

A. Nguyên tử khối tăng dần.

B. Cùng số lớp electron xếp cùng cột.

C. Điện tích hạt nhân tăng dần.

D. Cùng số electron hóa trị xếp cùng hàng.

(Trả lời bởi animepham)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 3 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 33)

Hướng dẫn giải

- Trong bảng tuần hoàn, ô nguyên tố cho ta biết: số hiệu nguyên tử, kí hiệu nguyên tố, tên nguyên tố và nguyên tử khối trung bình,…

- Ví dụ: Ô nguyên tố nhôm

 (ảnh 2)

- Nhôm có số hiệu nguyên tử là 13

- Kí hiệu nguyên tố là Al

- Tên nguyên tố là nhôm

- Nguyên tử khối trung bình của nhôm là 26,982

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 4 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 33)

Hướng dẫn giải

- Cấu hình e của nguyên tố C (Z = 6): 1s22s22p2 => có 4 electron hóa trị

- Cấu hình e của nguyên tố Mg (Z = 12): 1s22s22p63s2 => có 2 electron hóa trị

- Cấu hình của nguyên tố Cl (Z = 17): 1s22s22p63s23p5 => có 7 electron hóa trị

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 5 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 33)

Hướng dẫn giải

a)

Nguyên tố Mg là nguyên tố họ s

Nguyên tố P là nguyên tố họ p

Nguyên tố Fe là nguyên tố họ d

Nguyên tố Ar là nguyên tố họ p

b)

Mg, Fe là kim loại

P là phi kim

Ar là khí hiếm

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 6 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 33)

Hướng dẫn giải

- Phosphorus (Z = 15) có cấu hình electron: 1s22s22p63s23p3

   + P nằm ở ô số 15, chu kì 3, nhóm VA.

   + P là nguyên tố họ p

=> P là phi kim

- Calcium (Z = 20) có cấu hình electron: 1s22s22p63s23p64s2

   + Ca nằm ở ô số 20, chu kì , nhóm IIA.

   + Ca là nguyên tố họ s

=> Ca là phi kim

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 7 (SGK Kết nối tri thức và cuộc sống trang 33)

Hướng dẫn giải

a) Nguyên tố S nằm ở nhóm VIA => S có 6 electron lớp ngoài cùng.

b) Cấu hình electron của sulfur: 1s22s22p63s23p4

=> Lớp ngoài cùng gồm 2 phân lớp s và p. 2 electron ở phân lớp s và 4 electron ở phân lớp p.

c) Cấu hình electron của sulfur: 1s22s22p63s23p4

d) S nằm ở nhóm VIA, là nguyên tố họ p nên S là nguyên tố phi kim.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Thảo luận (1)

Em có thể? (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống trang 33)

Hướng dẫn giải

- Để xác định được vị trí các nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn cần biết:

    + Số electron của nguyên tử ⇒ xác định được ô nguyên tố.

    + Số lớp electron của nguyên tử ⇒ xác định được chu kì.

    + Số electron hóa trị ⇒ xác định được nhóm.

- Phân loại thành phần nguyên tố: các nguyên tố s, p, d, f là những nguyên tố mà nguyên tử có electron cuối cùng được điền vào phân lớp s, p, d, f tương ứng.

- Dựa vào đặc điểm về cấu hình electron lớp ngoài cùng để dự đoán tính chất hóa học cơ bản của nguyên tố:

    + Nguyên tố mà nguyên tử đủ 8 electron lớp ngoài cùng là khí hiếm (trừ He).

    + Nguyên tố mà nguyên tử có 1, 2, 3 electron lớp ngoài cùng thường là nguyên tố kim loại.

    + Nguyên tố mà nguyên tử có 5, 6, 7 electron lớp ngoài cùng thường là nguyên tố phi kim

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)