Dựa vào hình 19.1 và thông tin trong bài, em hãy:
- Cho biết các thành phần chính của đất.
- Thành phần nào chiếm tỉ lệ lớn nhất.
- Thành phần nào quan trọng nhất.
Bài 19. Lớp đất và các nhân tố hình thành đất. Một số nhóm đất điển hình
Câu hỏi 1 mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 178)
Thảo luận (1)
Câu hỏi 2 mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 178)
Dựa vào hình 19.2 và thông tin trong bài, em hãy cho biết:
- Có mấy tầng đất chính?
- Tầng nào chứa chất mùn và có nhiều chất dinh dưỡng?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Có 4 tầng đất chính: tầng hữu cơ, tầng đất mặt, tầng tích tụ, tầng đá mẹ.
- Tầng hữu cơ là tầng chứa mùn và có nhiều chất dinh dưỡng.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Câu hỏi mục 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 179)
Dựa vào hình 19.3 và thông tin trong bài, em hãy cho biết những ảnh hưởng của con người đến đất theo hướng tiêu cực hoặc tích cực.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTích cực:
– Trồng cây, gây rừng phủ xanh đất trống
– Khai thác, chăm bón, cày cấy đào xới cho đất tơi xốp
– Áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường đất, kiểm soát hoạt động khai thác đất đai sao cho hiệu quả
Tiêu cực:
– Dân số ngày càng tăng nhanh, rác thải sinh hoạt và vấn đề canh tác cũng trở thành gánh nặng.
– Con người khai thác khoáng sản nhiều, thải nhiều rác ra môi trường, khiến cho đất bị ô nhiễm nghiêm trọng.
– Lạm dụng nguồn tài nguyên đất và tác động xấu đến đất như sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật đã gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường.
– Nhiều nơi khai thác rừng tràn lan khiến đất đai đồi núi xói mòn, thoái hóa
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Câu hỏi mục 3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 180)
Dựa vào hình 19.4, em hãy kể tên:
- Một số nhóm đất điển hình trên thế giới.
- Các nhóm đất điển hình ở lục địa Á – Âu và lục địa Phi.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Một số nhóm đất điển hình trên thế giới:
+ Đất pốtdôn;
+ Đất đen thảo nguyên ôn đới;
+ Đất đỏ vàng nhiệt đới;
+ Đất xám hoang mạc và bán hoang mạc,...
- Các nhóm đất điển hình ở:
+ Lục địa Á - Âu: đất pốtdôn, đất đen thảo nguyên ôn đới, đất xám hoang mạc và bán hoang mạc.
+ Lục địa Phi: đất đỏ vàng nhiệt đới, đất xám hoang mạc và bán hoang mạc.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 181)
Em hãy cho biết:
- Vai trò của lớp đất đối với sinh vật (thực vật, động vật,…).
- Nhân tố nào đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành đất? Giải thích vì sao em chọn nhân tố đó?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Vai trò của lớp đất đối với sinh vật (thực vật, động vật....):
+ Đối với thực vật: Cung cấp nước, ôxy, chất dinh dưỡng và tạo điều kiện thuận lợi cho thực vật sinh trưởng và phát triển.
+ Đối với động vật: Là nơi sinh sống của nhiều loài động vật trong đất (giun, mối,...).
- Nhân tố như đá mẹ, khí hậu và sinh vật đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành đất vì:
+ Đá mẹ là nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất, quyết định thành phần khoáng vật, ảnh hưởng đến màu sắc và tính chất của đất.
+ Khí hậu tác động tới quá trình hình thành đất bằng lượng mưa và nhiệt độ.
+ Sinh vật góp phần tích tụ, phân hủy và biến đổi chất hữu cơ.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 181)
Dựa vào nội dung đã học và hiểu biết của mình, em hãy sưu tầm những thông tin liên quan đến những nhóm đất chính ở Việt Nam.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Học sinh có thể tìm kiếm thông tin các nhóm đất ở nước ta qua sách, báo, internet,…
- Nước ta có một số nhóm đất
+ Đất đỏ badan: tập trung nhiều nhất ở vùng Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và một số vùng núi nước ta, trồng các loại cây quan trọng, sản lượng cao, giá trị kinh tế cho con người,…
+ Đất feralit đỏ vàng: sử dụng để trồng một số cây công nghiệp (chè, quế, cà phê,…), canh tác cây lương thực: lúa, ngô, sắn mì,...
+ Đất phù sa sông: phân bố ở vùng đồng bằng, ven biển, hạ lưu các con sông,… thích hợp trồng cây lương thực, cây hoa màu,…
(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
