Bài 1: Một số vấn đề chung về cách mạng tư sản

Hướng dẫn giải

#Tham khảo

- Ngày 14/7/1789, quần chúng nhân dân tấn công ngục Ba-xti, đánh dấu sự bùng nổ của Cách mạng tư sản Pháp. Sau này, ngày 14/7 được chọn là ngày Quốc khánh của nước Pháp.

- Một số cuộc cách mạng tư sản em đã được học:

+ Cách mạng Nê-đéc-lan (thế kỉ XVI).

+ Cách mạng tư sản Anh (thế kỉ XVII).

+ Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ (thế kỉ XVIII)

+ Cách mạng tư sản Pháp (thế kỉ XVIII).

+ Đấu tranh thống nhất nước Đức (thế kỉ XIX)

+ Duy tân Minh Trị (thế kỉ XIX).

+ Cách mạng Tân Hợi (thế kỉ XX).

- Một số điểm chung của các cuộc cách mạng tư sản:

+ Các cuộc cách mạng tư sản bùng nổ dựa trên những tiền đề về kinh tế, chính trị, xã hội và tư tưởng.

+ Các cuộc cách mạng tư sản đều nhằm mục tiêu xóa bỏ những rào cản kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

+ Lãnh đạo cách mạng tư sản là giai cấp tư sản và đồng minh của họ (chủ nô, quý tộc phong kiến tư sản hóa,…)

+ Trong cách mạng tư sản, giai cấp lãnh đạo và quần chúng nhân dân giữ vai trò là động lực quyết định thắng lợi của cách mạng.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Giai đoạn hậu kì trung đại, các ngành kinh tế thủ công nghiệp, thương nghiệp phát triển mạnh ở Tây Âu và Bắc Mỹ.
Nhiều trung tâm công - thương nghiệp, tài chính xuất hiện như: An-véc-pen, Am-xtec-đam, Luân Đôn,...
Kinh tế nông nghiệp đã phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, hỗ trợ cho công, thương nghiệp
=> Sự phát triển mạnh của các ngành kinh tế, quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa dần được hình thành ở Tây Âu và Bắc Mỹ từ cuối thời trung đại, dẫn tới sự thay đổi về chính trị và xã hội.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Tham khảo:

Vào hậu kì trung đại, chế độ phong kiến ở các nước Tây Âu bộc lộ nhiều khủng hoảng sâu sắc. Các vương triều phong kiến vẫn duy trì chế độ quân chủ độc đoán, nắm giữ cả vương quyền và thần quyền, với công cụ thống trị gồm quân đội, cảnh sát và nhà thờ.
Tình hình chính trị rối ren. Xuất hiện các giai cấp, tầng lớp mới, đại diện cho phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa: quý tộc mới, tư sản, chủ nô. Các giai cấp này có mâu thuẫn với chế độ phong kiến bảo thủ hoặc chủ nghĩa thực dân, họ muốn làm cách mạng để xác lập chế độ mới tiến bộ hơn.
Giai cấp công nhân, nông dân, tầng lớp bình dân thành thị, tầng lớp tiểu tư sản bị bóc lột, chèn ép bởi các chính sách cai trị hà khắc của lãnh chúa, quý tộc sẵn sàng đi theo giai cấp tư sản để làm cách mạng.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Để tập hợp quần chúng nhân dân, giai cấp tư sản cần có hệ tư tưởng để chống lại hệ tư tưởng phong kiến bảo thủ.

Với các cuộc cách mạng nổ ra sớm (Nê-đéc-lan, Anh), giai cấp tư sản, quý tộc mới đã mượn “ngọn cờ” tôn giáo cải cách để tập hợp quần chúng.
Ở Pháp, nền tảng của hệ tư tưởng dân chủ tư sản chính là Triết học Ánh sáng với các đại diện tiêu biểu là S. Mông-te-xki-ơ, Ph. Vôn-te, G. G. Rút-xô.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Mục tiêu chung: Lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế, gạt bỏ những trở ngại trên con đường xác lập và phát triển của chủ nghĩa tư bản
Mục tiêu cụ thể:
- Về kinh tế: Thúc đẩy sự phát triển của kinh tế hàng hóa; hướng đến một nền sản xuất tập trung, cải tiến kĩ thuật.

- Về chính trị: Xây dựng nhà nước pháp quyền, là nhà nước dân chủ tư sản, dựa trên việc quản lí đất nước bằng pháp luật.
Ví dụ: Cách mạng tư sản của Pháp (1789 - 1799) diễn ra với mục đích lật đổ chế độ phong kiến ở Pháp, giải phóng cho toàn thể nhân dân, thiết lập chế độ mới mà ở đó ruộng đất được chia đều cho người dân, đồng thời thiết lập lên quyền bình đẳng giữa người với người.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Vì nhiệm vụ dân tộc và dân chủ luôn phải song hành với nhau. Cần phải giải quyết đồng thời 2 nhiệm vụ này thì cuộc cách mạng mới được xem là triệt để, đưa đất nước phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

- Vai trò của tầng lớp quý tộc mới trong Cách mạng tư sản Anh:

+ Tầng lớp quý tộc mới đóng vai trò quan trọng trong việc lãnh đạo cuộc Cách mạng tư sản Anh đi đến thành công.
+ Tuy nhiên, chính sự tham gia của tầng lớp quý tộc mới trong lực lượng lãnh đạo, là một trong những nguyên nhân đưa đến tính “không triệt để” của cuộc Cách mạng tư sản Anh. Vì: tầng lớp quý tộc mới muốn lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế để tự do sản xuất và kinh doanh, nhưng tinh thần chống phong kiến của họ không triệt để, không quyết tâm xóa bỏ tận gốc chế độ phong kiến mà chỉ muốn cải tạo chế độ phong kiến chuyên chế cho phù hợp với lợi ích của mình.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Tham khảo: Quần chúng nhân dân là động lực của cách mạng tư sản vì đây là tầng lớp đông đảo nhất, là lực lượng chính tham gia cách mạng. Khi quần chúng nhân dân tham gia đông đảo, liên tục thì thắng lợi của cách mạng càng triệt để, tiêu biểu như Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Các cuộc cách mạng tư sản đầu tiên diễn ra đã đem lại những ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn, các cuộc cách mạng tư sản đã chấm dứt sự đô hộ của ngoại bang, lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế. Không những vậy, các cuộc cách mạng tư sản còn giải phóng cho toàn thể nhân dân khỏi ách thống trị của chủ nghĩa thực dân.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Lựa chọn: Trình bày ý nghĩa của cách mạng tư sản Pháp (cuối thế kỉ XVIII)

+ Mở đường cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Pháp.

+ Làm lung lay chế độ phong kiến khắp châu Âu.

+ Để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho phong trào cách mạng các nước.

+ Những tư tưởng tiến bộ trong trào lưu Triết học Ánh sáng ở Pháp đã được đón nhận nồng nhiệt ở nhiều nơi trên thế giới, làm cho thế kỉ XVIII đi vào lịch sử với tên gọi “thế kỉ Ánh sáng”.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)