- Tình yêu thiên nhiên
+ “Ức Trai thi tập” và “Quốc âm thi tập” chứa đựng cả một thế giới thiên nhiên đa dạng, vừa mĩ lệ, vừa bình dị gần gũi.
+ Tâm hồn Nguyễn Trãi rộng mở, tinh tế, lãng mạn – nâng niu từng vẻ đẹp, từng khoảnh khắc giao hoà cùng thiên nhiên.
- Nỗi niềm thế sự
+ Hồn thơ Ức Trãi trĩu nặng suy tư trước thế sự đen bạc. Thơ ông có nhiều chiêm nghiệm buồn về nhân tình thế thái, có cả những cay đắng, thất vọng, đau đớn trước một thực tại hỗn độn, bất công, ngang trái.
+ Nguyễn Trãi đối diện với thực tại bằng tâm thế, tư thế của cây tùng, cây bách