Bài 26: Trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở động vật

Tại sao khi trời nóng, chúng ta cần uống nhiều nước hơn? 

1. Vào ngày nắng nóng, nhiệt độ môi trường tăng cao, cơ thể điều hòa nhiệt bằng cách đổ mồ hôi làm mất nước. 
2. Khi trời nóng, thận tăng tốc độ làm việc nên đào thải ra nhiều nước tiểu khiến cơ thể mất nước. 
3. Cơ thể cần uống nước vào những ngày nắng nóng để dự trữ nước cho mùa đông.
4. Khi trời nóng, các tuyến mồ hôi được kích hoạt và làm tăng nhiệt độ cơ thể làm mất nước. 

Em hãy phân loại các loài động vật sau vào nhóm thích hợp.​

• Động vật ăn cỏ || Trâu || Thỏ || Sâu bướm
• Động vật ăn thịt || Hổ || Cá heo || Chim ưng
• Động vật ăn tạp || Lợn || Con người || Chó

Các biện pháp nào dưới đây giúp phòng, tránh một số bệnh do dinh dưỡng và vệ sinh ăn uống không hợp lí?

1. Ăn uống đầy đủ, cân đối các chất và đa dạng các loại thức ăn.
2. Tham gia các hoạt động thể dục thể thao hợp lí.
3. Rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. 
4. Rửa sạch rau quả tươi trước khi ăn.
5. Ăn chín, uống sôi.
6. Tuyên truyền giáo dục vệ sinh an toàn thực phẩm và sử dụng nước sạch. 
7. Nhịn ăn để giảm cân. 

Nối tên bộ phận với chức năng tương ứng trong con đường thu nhận, tiêu hóa thức ăn, hấp thụ chất dinh dưỡng và thải bã ở người. ​

• Miệng || thu nhận thức ăn, nghiền nhỏ và đẩy thức ăn xuống thực quản.
• Thực quản || vận chuyển thức ăn xuống dạ dày.
• Dạ dày|| nơi chứa, nhào trộn thức ăn thành hỗn hợp lỏng. Tiêu hóa một phần thức ăn.
• Ruột non|| tiêu hóa thức ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng.
• Ruột già || tái hấp thụ nước từ chất thải lỏng, chuyển thành chất thải rắn (phân).
• Trực tràng || nơi chứa phân.
• Hậu môn|| đẩy phân ra khỏi cơ thể.

Động vật có nhu cầu nước phụ thuộc vào những yếu tố nào?

1. Loài.
2. Kích thước cơ thể.
3. Độ tuổi.
4. Thức ăn. 
5. Nhiệt độ của môi trường. 
6. Độ ẩm của môi trường. 

Nhiệt độ ảnh hưởng đến nhu cầu nước của động vật như thế nào?

1. Nhiệt độ càng cao, nhu cầu nước càng nhiều.
2. Nhiệt độ thấp, nhu cầu nước càng cao. 
3. Nhu cầu nước là như nhau ở mọi nhiệt độ đối với động vật cùng loài. 
4. Nhu cầu nước của các loài động vật trong cùng một nhiệt độ là như nhau. 

Điều gì xảy ra nếu mỗi ngày chỉ cung cấp cho bò lấy sữa lượng nước như nhu cầu nước của bò lấy thịt?

1. Lượng sữa ít đi.
2. Lượng sữa nhiều lên. 
3. Lượng thịt tăng lên. 
4. Lượng thịt ít đi. 

Điền số thích hợp vào chỗ trống.

Trung bình mỗi ngày một người nặng 50kg cần khoảng  lít nước. 

Điền số thích hợp vào chỗ trống.

Trẻ em nặng 11 - 20 kg cần uống ít nhất  lít nước mỗi ngày. 

Cơ thể người lấy nước từ đâu?

1. Nước uống.
2. Thức ăn. 
3. Hơi thở. 
4. Mồ hôi. 
5. Hơi nước qua da.

Điền số thích hợp vào chỗ trống.

Con đường trao đổi nước ở động vật và người bao gồm   giai đoạn: lấy vào, sử dụng và thải ra.

Chọn các câu trả lời đúng: Nước thải ra cơ thể qua đâu?​

1. Hơi thở.
2. Bốc hơi qua da.
3. Nước tiểu.
4. Nước trong phân.
5. Nước trong thức ăn.

Chọn các câu trả lời đúng: Ở người, mồ hôi có vai trò gì đối với cơ thể?​

1. Điều hòa nhiệt độ cơ thể.
2. Bài tiết một lượng nhỏ các chất thải ra khỏi cơ thể. 
3. Làm ẩm tế bào biểu bì da.
4. Đào thải nước ra khỏi tế bào.

Lựa chọn từ/ cụm từ thích hợp vào chỗ trống.

Khi cơ thể đủ nước, các cơ quan sẽ hoạt động tốt: tiêu hóa tốt, tuần hoàn tốt, tăng cường trao đổi chất, phòng chống bệnh tật.

Chọn từ/cụm từ thích hợp vào chỗ trống.

Nhu cầu dinh dưỡng là lượng thức ăn mà động vật cần thu nhận vào hàng ngày để xây dựng cơ thể và duy trì sự sống. 

Lựa chọn từ/cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống.

Kiểu dinh dưỡng của động vật là dị dưỡng|| tự dưỡng.

Những cơ quan nào của cơ thể tham gia vào con đường thu nhận, tiêu hóa thức ăn, hấp thụ chất dinh dưỡng và thải bã ở người?

1. Miệng.
2. Thực quản. 
3. Thanh quản.
4. Dạ dày. 
5. Ruột non.
6. Ruột già. 
7. Trực tràng.
8. Hậu môn.
9. Gan. 
10. Mật.

Sắp xếp các cơ quan dưới đây để tạo thành con đường thu nhận, tiêu hóa thức ăn, hấp thụ chất dinh dưỡng và thải bã ở người. 

• Miệng.
• Thực quản.
• Dạ dày.
• Ruột non.
• Ruột già.
• Trực tràng.
• Hậu môn.

Quá trình thu nhận thức ăn do cơ quan nào đảm nhiệm?

1. Miệng và thực quản.
2. Thực quản và dạ dày. 
3. Dạ dày và ruột non. 
4. Ruột non và ruột già. 

Quá trình tiêu hóa thức ăn được các cơ quan nào thực hiện?

1. Miệng, dạ dày và ruột non. 
2. Dạ dày và ruột non. 
3. Ruột non và ruột già.
4. Trực tràng và hậu môn.

Tinh bột trong thức ăn được tiêu hóa qua những bộ phận nào?

1. Miệng, dạ dày, ruột non.
2. Dạ dày và ruột non.
3. Thực quản, dạ dày, ruột non.
4. Dạ dày, ruột non, ruột già. 

Thức ăn đã tiêu hóa (chất dinh dưỡng) đi đến các bộ phận khác nhau của cơ thể theo con đường nào?

1. Hệ tuần hoàn.
2. Hệ tiêu hóa.
3. Hệ hô hấp.
4. Hệ bài tiết.

Vòng tuần hoàn nhỏ nhận máu từ đâu?

1. Tâm thất phải.
2. Tâm nhĩ phải.
3. Tâm thất trái.
4. Tâm nhĩ trái.

Sắp xếp các hoạt động dưới đây để hoàn thành đường đi của máu trong vòng tuần hoàn lớn. ​

• Máu giàu oxygen đi từ phổi đến tâm thất trái của tim.
• Máu mang oxygen đi vào động mạch.
• Máu chảy đến từng tế bào trong cơ thể.
• Tế bào thải khí carbon dioxide và các chất thải vào mạch máu, đồng thời nhận khí oxygen và chất dinh dưỡng.
• Chất thải và khí carbon dioxide tập trung và chảy về tĩnh mạch.
• Máu nhiều carbon dioxide đổ vào tâm nhĩ phải của tim.

Sắp xếp các hoạt động dưới đây để hoàn thành đường đi của máu trong vòng tuần hoàn nhỏ.

• Nhờ tim co, máu từ tâm thất phải được đẩy lên động mạch phổi. 
• Tại phổi, khí oxygen được đưa vào phổi, đồng thời máu nhận khí carbon dioxide.
• Máu giàu oxygen theo tĩnh mạch phổi đổ vào tâm nhĩ trái của tim.

Hoàn thành đường đi của máu ở vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn. 

• Vòng tuần hoàn nhỏ: Tâm thất phải ➝ động mạch phổi ➝ phổi ➝ tĩnh mạch phổi ➝ tâm nhĩ trái.
• Vòng tuần hoàn lớn: Tâm thất trái ➝ động mạch ➝ tế bào ➝tĩnh mạch ➝ tâm nhĩ phải. 

Chọn từ/cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống.

• Vòng tuần hoàn nhỏ trao đổi khí ở phổi.
• Vòng tuần hoàn lớn trao đổi chất ở tế bào.

Chọn từ/cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống.

Vòng tuần hoàn lớn có độ dài vòng vận chuyển của máu dài hơn||ngắn hơn vòng tuần hoàn nhỏ. 

Câu nào dưới đây là đúng, câu nào là sai khi trả lời câu hỏi: Vai trò của vòng tuần hoàn nhỏ đối với cơ thể? 

1. Thải khí carbon dioxide và khí độc trong cơ thể ra môi trường ngoài.
2. Cung cấp khí oxygen và chất dinh dưỡng cho các hoạt động sống của tế bào.
3. Thải chất cặn bã của cơ thể ra ngoài môi trường.

Phân loại các lương thực, thực phẩm dưới đây vào nhóm chất phù hợp.​

• Carbohydrate|| Gạo|| Bánh mì
• Protein|| Thịt|| Cá|| Trứng
• Lipid || Dầu ăn|| Vừng
• Chất xơ || Rau muống || Chuối
• Chất đường || Kẹo || Bánh ngọt