Chương IV. Lá

Câu 3

- Sự thoát hơi nước tạo ra sức hút làm cho nước và muối khoáng hòa tan vận chuyển được từ rễ lên  lá. Ngoài ra, còn có tác dụng làm cho lá được dịu mát khi trời nắng gắt và nhiệt độ cao đốt nóng lá.

Giúp : Tạo ra sức hút làm cho nước và muối khoáng hòa tan vận chuyển được từ rễ lên lá. Làm cho lá được dịu mát, cây khỏi bị ánh nắng và nhiệt độ cao đốt nóng.

 

Thoát hơi nước là một quá trình tương tự bay hơi. Nó là một phần của chu trình nước trong cơ thể thực vật, và là sự mất hơi nước từ các bộ phận của cây (tương tự như đổ mồ hôi), đặc biệt xảy ra trong lá nhưng cũng có trong thân cây, hoa và rễ. Bề mặt lá có các khí khổng (lỗ khí), và ở hầu hết các loài, nó có nhiều hơn ở mặt dưới của lá. Lỗ khí được bao bọc bởi các tế bào bảo vệ mở và đóng các lỗ.^[1] Thoát hơi nước qua lá xảy ra qua các lỗ khí, và có thể coi là một "phí tổn" cần thiết liên quan đến việc mở các lỗ khí cho phép sự khuếch tán của khí cacbon điôxít từ không khí để quang hợp. Quá trình này cũng làm mát cây, làm áp suất thẩm thấu thay đổi, và cho phép lưu thông các chất dinh dưỡng, chất khoáng và nước từ rễ đến chồi.^[1]

Dòng chất của nước lỏng từ rễ đến lá được thúc đẩy một phần bởi hoạt động mao dẫn. Tuy nhiên, trong các cây cao, lực hấp dẫn chỉ có thể bị vượt qua bằng cách giảm áp lực thủy tĩnh (nước) trong các bộ phận phía trên của cây do sự khuếch tán của nước ra khỏi các lỗ khí vào khí quyển. Nước được hấp thụ tại rễ bằng thẩm thấu dẫn các chất dinh dưỡng khoáng chất hòa tan cùng theo, qua xylem (chất gỗ).

Thực vật điều chỉnh tốc độ thoát hơi nước thông qua mức độ mở lỗ khí. Tốc độ thoát hơi nước cũng bị ảnh hưởng bởi nhu cầu bay hơi của không khí xung quanh lá như độ ẩm, gió, nhiệt độ và ánh sáng mặt trời. Sự cung cấp nước của đất và nhiệt độ đất có thể ảnh hưởng đến sự mở lỗ khí, và bằng cách ấy là tốc độ thoát hơi nước. Lượng nước bị mất của cây cũng phụ thuộc vào kích thước của nó và số lượng nước hấp thụ vào rễ. Thoát hơi nước qua khí khổng chiếm phần lớn sự mất nước của cây, nhưng một số sự bốc hơi trực tiếp cũng diễn ra, thông qua lớp biểu bì của lá và cành non. Thoát hơi nước làm mát cây do hơi nước thoát ra mang theo nhiệt năng.^[2]

Bảng sau đây tóm tắt các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ thoát hơi nước của thực vật.

Cây xanh có khả năng quang hợp nên: 
- Quang hợp tổng hợp chất hữu cơ làm nguồn thức ăn cho hầu hết sinh vật dị dưỡng trên trái đất. 
- Quang hợp chuyển hóa quang năng thành hóa năng trong chất hữu cơ là nguồn năng lượng duy trì cho các hoạt động sống của sinh giới. 
- Quang hợp thu CO2 thải O2 góp phần điều hòa không khí, duy trì sự sống. 
Tất nhiên ngoài cây xanh thì tảo, vi khuẩn màu cũng có khả năng quang hợp. Tuy nhiên cây xanh đóng vai trò quan trọng đối với các hệ sinh thái trên cạn. Nên nếu không có cây xanh thì sự sống trên trái đất sẽ thay đổi rất khác với hiện tại.

bởi vì con người lấy chât oxi và thải ra khí cabonic. nhờ có thực vật quang hợp nên lượng ko khí ổn định. nếu ko có thực vật thì các sinh vật khác sẽ ko có oxi để thở nên  sẽ bị chết 

Hiện tượng thoát hơi nước qua lá giúp cho việc vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan từ rễ lên lá và giữ cho lá khỏi bị đốt nóng dưới ánh sáng mặt trời.

Sự thoát hơi nước qua lá có ý nghĩa quan trọng đối với cây: Tạo ra sức hút làm cho nước và muối khoáng hòa tan vận chuyển được từ rễ lên lá. Làm cho lá được dịu mát, cây khỏi bị ánh nắng và nhiệt độ cao đốt nóng

Thoát hơi nước ở lá là sự sống quá trình đốt cháy lá. Cây xanh trong quá trình quang hợp hút năng lượng ánh sáng Mặt Trời, năng lượng này một phần được dùng trong quang hợp một phần thải ra dưới dạng nhiệt làm tăng nhiệt độ lá cây. Nhờ có quá trình thoát hơi nước đã làm giảm nhiệt độ của quá trình đó. Do đó các hoạt động khác không bị rối loạn nhất là các hệ enzyme tổng hợp chất hữu cơ. Người ta thấy rằng các lá héo, sự thoát hơi nước chậm thường có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ lá bình thường khoảng 4 - 6 độ C. 
Thoát hơi nước còn duy trì độ bão hòa nước trong các tầng của thực vật, duy trì tính chất nguyên sinh bảo đảm cho cơ thể hoạt động bình thường

Trả lời:

Phần lớn các loại cây đều có lá 2 mặt (trên và dưới) phân biệt nhau rõ ràng. Mặt trên có màu xanh sẫm hơn mặt dưới là vì các tế bào thịt lá ở mặt trên chứa nhiều lục lạp hơn. Đây là đặc điểm thích nghi để thực hiện quá trình quang hợp có hiệu quả hơn khi ánh sáng mặt trời chiếu xuống mặt trên của lá nhiều hơn.

Phần lớn các loại cây đều có lá 2 mặt (trên và dưới) phân biệt nhau rõ ràng. Mặt trên có màu xanh sẫm hơn mặt dưới là vì các tế bào thịt lá ở mặt trên chứa nhiều lục lạp hơn. Đây là đặc điểm thích nghi để thực hiện quá trình quang hợp có hiệu quả hơn khi ánh sáng mặt trời chiếu xuống mặt trên của lá nhiều hơn.

 

- Nhiều loại lá, mặt trên màu sậm hơn mặt dưới, là do các tế bào mặt trên chứa nhiều lục lạp hơn, mặt trên hứng ánh sáng mặt trời để chế tạo chất hữu cơ.
- Vài loại lá có hai mặt màu không khác nhau: lá lúa, lá sả, lá mía. Các loại lá này mọc thẳng đứng, hai mặt lá đều hứng ánh sáng Mặt trời.
Nguồn: Học tốt Sinh học lớp 6 ( Sách hoa hồng HỌC LÀ GIỎI - NXB Đại học sư phạm TP Hồ Chí Minh )

Cấu tạo trong của phiến lá gổm 3 phần: biểu bì bao bọc bên ngoài, thịt lá ở bên trong, các gân lá xen giữa phần thịt lá.

* Biểu bì của phiến lá được cấu tạo bởi một lớp tế bào không màu trong suốt, xếp sít nhau; trên biểu bì có những lỗ khí, lỗ khí thông với các khoang chứa không khí ớ bên trong phiến lá.

Biểu bì có chức năng bảo vệ phiến lá và cho ánh sáng chiếu vào những tế bào bên trong.

* Thịt lá gồm rất nhiều tế bào có vách mỏng, có nhiều lục lạp ở bên trong. Lục lạp là bộ phận chính thu nhận ánh sáng để chế tạo chất hữu cơ cho cây. Các tế bào thịt lá được chia thành nhiều lớp có cấu tạo và chức năng khác nhau.

Chức năng chủ yếu của phần thịt lá là chế tạo chất hữu cơ cho cây.

*   Gân lá nằm xen giữa phần thịt lá, gồm các bó mạch gỗ và mạch rây. Các bó mạch của gân lá nối với các bó mạch của cành và thân có chức năng dẫn truyền các chất.

Trả lời:

Cấu tạo trong của phiến lá gổm 3 phần: biểu bì bao bọc bên ngoài, thịt lá ở bên trong, các gân lá xen giữa phần thịt lá.

* Biểu bì của phiến lá được cấu tạo bởi một lớp tế bào không màu trong suốt, xếp sít nhau; trên biểu bì có những lỗ khí, lỗ khí thông với các khoang chứa không khí ớ bên trong phiến lá.

Biểu bì có chức năng bảo vệ phiến lá và cho ánh sáng chiếu vào những tế bào bên trong.

* Thịt lá gồm rất nhiều tế bào có vách mỏng, có nhiều lục lạp ở bên trong. Lục lạp là bộ phận chính thu nhận ánh sáng để chế tạo chất hữu cơ cho cây. Các tế bào thịt lá được chia thành nhiều lớp có cấu tạo và chức năng khác nhau.

Chức năng chủ yếu của phần thịt lá là chế tạo chất hữu cơ cho cây.

*   Gân lá nằm xen giữa phần thịt lá, gồm các bó mạch gỗ và mạch rây. Các bó mạch của gân lá nối với các bó mạch của cành và thân có chức năng dẫn truyền các chất.

trong sgk đó bn

- Chức năng quan trọng nhất của lá là quang hợp

- Có 3 kiểu gân lá:

+ Gân lá hình mạng: ổi, tía tô ...

+ Gân lá song song: mía, lúa, lá tre ...

+ Gân lá hình cung: bèo Nhật Bản, địa liền ...

-Chức năng quan trọng nhất của lá là quang hợp.

3 kiểu gân lá

+gân hình mạng:lá gai ; lá tía tô.

+gân song song: lá rẻ quạt ; mía.

+Gân hình cung: lá địa liền ; bèo Nhật Bản.

- Lương thực

- thực phẩm

- gỗ, vải, sợi

- Thuốc, nguyên liệu công nghiệp, vaạt liệu trang trí...

Silver bullet Bình Trần Thị Nguyễn Trần Thành Đạt giúp tớ với

*Những lá có gân hình mạng: lá gai, lá ổi, lá tía tô,.....

Thuộc loại lá đơn.

Kiểu xếp lá trên thân, cành: mọc cách.

*Những lá có gân song song: lá mía, lá sả, lá tre,....

Thuộc loại lá đơn.

Kiểu xếp lá trên thân, cành: mọc đối

* Những lá gân có hình cung: lá địa liền, lá bèo Nhật Bản,....

Thuộc loại lá kép.

Kiểu xếp lá trên thân, cành: mọc vòng