Bài 34. Vitamin và muối khoáng

Câu1:

-Một số bệnh khi thiếu muối khoáng:

+ Thiếu i ốt gây ra bệnh bứu cổ.

+ Hoa mắt, chóng mặt.

+...

Câu 2:

- Vì vitamin và muối khoáng tham gia vào cấu trúc nhiều hệ enzim của các phản ứng sinh hóa trong cơ thể vì vậy khi thiếu vitamin và muối khoáng sẽ gây ra rối loạn các hoạt động sinh lí.

Vitamin là thành phần cấu trúc của nhiều enzim tham gia các phản ứng chuyển hoá năng lượng của cơ thể, là hợp chất hữu cơ có trong thức ăn với một liều lượng nhỏ, nhưng cần thiết cho sự sống.Thiếu vitamin gây rối loạn các hoạt động sinh lí, quá thừa vitamin cũng gây bệnh nguy hiểm.
Cơ thể người và động vật không thể tổng hợp được vitamin mà phải lấy từ thức ăn.
Muối khoáng là thành phần quan trọng của tế bào, đảm bảo cân bằng áp suất thẩm thấu và lực trương của tế bào, tham gia vào thành phần cấu tạo của nhiều enzim đảm bảo quá trình trao đổi chất và năng lượng.

1/Vì thông thường, virus đi vào cơ thể qua đường miệng hoặc thông qua mũi. Chúng vào trong một tế bào và nhân bản bên trong đó cho đến khi tế bào căng đầy như một quả trứng, với hàng triệu virus. Vào lúc này, nếu bạn soi tế bào qua kính hiển vi điện tử, bạn có cảm giác như thấy các ngăn của tổ ong được lấp đầy: đó toàn là virus được lèn chặt trong từng ngăn như mật ong trong tổ. Hoàn toàn bị xâm chiếm bởi virus, tế bào sẽ chết, vỡ. Các virus thoát ra và phân tán. Mỗi con lại đi xâm chiếm một tế bào khỏe mạnh. Và vòng sinh trưởng lại bắt đầu.

Như vậy, virus lây lan rất nhanh chóng. Hàng triệu hoặc cả tỷ tế bào có thể bị nhiễm sau một vài giờ. Rất nhiều tế bào nhanh chóng bị giết chết. Bạn sẽ sớm thấy cảm giác đau vì các cơ quan bị thương tổn. Đau khớp, đau đầu, cơ bắp, dạ dày, tai, hoặc là nơi nào khác tùy từng trường hợp.

4.

- Nếu thiếu vitamin D trẻ em sẽ mắc bệnh còi xương vì:

Vitamin D đặc biệt rất quan trọng đối với trẻ em, đây có thể được coi là chất chống còi xương. Lý do chính là Vitamin D có tác dụng thúc đẩy việc hấp thụ và chuyển hóa canxi, phốt pho. Thiếu Vitamin D gây trở ngại cho việc hình thành xương dẫn đến bệnh còi xương.

– Từ thức ăn: Có rất ít thực phẩm chứa Vitamin D trong tự nhiên với hàm lượng không cao như cá biển béo, dầu gan cá, gan và chất béo động vật, lòng đỏ trứng, sữa, và các thực phẩm có bổ sung Vitamin D…
– Tự tổng hợp tại da: Vitamin D được tổng hợp tại da dưới tác dụng của ánh nắng trực tiếp, đây là nguồn cung cấp 80% nhu cầu Vitamin D cho cơ thể hàng ngày. Sử dụng kem chống nắng với chỉ số SPF (Sun Protection Factor) > 8 sẽ khiến da giảm tổng hợp Vtiamin D. Tuy nhiên, khi sử dụng kem chống nắng với chỉ số SPF từ 15 - 30 thì da vẫn tổng hợp đủ lượng Vitamin D cần thiết nếu phơi nắng từ 10 đến 20 phút.

- Thừa vitamin D sẽ dẫn tới làm tăng canxi trong máu, khiến mệt mỏi, chán ăn, tiêu chảy, đau nhức xương khớp. bên cạnh đó, còn có thể gây tổn thương thận, tăng huyết áp,...

4/- Nếu thiếu vitamin D trẻ em sẽ mắc bệnh còi xương vì:

Vitamin D đặc biệt rất quan trọng đối với trẻ em, đây có thể được coi là chất chống còi xương. Lý do chính là Vitamin D có tác dụng thúc đẩy việc hấp thụ và chuyển hóa canxi, phốt pho. Thiếu Vitamin D gây trở ngại cho việc hình thành xương dẫn đến bệnh còi xương.

Trong tro của cỏ tranh có một số muối khoáng tuy không nhiều và chủ yếu là muối kali. Vì vậy, việc ăn tro cỏ tranh chỉ là biện pháp tạm thời chứ không thể thay thế hoàn toàn muối ăn hằng ngày.

Hãy giải thích vì sao trong thời kì thuộc Pháp, đồng bào các dân tộc Việt Bắc và Tây Nguyên phải đốt cỏ tranh để lấy tro ăn?

Với con người kali là thành phần ko thể thiếu nhằm giúp cơ thể chống mệt mỏi mà đây lại là thành phần có rất nhiều trong muối,khi thực dân Pháp tiến hành khai thác thuộc địa chúng chỉ cố gắng lấy đi tài nguyên của các quốc gia thuộc địa mà thôi vì thế các nhu yếu phẩm cần thiết chúng chỉ cung cấp cho các đô thị nên các thứ này trở nên rất khan hiếm hơn thế nữa vì chính sách khai thác thuộc địa nên hệ thống đường xá cũng phát triển để phục vụ nhu cầu khai thác của chúng nên ở Tây Nguyên không có tuyến đường sắt, việt bắc chỉ có tuyến lên đến Thái Nguyên do đó việc vận chuyển muối là rất khó khăn mà đối với người vùng cao muối còn quý hơn gạo để cải thiện tình trạng này bà con đã đốt cỏ tranh để lấy tro ăn vì trong tro của cỏ tranh có một hàm lượng kali tương đối lớn.

Vì trong thời kì Pháp thuộc chúng ta không thể giao thương buôn bán giữa đồng bằng và núi nên người ta đốt cỏ tranh để ăn. Thành phần chủ yếu của cỏ tranh là muối kali giúp cơ thể người duy trì lượng muối khoáng trong cơ thể. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tạm thời vì trong cỏ tranh không có nhiều muối khoáng nên không thể thay thế muối ăn hằng ngày

Câu 2 :

Nguyên nhân :

- Bệnh Ba zơ đô : Do tuyến giáp hoạt động mạnh tiết nhiều hooc môn làm tăng cường quá trình trao đổi chất , tăng tiêu dùng O₂ , nhịp tim tăng , bướu cổ , lồi mắt .

- Bệnh bướu cổ : Nếu trong khẩu phần ăn hằng ngày ti rô xin không tiết ra , tuyến yên sẽ tiết hooc môn thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến , gây bệnh bướu cổ .

Hậu quả :

- Bệnh Ba zơ đô : Người bệnh trong trạng thái hồi hộp , căng thẳng mất ngủ , sút cân nhanh .

- Bệnh bướu cổ : Trẻ em chậm lớn , trí thông minh kém phát triển . Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút , trí nhớ kém .

Mọi người biết đấy vitamin trong cơ thể thì có rất nhiều loại như : vitamin A, vitamin B,....Nhưng mọi người khi học sinh học thì ta biết rồi đấy cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp các loại vitamin ( trừ vitamin D ) và phần lớn các loại vitamin quan trọng là chúng ta phải lấy từ môi trường như các thực phẩm ta ăn hàng ngày . Các loại vitamin đều đóng vai trò rất quan trọng  đối với cơ thể và duy trì cơ thể, như vitamin A giúp cơ thể ta tăng sức đề kháng,......Tuy vậy nhưng vẫn còn rất nhiều người không biết đến điều này và họ ăn thiếu nhiều loại vitamin khiến cơ thể còi cọc, kém phát triển ,đặc biệt là những người khuyết học và chúng ta hãy tích cực tuyên truyền để mọi người biết để ăn các loại vitamin để tình trạng còi cọc , ốm yếu ,của người dân giảm nhanh.Qua trên ta thấy đấy các loại vitamin rất quan trọng đối với cơ thể người và qua đây thì từ mai chúng ta hãy tích cực ăn các loại thực phẩm giàu vitamin để có 1 sức khỏe tốt nha.

Vitamin là những chất hữu cơ rất cần thiết cho sự phát triển, của cơ thể, duy trì sức khỏe và có vai trò trong việc điều hành chức năng của các cơ quan của con người. Với vai trò là chất xúc tác, vitamin giúp đồng hoá và biến đổi thức ăn, tạo năng lượng cần cho hoạt động sống của các tế bào trong cơ thể. Ngoài ra, vitamin còn bảo vệ tế bào khỏi bị tấn công nhờ đặc tính chống lại quá trình oxy hoá và tham gia bảo vệ cơ thể chống nhiễm trùng, khử độc và sửa chữa các cấu trúc bị hư tổn.

Tuy nhiên, cơ thể không có khả năng tổng hợp được vitamin nên trong chế độ ăn hàng ngày phải bổ sung đầy đủ các loại vitamin thông qua các thực phẩm thiết yếu. 

Khi cơ thể thiếu hụt một loại vitamin lâu ngày sẽ phát sinh bệnh tật. Vậy, những dấu hiệu nào để nhận biết cơ thể thiếu vitamin?Các loại vitamin (13 loại vitamin) bao gồm: Vitamin A, C, D, E, K, B1, B2, B3 (PP), B5, B6, B12, Folacin (B9) và biotin (B8); được chia làm hai nhóm: 1)  Nhóm hòa tan trong chất béo gồm các vitamin A, D, E, và K. 2) Nhóm hòa tan trong nước gồm vitamin C và các vitamin nhóm B.Phần lớn vitamin rất dễ bị huỷ hoại bởi nhiệt độ và ánh sáng, vì vậy cần bảo quản thực phẩm bằng ướp lạnh, tránh nhiệt độ cao và ánh sáng.Tác dụng của vitamin đối với cơ thể: Tham gia cấu tạo tế bào; Điều hòa hoạt động của tim và hệ thần kinh; tăng cường thị lực của mắt; tham gia chuyển hóa thức ăn thành năng lượng...

Dấu hiệu nhận biết khi cơ thể thiếu vitamin A: Triệu chứng quáng gà, khô mắt, đục thủy tinh thể, có thể gây mù mắt do bệnh khô mắt; răng yếu mau hỏng, da khô có vẩy, tóc khô giòn; cơ thể dễ bị nhiễm khuẩn, xương chậm phát triển.Giải pháp: Bổ sung vitamin bằng các loại thực phẩm: gan, tim, sữa, lòng đỏ trứng, các loại trái cây có vỏ màu vàng, đỏ như đu đủ, cà rốt, gấc, táo...Thiếu vitamin D:  Trẻ em sẽ bị bệnh còi xương, xương sọ chậm khép kín, xương sống cong, răng sữa chậm mọc, men răng dễ thương tổn; giảm sự hấp thụ canxi và phôtpho ở ruột làm cho xương và răng mềm dễ bị gãy.Giải pháp: Tắm nắng là biện pháp tổng hợp vitamin D nhờ tác dụng của ánh nắng mặt trời lên da; phơi nắng 10 phút mỗi ngày, 2-3 lần/một tuần; bổ sung vitamin D bằng các loại thực phẩm: cá thu, cá trích, cá ngừ, gan, lòng đỏ trứng, bơ, sữa...Thiếu vitamin E:  Trẻ sơ sinh thiếu tháng: phù nề, có vết thương trên da, tế bào máu bất bình thường.Giải pháp:  Bổ sung vitamin E qua chế độ ăn: các loại rau, dầu thực vật, mầm lúa mì, bắp, hạt dưa, hạt bí, hạt lạc…Thiếu vitamin K:  Máu khó đông, làm cho vết thương chảy máu liên tục.Giải pháp: Bổ sung các loại thực phẩm có chứa vitamin K: gan, lòng đỏ trứng, trà xanh, củ cải, đậu nành, dầu thực vật.Thiếu vitamin B1 (thiamin): Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, chán ăn; tổn thương thần kinh, mất cảm giác vì viêm dây thần kinh ngoại vi; rối loạn tâm thần, kém tập trung, đầu ngón tay tê dại, nhịp tim nhanh, sưng phù cơ thể...Giải pháp: Bổ sung vitamin B1 có trong: mầm lúa mì, mầm đậu nành, gạo lức, lòng đỏ trứng, gan, thịt nạc, cá...Thiếu vitamin B2(riboflavin): Cơ thể mệt mỏi, chậm lành vết thương; đục thủy tinh thể, mắt cay, kém chịu đựng với ánh sáng mạnh; lưỡi đau, môi nứt nẻ, da khô, tóc dễ gãy, móng tay, móng tay, chân giòn...Giải pháp: Bổ sung vitamin B2 có trong: sữa, pho mát, thịt nạc, tim, gan, thận, trứng, hạt ngũ cốc, rau có lá màu xanh đậm ...Thiếu vitamin B3 (PP, niacin): Giảm sinh lực, mất ngủ, tinh thần căng thẳng, lo âu; chảy máu ở nướu răng, viêm ngứa trên da.Giải pháp:  Bổ sung vitamin B3 có trong các thực phẩm: gan, thận, thịt nạc, cá, trứng, sữa, nấm, các loại hạt, ngũ cốc, rau...Thiếu vitamin B6 (pyridoxin): Tổn thương dây thần kinh ngoại biên, có khi gây cơn co giật; tổn thương da, buồn nôn, nôn, chóng mặt; tiếu máu, giảm sinh lực, ăn không ngon, sút cân; tinh thần dễ bị kích động, cơ co rút và yếu, tê đầu ngón tay, da khô, thiếu hồng cầu; trẻ em hay lên cơn động kinh, bẳn tính...Giải pháp: Bổ sung vitamin B6 có nhiều trong: nấm, mầm ngũ cốc, cám gạo, hạt hướng dương, chuối, cá, thận, gan, thịt gà, đậu nành...Thiếu vitamin B12 (cobalamin): Rối loạn cảm giác, kích thích thần kinh hoặc trầm uất; viêm da, lưỡi viêm đỏ, ăn không ngon, giảm cân; tính khí thất thường, buồn rầu...Giải pháp: Bổ sung các thực phẩm có nhiều vitamin B12: gan, thận, tim, thịt bò, cá, lòng đỏ trứng, sữa, sữa chua, pho mát, sò, cua...Thiếu vitamin C: Xuất huyết dưới da và ở lợi răng, sưng và chảy máu nướu; giảm cân, mệt mỏi, đau nhức khớp và cơ; vết thương lâu lành, kém tập trung, bệnh nặng gây rụng răng, mềm xương, mạch máu dễ vỡ, thiếu máu, suy tim, tử vong...Giải pháp: Bổ sung vitamin C có nhiều trong các loại trái chua như chanh, cam, bưởi, dâu, cà chua, rau ngót, súp lơ, bắp cải, gan, thận, táo, lê, nho...Hiện nay, ô nhiễm môi trường, thói quen dùng đồ ăn nhanh (fastfood) và các phương pháp chế biến thực phẩm hiện nay đã dẫn tới tình trạng giảm hàm lượng vitamin và khoáng chất cũng như giá trị dinh dưỡng của thực phẩm. Hậu quả của tình trạng thiếu hụt vitamin và khoáng chất: mệt mỏi, biếng ăn, kém ngủ, trí tuệ giảm sút, chậm lớn, cơ thể hay bị bệnh do giảm sức đề kháng với bệnh tật... Do đó, việc bổ sung vitamin và khoáng chất vào chế độ ăn hàng ngày với đẩy đủ các nhóm chất đạm, chất béo, chất khoáng, rau xanh, hoa quả

Vitamin là những hợp chất hữu cơ mà cơ thể không thể tự tổng hợp được, phần lớn phải lấy từ ngoài vào qua các loại thực phẩm sử dụng hằng ngày. Vitamin tồn tại trong cơ thể với một lượng nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống cũng như các hoạt động sống của cơ thể.Chắc là có đấy !!

Vitamin có là chất dinh dưỡng vì nó đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống cũng như các hoạt động sống của cơ thể

Nhu cầu dinh dưỡng phụ thuộc vào giới tính, lứa tuổi, dạng hoạt động, trạng thái cơ thể.

- Giới tính: Nam có nhu cầu dinh dưỡng coa hơn nữ

- Trạng thái cơ thế: người có kích thước lớn có nhu cầu cao hơn. Người bệnh mới ốm khỏi, cần nhiều dinh dưỡng hơn để phục hồi sức khỏe

- Dạng hoạt động: người lao động nặng có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn vì tốn nhiều năng lượng hơn

- Lứa tuổi: Trẻ em có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn người già, ngoài việc đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, mà còn cần để xây dựng cơ thể, giúp cơ thể lớn lên.

Vì....:

+Vào thời kì thuộc Pháp, chúng cấm vận và hạn chế các thực phẩm, lương thực cho nhân dân ta: gạo, muối, ...

+Trong tro của cỏ tranh có một số muối khoáng tuy không nhiều và chủ yếu là muối kali.

=> Vì vậy, đồng bào ta dùng tro cỏ tranh ăn thay thế tạm thời cho muối ăn.

Trong tro của cỏ tranh có một số muối khoáng tuy không nhiều và chủ yếu là muối kali. Vì vậy, việc ăn tro cỏ tranh chỉ là biện pháp tạm thời thay thế muối ăn nhưng  không thể thay thế hoàn toàn muối ăn hàng ngày.

thanks 

 - Vì Vitamin A tham gia vào chức năng thị giác của mắt, đó là khả năng nhìn thấy trong điều kiện ánh sáng yếu. Sở dĩ như vậy là do cấu tạo võng mạc mắt gồm hai loại tế bào: tế bào hình nón và tế bào hình que. Tế bào hình nón với sắc tố cảm thụ ánh sáng và Iodopsin giúp cho mắt nhìn và phân biệt màu sắc trong điều kiện ánh sáng rõ, còn tế bào hình que với sắc tố Rhodopsin giúp cho mắt nhìn thấy ánh sáng yếu. Rhodopsin được tạo nên từ hợp chất protein và carotenoit (dẫn chất của Vitamin A) nên khi thiếu vitamin a có thể gây ra một số bênh như quáng gà,... và có thể dẫn đến mù lòa .

- Tại vì vitamin A là chất chống oxy hóa giúp bảo vệ mắt nếu thiếu mắt sẽ bị oxy hóa .

- Nó còn giúp tăng cường sức khỏe ở niêm mạc và giác mạc nếu thiếu thì niêm mạc và giác mạc sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều mà đó là 2 bộ phận quan trọng của mắt .

- Và còn giúp chống lại các vi khuẩn virus gây hại cho mắt nếu thiếu thì mắt ta sẽ bị chúng sâm nhập và gây hại cho mắt.

- Vitamin A còn giúp mắt ta  nâng đỡ cấu trúc của tế bào biểu mô tuyến lệ, bảo vệ màng tế bào trước tình trạng thiếu oxy và các tổn thương ở gốc tự do và còn trực tiếp tham gia vào các phản ứng ở tế bào que và nón ở võng mạc , Vitamin A cũng là thành phần cấu tạo và giúp màn nước mắt dính được vào bề mặt giác mạc nếu mà thiếu vitamin A thì các cơ quan này sẽ ảnh hưởng rất nặng .

➙ Từ các điều trên mà gộp lại thì mắt ta ảnh hưởng đến nhường nào ? và đó là nguyên nhân gây các bệnh về mắt đặc biệt là mù lòa .