Bài 15. Sự phát triển kinh tế và văn hóa thời Trần

Sau chiến tranh nhà Trần đã làm để khuyến khích nông nghiêph phục hồi và phát triển :

*Nông nghiệp :

         -Thực hiện nhiều chính sách khuyến khích  nên nông nghiệp được phục hồi và phát triển .

         -Ruộng khai hoang mở rộng gồm  ruộng công và ruộng tư,điền trang , thái ấp của quý tộc ,vương hầu , ruộng của địa chủ ngày càng nhiều.

         -Ruộng đất công làng xã  chiếm ưu thế về diện tích, chia cho nông dân cày cấy và nộp thuế , là nguồn thu nhập chính của nhà nước.

        -Cho đắp đê quai vạc từ đầu nguồn tới bờ biển.

Sau chiến tranh nhà Trần đã thực hiện chính sách để phát triển nông nghiệp là: Khai khẩn đất hoang, thành lập làng xã, đắp đê, lập điền trang 

Sau chiến tranh, nhà Trần đã thưucj hiện nhiều cơ sở khuyến khích sản xuất nhằm khôi phục và phát triển kinh tế.

- Tiếp tục đẩy mạnh công cuộc khai hoang, mở rộng diện tích sản xuất, đắp đê phòng lụt, củng cố đê điều. Đặt cơ quan hà đê, có chánh sứ, phó sứ phụ trách việc đê điều ở các bộ, phủ, đắp đê giữ nước gọi là đe quai vạc (Đắp từ đất nguồn cho tới bò biển). Nhà nước đã bỏ ra không ít tiền cho công việc này.

- Các vương hầu, quý tộc vẫn chiêu tập dân nghèo khai hoang, lập điền trang (ruộng đát tư)

- Ruộng đất công, làng xã chia cho nông dân cày và thu thuế. Nhà Trần còn ban thái ấp cho các quý tộc, vương hầu.

- Ruộng đất tư hữu, địa chủ ngày càng nhiều.

*Nông nghiệp :

         -Thực hiện nhiều chính sách khuyến khích  nên nông nghiệp được phục hồi và phát triển .

         -Ruộng khai hoang mở rộng gồm  ruộng công và ruộng tư,điền trang , thái ấp của quý tộc ,vương hầu , ruộng của địa chủ ngày càng nhiều.

         -Ruộng đất công làng xã  chiếm ưu thế về diện tích, chia cho nông dân cày cấy và nộp thuế , là nguồn thu nhập chính của nhà nước.

        -Cho đắp đê quai vạc từ đầu nguồn tới bờ biển.

*Thủ công nghiệp phát triển :

      -Mở rộng xưởng thủ công nhà nước, trình độ kỹ thuật được nâng cao,  như dệt tơ lụa ,đóng được thuyền lớn đi trên biển, chế tạo được súng.

      -Hàng thủ công trong nhân dân tăng như làm gốm , rèn sắt , đúc đồng , làm giấy …….

     -Thợ thủ công cùng nghề họp thành làng nghề  ở nông thôn như làng gốm -Bát Tràng ,tại Thăng Long thành phường nghề .Trình độ kỹ thuật và mặt hàng sản xuất được thống nhất và nâng cao về chất lượng.

*Buôn bán tấp nập,  các chợ ra đời , buôn hàng chuyến bằng thuyền .

           -Trung tâm buôn bán là Thăng Long. Nam Xang

          -Vân Đồn là nơi buôn bán với thương nhân nước ngoài.

Nhận xét về tình hình kinh tế nông nghiệp sau chiến tranh: Ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn.

* Nông nghiệp :

- Sau chiến tranh nhà Trần khuyến khích sản xuất nông nghiệp => nông nghiệp được phục hồi phát triển.

- Ruộng đất công, làng xã chiếm phần lớn diện tích ruộng đất trong nước

- Ruộng đất tư hữu của địa chủ thời Trần ngày càng nhiều.

* Thủ công nghiệp :

- Thủ công nghiệp do nhà nước trực tiếp quản lí được mở rộng, gồm nhiều ngành nghề khác nhau .

- Các làng nghề, phường nghề được thành lập

- Các mặt hàng đạt trình độ cao

* Thương nghiệp :

- Trao đổi buôn bán trong nước, ngoài nước phát triển

- Chợ mọc lên nhiều nơi

- Thăng Long là trung tâm kinh tế, văn hóa sầm uất.

-Nông nghiệp : Công cuộc khai khẩn đất hoang, thành lập làng xã được mở rộng, đê điều được củng cố. Các vương hầu, quý tộc chiêu tập dân nghèo đi khai hoang lập điền trang.

- Nhà Trần ban thái ấp cho quý tộc... và thực hiện các biện pháp khuyến nông : đắp đê, khai hoang, lập làng, bảo vệ trâu bò... có tác dụng tích cực làm cho kinh tế nông nghiệp thời Trần phát triển.

 

Nhận xét về tình hình kinh tế nông nghiệp sau chiến tranh: Ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn

- Kinh tế nông nghiệp của Đại Việt sau chiến tranh nhanh chóng phục hồi nhờ những biện pháp khuyến nông ( khẩn hoang mở rộng diện tích trồng trọt, đắp đê phòng chống lũ lụt)

- Công cuộc khai hoang được đẩy manh, trong lúc đó ruộng đất cũng ngày càng tập trung vào các quý tộc, vương hầu, địa chủ.

Tình hình kinh tế sau chiến tranh ở thời nhà Trần:

*Nông nghiệp :

         -Thực hiện nhiều chính sách khuyến khích  nên nông nghiệp được phục hồi và phát triển .

         -Ruộng khai hoang mở rộng gồm  ruộng công và ruộng tư,điền trang , thái ấp của quý tộc ,vương hầu , ruộng của địa chủ ngày càng nhiều.

         -Ruộng đất công làng xã  chiếm ưu thế về diện tích, chia cho nông dân cày cấy và nộp thuế , là nguồn thu nhập chính của nhà nước.

        -Cho đắp đê quai vạc từ đầu nguồn tới bờ biển.

*Thủ công nghiệp phát triển :

      -Mở rộng xưởng thủ công nhà nước, trình độ kỹ thuật được nâng cao,  như dệt tơ lụa ,đóng được thuyền lớn đi trên biển, chế tạo được súng.

      -Hàng thủ công trong nhân dân tăng như làm gốm , rèn sắt , đúc đồng , làm giấy …….

     -Thợ thủ công cùng nghề họp thành làng nghề  ở nông thôn như làng gốm -Bát Tràng ,tại Thăng Long thành phường nghề .Trình độ kỹ thuật và mặt hàng sản xuất được thống nhất và nâng cao về chất lượng.

*Buôn bán tấp nập,  các chợ ra đời , buôn hàng chuyến bằng thuyền .

           -Trung tâm buôn bán là Thăng Long. Nam Xang

          -Vân Đồn là nơi buôn bán với thương nhân nước ngoài.

Chúc bạn học tốt

- Thủ công nghiệp :Hàng hóa ngày càng nhiều và tạo ra sản phẩm chất lượng ngày càng cao và nhà nước trực tiếp quản lí nhiều ngành nghề.

- Thương nghiệp :Nhiều trung tâm kinh tế được mở ra trong cả nước việc buôn bán với nước ngoài ngày càng đẩy mạnh.Tiêu biểu là Thăng Long và Vân Đồn.

-Nông nghiệp : nhanh chóng phục hồi

- Kinh tế : Phát triển

-Nhiều chính sách mới

- Cho vương hầu quý tộc mở điền trang do đó ruộng đất tư ngày càng nhiều.

- Nông nghiệp:

+ Khuyến khích sản xuất, khai hoan, lập làng xóm mới, mở rộng diện tchs canh tác.

+ Phong thưởng ruộng đất cho người có công, từ đó mà nông nghiệp được phục hồi và phát triển nhanh chóng.

- Thủ công nghiệp:

+ Phát triển nhiều nghề như: dệt, gốm, đúc đồng, rèn sắc, đóng tàu, chế tạo vũ khí,...

- Thương nghiệp:

+ Mở rông buôn bán ở trong nước, ngoài nước, chủ yếu là ở Thăng Long và Vân Đồn.

– Xã hội ngày càng phân hóa sâu sắc.

+Tầng lớp thống trị : Vua,vương  hầu,quý tộc.quan lại,địa chủ

+ Tầng lớp bị trị : Thợ thủ công,thương nhân,Nông dân tá điền,Nông nô,Nô tì.

==> Địa chủ ngày càng đông, nông dân tá điền, nông nô và nô tì ngày càng nhiều

==> Các tầng lớp xã họi như nhau. Mức độ tài sản và cách thức bóc lột khác nhau, phân hoá sâu sắc hơn

Tình hình xã hội thời Trần:

- Vương hầu,quý tộc: có nhiều ruộng đất,nhiều đặc quyền,đặc lợi

- Địa chủ: giàu có,nhiều ruộng đất

- Nông dân: đông đảo

- Thợ thủ công và thương nhân: ngày một đông

- Nông nô, nô tì: là tầng lớp thấp kém nhất trong xã hội

Sau chiến tranh, xã hội thời Trần ngày càng phân hoá gồm nhiều tầng lớp :
- Vương hầu, quý tộc ngày càng có nhiều ruộng đất (điền trang, thái ấp). Đây là tầng lớp có nhiều đặc quyền, đặc lợi, nắm giữ các chức vụ chủ yếu trong bộ máy chính quyền ờ triều đình và các địa phương.
- Tầng lớp địa chủ là những người giàu có trong xã hội, có nhiều ruộng đất tư cho nông dân cày thuê để thu tô, nhưng không thuộc tầng lớp quý tộc.
- Nông dân cày ruộng công của nhà nước ở các làng xã, một số cày ruộng thuê của địa chủ nộp rồi tô cho chủ, là tầng lớp bị trị, bị bóc lột, chiếm số lượng đông nhất trong xã hội.
- Tầng lớp thợ thủ công, thương nhân chiếm một tỉ lệ nhỏ trong cư dân, nhưng ngày càng đông hơn do thủ công nghiệp và thương nghiệp ngày càng phát triển hơn. 
- Tầng lớp thấp kém nhất xã hội là nông nô, nô tì. Họ bị lệ thuộc vào chủ và bị quý tộc bóc lột nặng nề hơn nông dân tá điền.

Chúc bạn học tốt

– Xã hội ngày càng phân hóa sâu sắc.

+Tầng lớp thống trị : Vua,vương  hầu,quý tộc.quan lại,địa chủ

+ Tầng lớp bị trị : Thợ thủ công,thương nhân,Nông dân tá điền,Nông nô,Nô tì.

- Vương hầu, quý tộc

- Địa chủ

- Nông dân

- Thợ thủ công, thương nhân

- Nông nô, nô tì

D. Nhà nước quân chủ quý tộc

Nhà nước quân chủ quý tộc

A. Chu Văn An

Những biểu hiện chứng tỏ Nho giáo ngày càng phát triển ở thời nhà Trần là C. Các nhà nho được bổ nhiệm những chức vụ quan trọng trong bộ máy nhà nước

Chúc bạn học tốt

C. Các nhà nho được bổ nhiệm những chức vụ quan trọng trong bộ máy nhà nước 

Vì:

- Nhà nước có các chính sách, biện pháp phù hợp

- Kinh tế phát triển, xã hội ổn định

- Ý thức dân tộc được củng cố, được nâng cao sau chiến thắng giặc ngoại xâm

- Nhân dân cần cù, thông minh

- ....

- Văn hóa, giáo dục, khoa học - kỹ thuật, nghệ thuật thời Trần phát triển đó là do sự quan tâm của nhà nước (có những chính sách và biện pháp tốt)

- Do kinh tế phát triển, xã hội ổn định

- Lòng tự hào, tự cường dân tộc được củng cố và nâng cao sau các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm thắng lợi.

Nguyên nhân Văn học, khoa học, giáo dục thời Trần phát triển : Cần lưu ý đến các nguyên nhân đã thúc đẩy văn học, khoa học giáo dục phát triển như nhà nước chăm lo đến giáo dục, có những chính sách đào tạo (mở rộng trường học Quốc tử giám, lập trường học ờ các lộ, phủ quanh kinh thành, các kì thi được tổ chức ngày càng nhiều, đào tạo được nhiều nho sĩ, trí thức nhân tài (tiến sĩ, trạng nguyên). Nhờ đó, đội ngũ các nhà văn, thơ ngày càng nhiều, sau các lần kháng chiến thắng lợi kinh tế phát triển, xã hội thái bình, đội ngũ trí thức nho học càng thêm tự hào, yêu quê hương, đất nước.

Bạn tham khảo nhé