Phân tích bài thơ Việt Bắc (Nguyễn Văn Hạnh)

Chuẩn bị 1 (SGK Cánh Diều trang 146)

Hướng dẫn giải

- Điểm giống: Đều khai thác giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của bài thơ Việt Bắc, giúp người đọc có hiểu biết rõ hơn về tác phẩm

- Điểm khác: Nội dung của bài phân tích thơ Việt Bắc của Nguyễn Văn Hạnh tập trung phân tích vào một số chi tiết nghệ thuật đặc sắc: cặp đại từ “ta-mình”; hình tượng của Bác Hồ,…Từ đó, thể hiện quan điểm, nhận xét của tác giả về tác phẩm trên và phong cách thơ của Tố Hữu.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Chuẩn bị 2 (SGK Cánh Diều trang 146)

Hướng dẫn giải

Tác giả Nguyễn Văn Hạnh:

a. Tiểu sử, cuộc đời: 

- Sinh năm: 1931- 2023

- Quê quán: huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam

- 1975-1981: Ông làm Trưởng ban phụ trách Viện Đại học Huế, Hiệu trưởng Đại học Sư phạm Huế

- 1983-1987: Thứ trưởng bộ giáo dục 

- 1981-1983: Phó Trưởng ban Văn hóa Văn nghệ Trung ương, Phó Trưởng ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương

b. Sự nghiệp văn chương:

- Là nhà giáo, nhà lý luận, phê bình nổi tiếng, tác giả của nhiều công trình nghiên cứu 

- Các tác phẩm đã xuất bản: Cơ sở lý luận văn học; Suy nghĩ về văn học; Thơ Tố Hữu, tiếng nói đồng ý, đồng tình, đồng chí; Nam Cao – một đời người, một đời văn; Lý luận văn học – vấn đề và suy nghĩ ; Văn học và văn hóa – vấn đề và suy nghĩ,…

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Chuẩn bị 3 (SGK Cánh Diều trang 146)

Hướng dẫn giải

Một bài phân tích, nhận xét, đánh giá thơ bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu: bài nghiên cứu, phân tích của Hoài Thanh, Hoàng Trung Thông, Vũ Đức Phúc…

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 1 (SGK Cánh Diều trang 147)

Hướng dẫn giải

Mở đầu, tác giả giới thiệu khái quát về bài thơ Việt Bắc và đưa ra đánh giá, nhận xét về giá trị nghệ thuật của tác phẩm.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 2 (SGK Cánh Diều trang 147)

Hướng dẫn giải

Hình thức cấu tạo theo lối đối đáp giao duyên của nam nữ trong ca dao dân ca của bài thơ được người viết chú ý phân tích.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 3 (SGK Cánh Diều trang 148)

Hướng dẫn giải

- Lí lẽ:

+ “ Do sự thâm nhập giữa đối đáp và độc thoại mà trong bài thơ “ta” và “mình” không phải lúc nào cũng tách biệt mà có sự chuyển hóa lẫn nhau”

+ “Nhưng đi sâu hơn thì “mình”cũng là “ta”, “ta” cũng là “mình”, “ta” và “mình” hòa làm một 

+ “Mình là bản thân mình, là ta, nhưng mình cũng là người khác, một người khác thân thiết với mình,  người bạn đời của mình, vì vậy có thể xem như chính mình”

- Bằng chứng: Trích dẫn những câu thơ trong bài thơ Việt Bắc có xuất hiện cặp đại từ “mình-ta”.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 4 (SGK Cánh Diều trang 149)

Hướng dẫn giải

Những nhận xét chủ quan của tác giả bài viết:

- “ Bài thơ có ý vị đậm đà, đặc biệt do nỗi nhớ…”

- “Trong bài thơ, cái tình đằm thắm vốn là sở trưởng của hồn thơ và giọng thơ Tố Hữu được kết hợp với một khả năng quan sát tinh tế”

- “Người đọc như được sưởi ấm bởi cái tình “Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”, càng thấy thân thiết…”

- “Những câu thơ viết tự nhiên, thoải mái, như tuôn chảy từ tấm lòng không một chút dụng công…”

- “Kháng chiến và cách mạng đã xua tan bớt nét hiu hắt âm u của Việt Bắc, làm tăng thêm cảnh mơ mộng của nó…”

→   Thể hiện quan điểm, đánh giá của tác giả đối với bài thơ Việt Bắc.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 5 (SGK Cánh Diều trang 150)

Hướng dẫn giải

Sự so sánh ở đây nhằm thể hiện sự thay đổi giọng thơ linh hoạt trong tác phẩm Việt Bắc: Lúc miêu tả thiên nhiên Việt Bắc, tấm lòng chân thật, tình nghĩa của người Việt Bắc, giọng thơ đằm thắm, tâm tình còn khi miêu tả không khí sôi nổi của sinh hoạt cách mạng và chiến đấu, giọng thơ náo nức, trầm hùng.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 6 (SGK Cánh Diều trang 150)

Hướng dẫn giải

Tính khẳng định trong ý kiến của tác giả thể hiện qua các câu văn:

- “ Đoạn thơ viết về Bác ở gần cuối bài là một trong những đoạn hay nhất của bài thơ”

- “Hình ảnh, phong độ của Bác ở đây rất mực giản dị, ung dung, thanh thoát”

- “Nghệ thuật đặc tả hình ảnh Bác trong đoạn thơ không chỉ thể hiện chân thực…mà còn rất phù hợp với tâm hồn và phong độ của Bác…”

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Đọc hiểu 7 (SGK Cánh Diều trang 151)

Hướng dẫn giải

Phần 3 đã nêu về những đánh giá, nhận xét của tác giả về đoạn thơ viết về Bác ở gần cuối tác phẩm Việt Bắc; chỉ ra điểm khác biệt về hình tượng của Bác Hồ trong những bài thơ của Tố Hữu và đưa ra nhận định về tác phẩm.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)