Khúc tráng ca nhà giàn (Xuân Ba)

Đọc hiểu 10 (SGK Cánh Diều trang 92)

Hướng dẫn giải

- Tác giả vô cùng ngạc khâm phục, ngưỡng mộ trước tài năng, sức mạnh của những chiến sĩ nhà giàn khi có thể xây dựng được hệ thống nhà giàn, cắm được hệ thống cọc trụ vững, kiên cố xuống biển sâu như vậy: “ Ngạc nhiên khi biết được, cái nhà giàn chót vùng biển đất Mũi Cà Mau cũng do quân của tướng Nam đây thiết kế thi công”/ “ Tôi ngó xuống làn nước thăm thẳm kia để rùng mình, không biết anh em công binh làm cách nào…”

- Tác giả cũng thể hiện sự kính trọng, yêu mến, tự hào trước lý tưởng cao đẹp của các chiến sĩ cũng như niềm tin tưởng vào tương lai tươi sáng của thế hệ mai sau “ sẽ cắm hệ thống cọc hiện đại- bà đỡ cho nền móng thành phố, sân bay trên biển của nước Việt Nam mới”.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 1 (SGK Cánh Diều trang 93)

Hướng dẫn giải

- Phóng sự Khúc tráng ca nhà giàn viết về sự thay đổi của ba thế hệ nhà giàn theo thời gian. Đồng thời, thể hiện cuộc sống gian khổ, nhiều mất mát, hy sinh của các cán bộ ở quần đảo Trường Sa qua đó ca ngợi sự hi sinh, cống hiến của những cán bộ chiến sĩ trước những khó khăn dữ dội của biển cả. Những đóng góp của con người, người lính thời bấy giờ với vai trò phát triển, nâng cao cuộc sống của con người trong thời điểm hiện tại.

- Tác phẩm gồm 4 phần với nội dung chính như sau:

+ Phần 1: “ Con tàu xé sóng… đến những Đại Hùng”: Những cái nhìn của tác giả về khu vực Ba Kè

+ Phần 2: “ Biển đã tờ mờ… dập dềnh theo tàu hồi lâu”: Những cán bộ chiến sĩ phải hi sinh bởi sự dữ dội của biển cả

+ Phần 3: “ Đất có tuần nhân có vận… đến thứ năm nữa không thì chịu!”: Điểm khác nhau của ba thế hệ nhà giàn. 

+ Phần 4: Phần còn lại: Niềm vui mừng, sự tự hào của tác giả về quân của tướng Nam.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 2 (SGK Cánh Diều trang 93)

Hướng dẫn giải

- Tính phi cấu của bài phóng sự được thể hiện qua việc người viết thường bám sát hiện thực cuộc sống, phát hiện những sự việc, vấn đề gay cấn, có ý nghĩa thời sự… Cụ thể, trong phóng sự Khúc tráng ca nhà giàn, tính phi hư cấu thể hiện:

+ Nội dung phóng sự là hiện thực cuộc sống khó khăn, gian khổ, nhiều mất mát, hi sinh của những cán bộ, chiến sĩ trên các nhà giàn ở quần đảo Trường Sa. Vì thế, nội dung mang tính thời sự.

+ Tác giả trực tiếp tới vùng biển Ba Kè để quan sát và ghi chép, thu nhập thông tin

+ Những thông tin của phóng sự được tác giả điều tra, ghi chép thông qua các cuộc trò chuyện với người thật: chủ nhiệm chính trị đại tá Chấn, thiếu tướng Nguyễn Nam… 

- Ý nghĩa của việc sử dụng tính phi hư cấu:

+ Cung cấp cho người đọc những bằng chứng xác thực, cụ thể để họ có thể đánh giá đúng người và sự việc mà họ quan tâm, theo dõi

+ Bảo đảm tính xác thực trong việc ghi chép những sự kiện, nhân vật của đời sống 

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 3 (SGK Cánh Diều trang 93)

Hướng dẫn giải

- Phóng sự Khúc tráng ca nhà giàn đã sử dụng thủ pháp đặc trưng của thể loại phóng sự là : thủ pháp Tả -Thuật- Bình  Trong đó:

+ Thuật: trần thuật, tái hiện, kể lại câu chuyện, sự kiện

+ Tả: miêu tả nhưng phải gắn bó và xuất phát từ hiện thực

+ Bình: bình bàn, thẩm định, đánh giá sự kiện của tác giả

→  Việc kết hợp bút pháp Tả – Thuật  – Bình không chỉ làm rõ thông tin sự kiện mà còn thông tin lí lẽ, đi sâu, khám phá bản chất của sự kiện 

- Một số dẫn chứng cụ thể trong các đoạn văn :

+ “ Tôi đang nói đến cái nhà giàn không mấy kiên cố những năm xa chứ không phải loại giàn thế hệ mới bây giờ có thể chịu được cấp 12, trên cả cấp 12! Những cơn bão năm 1990, 1996, 1999 và sau chót là năm 2000 đã lần lượt thụi và thốc những cú ác liệt vào nhà giàn. Đại tá Chấn kể lại Sở chỉ huy Quân chủng ở Hải Phòng có lúc lặng hẳn đi khi anh em một số nhà giàn điện về là chòi khó thế này…đó là những thông điện cuối cùng mà Sở chỉ huy Quân chủng nhận được…”

→ Đoạn văn là lời trần thuật vào thời điểm trước những năm 2000, khi xảy ra mưa bão, các chiến sĩ biển khơi gặp phải rất nhiều khó khăn. Kết hợp với yếu tố miêu tả: “ nhà giàn không mấy kiên cố”, “ Đại tá Chấn kể lại Sở chỉ huy Quân chủng ở Hải Phòng có lúc lặng hẳn đi khi..”,.. đã khiến cho câu chuyện và nhân vật càng trở nên sinh động và chân thực

+ “ Tôi chỉ biết láng máng rằng cái nhà giàn này là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa kết cấu khung thép của giàn khoan dầu khí với hệ thống móng cọc thép chịu được bão gió cấp 12 hoặc hơn. Tôi cũng láng mạng thêm…Tôi ngó xuống làn nước thăm thẳm kia để rùng mình, không biết anh em công binh làm cách nào mà thương lượng được Hà Bá hay vua Thủy Tề để cắm được hệ thống cọc vững vàng kiên cố như thế?”

→ Đoạn văn là lời kể lại câu chuyện khi đứng trước nhà giàn trong chuyến đi của tác giả. Các yếu tố miêu tả được thể hiện qua việc khắc họa nhà giàn “ cái nhà giàn này là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa kết cấu khung thép của giàn khoan dầu khí với hệ thống móng cọc thép chịu được bão gió cấp 12 hoặc hơn”, “ hệ thống nhà giàn ấy được mọc lên, được trụ vững…” cùng với lời bình của tác giả: “Tôi ngó xuống làn nước thăm thẳm kia để rùng mình, không biết anh em công binh làm cách nào mà thương lượng được Hà Bá hay vua Thủy Tề để cắm được hệ thống cọc vững vàng kiên cố như thế?”. Qua việc miêu tả nhà giàn, thấy được tài năng, sức mạnh của những chiến sĩ nhà giàn cũng như cảm xúc tự hào, ngưỡng mộ, yêu mến với các chiến sĩ ấy.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 4 (SGK Cánh Diều trang 93)

Hướng dẫn giải

    Để lại ấn tượng nhất với bản thân em là chi tiết ở phần 2 của phóng sự. Cụ thể, khi nhà giàn 1:3 Phúc Tấn bị bão đánh sập vào năm 1990 đã làm ba chiến sĩ hy sinh. Liệt sĩ Thượng úy Nguyễn Hữu Quảng, Chủ nhiệm chính trị nhà giàn đã bơi nhiều ngày trên biển nhưng trong lúc sóng to gió lớn,“ còn nhường miếng lương khô cuối cùng cho đồng đội và chiếc phao cá nhân” 

    Bởi dù khi đứng trước ranh giới vô cùng mong manh giữa sống và chết, họ vẫn nhường nhau từng miếng lương khô cuối cùng và phao cá nhân. Hành động khiến bản thân em cảm thấy xúc động với tình cảm đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó. Đó cũng là cảm xúc xót, thương xót cho những khó khăn với những vất vả, nguy hiểm mà chiến sĩ vùng biển phải trải qua.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 5 (SGK Cánh Diều trang 93)

Hướng dẫn giải

- Việc kết hợp thủ pháp miêu tả với trần thuật để kể về lịch sử ba thế hệ nhà giàn của văn bản nhằm mục đích:

+ Giúp việc miêu tả sự kiện và nhân vật trong phóng sự hiện lên sinh động: Kể lại quá trình hình thành, phát triển của ba thế hệ nhà giàn : từ khu nhà giàn đơn sơ, chỉ là những cái cọc bê tông cắm xuống nền san hô, trên bắc hoặc thưng ván hoặc bát nhưng đến nay khu nhà giàn trở nên tiện nghi, hiện đại hơn, “ là một tổ hợp kiến trúc nói chung cũng bắt mắt giữa dân sinh quốc phòng.”

+ Góp phần thể hiện vẻ đẹp của những chiến sĩ biển khơi” Bên cạnh miêu tả khu nhà gian, hình ảnh các chiến sĩ biển khơi vẫn thay phiên nhau canh giữ biển đảo, từ thế hệ này sang thế hệ khác

 →  Mặc dù công việc khó khăn nguy hiểm nhưng ai cũng nhiệt huyết, am hiểu về công việc, nhiệm vụ của mình.

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Sau khi đọc 6 (SGK Cánh Diều trang 93)

Hướng dẫn giải

- Đoạn trích “Khúc tráng ca nhà giàn” đã để lại ấn tượng cho người đọc về con người và thiên nhiên vùng đá ngầm Ba Kè. Nhà văn đã ghi chép rất chân thực, cảm động về cuộc sống khó khăn gian khổ, nhiều mất mát và hi sinh của những cán bộ, chiến sĩ trên các nhà giàn ở quần đảo Hoàng Sa. Qua đó, thể hiện sự trân trọng, ca ngợi, tự hào về  những đóng góp của những người lính, chiến sĩ biển khơi- những người phải đối mặt trước khó khăn dữ dội của biển cả để đem lại sự phát triển, nâng cao đời sống của người dân đất nước.

- Ý nghĩa với xã hội hiện nay: Đất nước ngày càng phát triển, đời sống nhân dân ngày càng ấm no là kết quả của rất nhiều con người làm việc thầm lặng mỗi ngày như các các bộ, chiến sĩ ở quần đảo Hoàng Sa. Từ đó cần phải ca ngợi, biết ơn, trân trọng với những con người ấy. Đồng thời, mỗi người chúng ta- đặc biệt là thế hệ trẻ hiện nay cần phải có một lý tưởng sống để đóng góp, cống hiến cho sự phát triển của đất nước

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)