Đọc :Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao "Trong đầm gì đẹp bằng sen" (theo Hoàng Tiến Tựu)

Câu 1 (Chuẩn bị đọc) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 59)

Hướng dẫn giải

tk : 

1. Một số bài ca dao về hình ảnh hoa sen:

Bài 1:

Thân chị như cánh hoa sen,

Chúng em như bèo bọt chẳng chen được vào.

Lạy trời cho cả mưa rào,

Cho sấm, cho chớp, cho bão to gió lớn,

Cho sen chìm xuống, bèo trèo lên trên!

Bài 2: 

Hoa sen mọc bãi cát lầm

Tuy rằng lấm láp vẫn mầm hoa sen

Thài lài mọc cạnh bờ sông

Tuy rằng xanh tốt vẫn tông thài lài.

Bài 3

Sen ơi giữ lấy tram đường

Gần bùn nhưng chẳng thấm vương mùi bùn

Nghĩa ân ghi nhớ bồi vun

Giàu sang không chuộng, khốn cùng chẳng khinh.

Bài 4

Xin cho sen sắc ngọt ngào

Ơn đời mưa nắng dạt dào tinh khôi

Tiếng cười luôn thắm trên môi

Dáng thanh tâm tịnh, đứng ngồi thoảng hương

2. Hình ảnh cây sen được miêu tả vừa cụ thể, chân thực vừa mang tính tượng trưng và khái quát rất cao. Ca ngợi vẻ đẹp của hoa sen, các nhà thơ bình dân xưa đã phản ánh lẽ sống cao quý của con người Việt Nam từ ngàn đời nay: tự hào, tự tin về bản thân mình luôn giữ được tâm hồn trong sáng, phẩm chất thanh cao, dù hoàn cảnh sống có nghiệt ngã, xấu xa đến mức nào.

(Trả lời bởi Nguyễn Văn Lĩnh :)))
Thảo luận (2)

Câu 2 (Chuẩn bị đọc) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 59)

Câu 1 (Trải nghiệm cùng văn bản) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 60)

Hướng dẫn giải
 

Ý kiến: “miêu tả vẻ đẹp của từng bộ phận cụ thể trong cây sen để chứng minh cho câu thứ nhất”

- Lí lẽ: “quan sát từ ngoài vào trong, rất tự nhiên, hợp lí”

+ Bằng chứng: “Từ “lá xanh” qua “bông trắng” đến “nhị vàng”

- Lí lẽ: “nhấn mạnh sự đa dạng nhiều thành phần và màu sắc đáng chú ý của cây sen”

+ Bằng chứng: “Từ “lại” được dùng rất đắt”

- Lí lẽ: “một bông hoa sen vừa mới nở”

+ Bằng chứng: “Từ “chen” nói lên sự kết chặt giữa hoa và nhị"

  (Trả lời bởi Đoàn Trần Quỳnh Hương)
Thảo luận (1)

Câu 2 (Trải nghiệm cùng văn bản) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 60)

Hướng dẫn giải

Hình ảnh hoa sen trong các bài ca dao khác đều đẹp và mang ý nghĩa tượng trưng, ẩn dụ cho lẽ sống cao đẹp của con người Việt Nam được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. 

(Trả lời bởi Đoàn Trần Quỳnh Hương)
Thảo luận (1)

Câu 1 (Suy ngẫm và phản hồi) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 61)

Hướng dẫn giải

Ý kiến nhỏ 1.1 : Khẳng định vẻ đẹp của hoa sen 

Ý kiến nhỏ 1.2: Miêu tả vẻ đẹp từng bộ phận cụ thể của cây sen

Ý kiến 1.3: Câu chuyển khéo léo chuẩn bị cho câu kết

Ý kiến 2: qua hình ảnh hoa sen nhằm gửi gắm những triết lý sâu xa

+ ý kiến nhỏ 1: Hình ảnh con người và triết lý nhân sinh 

+ ý kiến nhỏ 2: phản ánh trung thực và lẽ sống cao cả

(Trả lời bởi Đoàn Trần Quỳnh Hương)
Thảo luận (1)

Câu 2 (Suy ngẫm và phản hồi) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 62)

Hướng dẫn giải

- Lí lẽ 1: "trong đầm gì đẹp bằng sen" - Bằng chứng: "vì tác giả bài ca dao đã khéo léo trình bàu sự khẳng định....trở thành tương đối và có tính thuyết phục".

- Lí lẽ 2: "lá xanh, bông trắng lại chen nhị vàng" - Bằng chứng: "từ "lá xanh" qua "bông trắng" đến "nhị vàng...bông hoa sen mới nở".

- Lí lẽ 3: ...là câu chuyển (chuyển vần, chuyển nhịp, chuyển ý) để chuẩn bị cho câu kết - Bằng chứng: "Bà ca dao đã có sự chuyển vần và thay đổi trật tự...vẫn chảy thông, chạy mạnh".

- Lí lẽ 4: "gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn" - bằng chứng: "Và thế là "sen" hóa thành người...giữ vững nhân cách thanh cao, trong sạch."

(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))
Thảo luận (1)

Câu 3 (Suy ngẫm và phản hồi) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 62)

Hướng dẫn giải

- Văn bản viết ra nhằm mục đích: thuyết phục người đọc, nghe về quan điểm của tác giả về các lần thử thách của em bé trong truyện Em bé thông minh.

- Nội dung chính: đề cao sự thông minh tài năng của tầng lớp nông dân và ca ngợi, khẳng định tài năng của nhân dân trong những tình huống đặc biệt.

(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))
Thảo luận (1)

Câu 4 (Suy ngẫm và phản hồi) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 62)

Hướng dẫn giải

– Theo em, không thể thay đổi trật tự ý kiến lớn, ý kiến nhỏ vì các ý kiến đều dựa trên trật tự của văn bản, nếu thay đổi sẽ làm lộn xộn, lủng củng và mất đi tính chặt chẽ

– Cách sắp xếp trật tự các ý kiến như vậy có tác dụng dẫn dắt người đọc theo dõi các luận điểm một cách hợp lí, mạch lạc

 

  (Trả lời bởi Thanh An)
Thảo luận (1)

Câu 5 (Suy ngẫm và phản hồi) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 62)

Hướng dẫn giải

Dấu hiệu giúp em nhận ra văn bản trên là văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học: Văn bản thể hiện rõ ý kiến của tác giả về câu cao dao, đưa ra đầy đủ những lí lẽ, bằng chứng thuyết phục người đọc, người nghe và được sắp xếp theo trình tự hợp lí.

(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))
Thảo luận (1)

Câu 6 (Suy ngẫm và phản hồi) (SGK Ngữ văn 7 tập 1 - Bộ sách Chân trời sáng tạo - Trang 62)