1. Chuẩn bị
- Xem lại mục Chuẩn bị trong bài Đêm nay Bác không ngủ đề vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
- Đọc trước bài thơ Lượm, tìm hiểu thêm về tác giả Tố Hữu và hoàn cảnh ra đời của bài thơ này,
- Tìm hiểu một số nhân vật thiếu niên dũng cảm đã được nói tới trong các câu chuyện lịch sử và văn học.
Chú ý cách ngắt nhịp và biện pháp tu từ trong khổ thơ thứ nhất.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
- Hoán dụ: đổ máu → Lấy dấu hiệu của sự vật chỉ sự vật – chiến tranh.
- Cách ngắt nhịp đặc biệt: Tình cờ chú / cháu
(Trả lời bởi Thanh An)
Tìm và chỉ ra tác dụng của các từ láy trong các dòng thơ 5-8
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác từ láy : loắt choắt, xinh xinh,thoăn thoắt, nghênh nghênh
`=>` Tác dụng : tăng giá trị biểu cảm , gợi hình, gợi cảm giúp câu văn trở nên sinh động hơn thể hiện được một chú bé luôn hoạt bát, tự tin, đầy sự ngây thơ và sức sống của tuổi trẻ.
(Trả lời bởi Lê Phương Mai)
Chỉ ra tác dụng của các biện pháp tu từ trong các dòng thơ 10-12
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiBiệp pháp tu từ : so sánh (mồm huýt sáo vang - như con chim chích)
`=>` Tác dụng : tăng sức gợi hình ,gợi cảm cho câu thơ trở nên sinh động, ý nghĩa hơn thể hiện được một cậu bé Lượm đầy sự hoạt bát,sôi nổi và lạc quan.
(Trả lời bởi Lê Phương Mai)
Ngoại hình và tính cách của chú bé liên lạc được thể hiện qua các bức tranh minh họa này thế nào?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải* Ngoại hình
- Lượm là một cậu bé nhỏ nhắn, nhanh nhẹn.
- Lượm đội mũ lệch trông ngộ nghĩnh và đáng yêu đúng lứa tuổi của em.
- Chú liên lạc này luôn đeo một cái xắc xinh xinh trên vai trông rất ra dáng “cán bộ”. Đó cũng là một cậu bé rất yêu đời.
→ Lượm rất lạc quan trong khi làm nhiệm vụ.
* Tính cách, phẩm chất:
- Vui vẻ, yêu đời, lúc nào cũng hát ca
- Dũng cảm, không sợ nguy hiểm vượt qua bom đạn để hoàn thành nhiệm vụ.
- Một câu bé yêu quê hương, yêu đồng bào và yêu cả công việc giao liên.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Khổ thơ ( dòng 25-26) có gì đặc biệt so với các khổ khác?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Khổ thơ (dòng 25 – 26) chỉ có hai dòng thơ so với các khổ khác có bốn dòng thơ. Mỗi dòng thơ của khổ thơ này chỉ có 2 chữ mà các khổ khác là bốn chữ.
(Trả lời bởi Thanh An)
Cách ngắt nhịp trong khổ thơ ( dòng 39-42) có gì đặc biệt?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Cách ngắt nhịp đặc biệt: Thôi rồi / Lượm ơi (Trả lời bởi Thanh An)
Câu hỏi dùng 47 có ý nghĩa gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCâu hỏi
Câu hỏi ở dòng 47 Lượm ơi, còn không? có ý nghĩa giống như một lời gọi, thương nhớ, bày tỏ nỗi xót xa trước sự hi sinh của chú bé.
(Trả lời bởi Thanh An)
1. Kể lại câu chuyện trong bài thơ dựa theo trật tự thời gian (khoảng 10 dòng).
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Đó là một ngày của những năm năm 1946, thực dân Pháp trở mặt xâm lược nước ta một lần nữa, từ Hà Nội, tôi trở về quê hương, đúng lúc gặp giặc Pháp tấn công vào Huế. Tình cờ tôi quen được Lượm, một cậu bé giao liên làm nhiệm vụ vận chuyển điện tín mật ở đồn Mang Cá. Cậu bé loắt choắt, da sạm nắng, trên đầu là chiếc mũ ca lô đội lệch, trông mới tinh nghịch làm sao. Cậu luôn cười, phô hàm răng trắng đều, sải bước thật nhanh về phía tôi, hai tay dang rộng, chiếc xắc cốt nhún nhảy trên lưng theo nhịp bước. Và rồi vào một ngày hè sau đó, tôi bàng hoàng khi nhận được tin Lượm đã hi sinh trong một trận tấn công đồn giặc. Tôi nghe kể lại rằng giữa lúc cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt, Lượm nhận nhiệm vụ chuyển thư thượng khẩn ra mặt trận và hi sinh trên mặt trận đầy bom đạn. Em đã đi rồi nhưng hình ảnh loắt choắt xinh xinh của chú bé ấy vẫn mãi ám ảnh tôi. Chiến tranh thật đau đớn làm sao
(Trả lời bởi Thanh An)
3. Theo em, tại sao các dòng thơ 25, 26, 47 được tách ra thành những khổ thơ riêng?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTheo em, các dòng thơ 25, 26, 47 được tách ra thành những khổ thơ riêng bởi vì chúng diễn tả sự thương xót, ngậm ngùi trước sự hi sinh đột ngột của Lượm - Một ý nghĩa khác, mục đích khác so với các khổ thơ khác.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)