Chủ đề chung 2. Đô thị

Mở đầu (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 187)

Hướng dẫn giải

* Mối liên hệ giữa các đô thị cổ đại với các nền văn minh ở khu vực

- Vai trò của các đô thị ở phương Đông cổ đại:

+ Là trung tâm hành chính, quân sự, đầu mối kinh tế, giao thông của các quốc gia cổ đại.

+ Các đô thị gắn liền với sự hưng thịnh và suy tàn của các nền văn minh đầu tiên ở phương Đông.

- Vai trò của các đô thị ở phương tây cổ đại:

+ Là trung tâm kinh tế, chính trị của nhà nước

+ Đặt nền tảng cho sự hình thành và phát triển của các nền văn minh

+ Không khí dân chủ tại các đô thị đã tạo điều kiện cho những sáng tạo văn hóa.

* Vai trò của giới thương nhân đối với các đô thị trung đại ở châu Âu:

+ Hoạt động của thương nhân và thương hội đã thúc đẩy kinh tế hàng hóa phát triển, làm tan rã dần nền kinh tế tự nhiên, đóng kín trong các lãnh địa.

+ Hoạt động đấu tranh chống lãnh chúa phong kiến của thương nhân đã góp phần quan trọng vào việc xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền, hình thành chế độ phong kiến tập quyền ở châu Âu.

+ Nhu cầu tìm hiểu tri thức và giải trí của thị dân, đặc biệt là của thương nhân đã thúc đẩy sự phát triển của văn hóa, khoa học – kĩ thuật tại các đô thị trung đại.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 187)

Hướng dẫn giải

* Những điều kiện địa lí và lịch sử góp phần hình thành nên các đô thị cổ đại phương Tây.

- Các đô thị phương Tây cổ đại ra đời và phát triển trên cơ sở của nền kinh tế thủ công nghiệp và thương nghiệp. Sản xuất phát triển, hàng thủ công làm ra ngày càng nhiều làm nảy sinh nhu cầu trao đổi buôn bán, để có điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động sản xuất, trao đổi sản phẩm, một số thợ thủ công đã tìm cách thoát khỏi lãnh địa, họ đến những nơi có đông người qua lại như ngã ba, bến sông,… để buôn bán, từ đó các đô thị cổ đại phương Tây ra đời.

- Các khu vực ven biển là nơi các đô thị phát triển lên nhanh chóng do chúng có vị trí giao thông thuận tiện cho việc trao đổi, buôn bán mà chủ yếu giao thương lúc đó bằng đường bộ và đường thuỷ.

* Đô thị A-ten và Rô-ma có vai trò quan trọng đối với nền văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại:

- A-ten là đô thị quan trọng nhất của Hy Lạp cổ đại ra đời vào thế kỉ VII TCN và phát triển rực rỡ trong thế kỉ V TCN. Những thành tựu của nền văn minh Hy Lạp cổ đại như: mô hình nhà nước dân chủ, văn học, chữ viết, toán học, kiến trúc, điêu khắc,... hầu hết khởi nguồn ở A-ten.

- Năm 146 TCN, sau khi A-ten và các đô thị của Hy Lạp bị chinh phục bởi người La Mã, Rô-ma bắt đầu giữ vai trò là trung tâm của vùng Địa Trung Hải cho đến năm 476. Những đóng góp cơ bản của La Mã cổ đại cho văn minh nhân loại về hệ thống luật pháp, thể chế cộng hoà, quy hoạch và xây dựng đô thị,... chủ yếu là những đóng góp của Rô-ma.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 187)

Hướng dẫn giải

Vai trò của các đô thị phương Đông trong sự hình thành và phát triển các nền văn minh cổ đại: 

+ Là trung tâm hành chính, quân sự, đầu mối kinh tế và giao thông của các quốc gia cổ đại

+ Các đô thị gắn liền với sự hưng thịnh và suy tàn của các nền văn minh đầu tiên ở phương Đông.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 189)

Hướng dẫn giải

- Điều kiện địa lí và lịch sử dẫn đến sự hình thành các đô thị ở phương Đông cổ đại:

+ Lưu vực các dòng sông lớn ở châu Á và châu Phi có nhiều điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của sản xuất nồng nghiệp và quần tụ dân cư đông đúc.

+ Do sự phát triển của sản xuất, dân số tăng lên, những khu định cư nhỏ ban đầu đã dần mở rộng thành các khu dân cư đông đúc và có sự phân hóa lao động.

=> Trên những cơ sở đó, các đô thị cổ đại đã được hình thành, tiêu biểu như: Ba-bi-lon ở Lưỡng Hà; Ma-phít ở Ai Cập; Mô-giô-pa-hít ở Ấn Độ…

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 189)

Hướng dẫn giải

* Đô thị A-ten và Rô-ma đóng vai trò là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của nhà nước

- Đô thị A-ten (VII TCN- V TCN) các thành tựu: mô hình nhà nước dân chủ, văn học, chữ viết, toán học, kiến trúc, điêu khắc,... hầu hết khởi nguồn từ đây.

- Đô thị cổ Rô-ma (146 TCN - 476) đóng góp cho văn minh La Mã cổ đại: hệ thống pháp luật, thể chế cộng hòa, quy hoạch và xây dựng đô thị,...

 

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 190)

Hướng dẫn giải

tham khảo

- Nước Ý là nơi tập trung các đô thị phát triển vào thế kỉ XIV.

- Vùng ven biển Ban-tích là nơi tập trung các đô thị phát triển vào thế kỉ XV.

- Sự thay đổi này diễn ra vì: một số đô thị châu Âu tập hợp lại thành lập các hiệp hội buôn bán với mục đích bảo vệ tự do thương mại, thống nhất thị trường và an toàn cho thương nhân buôn bán đường dài.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 190)

Hướng dẫn giải

Thương nhân là những người nắm giữ hoạt động kinh tế, tài chính tại các đô thị.

 

- Hoạt động buôn bán của thương nhân đưa đến không khí tự do cho các đô thị, góp phần phá vợ tính chất khép kín của các lãnh địa; thúc đẩy sự phát triển của kinh tế hàng hóa.

 

- Hoạt động đấu tranh chống lãnh chúa phong kiến của thương nhân đã góp phần quan trọng vào việc xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền, hình thành chế độ phong kiến tập quyền ở châu Âu.

 

- Nhu cầu tìm hiểu tri thức và giải trí của thị dân, đặc biệt là của thương nhân đã thúc đẩy sự phát triển của văn hóa, khoa học – kĩ thuật tại các đô thị trung đại.

(Trả lời bởi 9323)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 192)

Hướng dẫn giải

tham khảo

- Những hoạt động của tầng lớp thương nhân thời trung đại ở Tây Âu. 

+ Thương nhân liên kết với giới quý tộc quyền quý, lập nên hội đồng đô thị, họ trở thành những công dân hàng đầu của đô thị.

+ Thương nhân thường bỏ tiền ra xây dựng những công trình công cộng như nhà thờ, đài phun nước, thuê các hoạ sĩ trang hoàng phố xá, nhà cửa, bảo trợ cho các nhà văn hoá, khoa học có tư tưởng tiến bộ.

+ Thương nhân một số đô thị châu Âu còn tập hợp lại với nhau thành lập các hiệp hội buôn bán với mục đích bảo vệ tự do thương mại, thống nhất thị trường và an toàn cho các thương nhân buôn bán đường dài.

+ Tại nhiều nước, hàng năm thương nhân còn tổ chức các hội chợ để thúc đẩy trao đổi hàng hóa giữa các vùng và giữa các quốc gia.

- Tầng lớp thương nhân có vai trò quan trọng với sự phát triển của các đô thị châu Âu trung đại vì thương nhân giữ vai trò trung gian trong việc sản xuất và buôn bán hàng hoá và là nhân tố kết nối các chủ sản xuất, kết nối hoạt động thương mại giữa các khu vực, tạo động lực thúc đẩy sự phát triển của đô thị.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 192)

Hướng dẫn giải

Nhiều quảng trường được xây dựng ở các đô thị hiện nay là một trong những địa điểm du lịch và khám phá hấp dẫn cho du khách. 

Quảng trường Saint Peter

Quảng trường capitol

- Các đô thị đã để lại nhiều thành tựu rực rỡ về hội họa và kiến trúc cũng như quy hoạch và thiết kế của đô thị.

(Trả lời bởi 9323)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 192)

Hướng dẫn giải

tham khảo

- Tổ chức thương mại có số nước tham gia đông nhất là WTO.

- Điểm giống nhau giữa WTO và Liên minh Han-xi-tích là: ra đời với mục đích thiết lập và duy trì một nền thương mại toàn cầu tự do, thuận lợi và minh bạch.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Thảo luận (1)