Bài 7. Văn hóa Trung Quốc

Mở đầu (SGK Cánh diều - Trang 24)

Hướng dẫn giải

Tham khảo:

- Tư tưởng, tôn giáo:

+ Nho giáo là hệ tư tưởng thống trị trong đời sống chính trị, xã hội; thúc đẩy sự phát triển của tri thức và văn hóa Trung Quốc.

+ Phật giáo, Đạo giáo… cũng đóng vai trò qua trọng trong đời sống chính trị, xã hội, văn hóa Trung Quốc….

- Văn học:

+ Thơ Đường đạt đến đỉnh cao với khoảng 2000 nhà thơ và 50.000 tác phẩm.

+ Thời Minh – Thanh, tiểu thuyết chương hồi phát triển với nhiều kiệt tác.

- Sử học:

+ Cả nhà nước và tư nhân cùng tham gia biên soạn các bộ sử.

+ Vào thời Đường, cơ quan chép sử được thành lập, gọi là sử quán.

+ Biên soạn được nhiều bộ sử lớn như: Tống sử, Nguyên sử…

- Nghệ thuật:

+ Phát triển đa dạng, đạt đến trình độ cao ở nhiều lĩnh vực.

+ Tiêu biểu: Vạn lí trường thành, Cố cung, Di hòa viên…

- Khoa học – kĩ thuật:

+ Đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực Toán, Thiên văn học, Y dược…

+ Phát minh ra những kĩ thuật mới, như: in ấn, thuốc súng, làm đồ sứ…

(Trả lời bởi Nhật Văn)
Thảo luận (2)

Câu hỏi mục 1 (SGK Cánh Diều - Trang 24)

Hướng dẫn giải

- Tại Trung Quốc, Nho giáo là hệ tư tưởng thống trị đời sống chính, xã hội Trung Quốc thời phong kiến.

- Nho giáo đã thúc đẩy sự phát triển của tri thức và văn hóa. Nhưng đồng thời chính Nho giáo cũng là thứ kìm hãm sự đổi mới, kìm hãm khoa học kĩ thuật phát triển. 

- Phật giáo, Đạo giáo… là những tôn giáo lớn, đóng vai trò quan trọng trong đời sống chính trị, xã hội và văn hóa Trung Quốc. Nhiều công trình chùa chiền, kinh Phật, đạo quán… có niên đại lâu đời còn tồn tại đến tận ngày nay.

(Trả lời bởi subjects)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2 (SGK Cánh Diều - Trang 25)

Hướng dẫn giải

 Thành tựu văn học và sử học của Trung Quốc thời phong kiến:
- Văn học Trung Quốc có nhiều thể loại: phú, thơ, từ, kịch, tiểu thuyết chương hồi.
- Tác giả tiêu biểu thơ Đường: Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị.
- Thời Minh Thanh, tiểu thuyết chương hồi với tứ đại danh tác: Tam Quốc Diễn Nghĩa (La Quán Trung), Thủy hử (Thi Nại Am), Tây Du kí (Ngô Thừa Ân), Hồng lâu mộng (Tào Tuyết Cần)
- Sử học: Tống sử, Nguyên sử, Minh sử, Thanh thực lục, Tứ khố toàn thư…

(Trả lời bởi subjects)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3 (SGK Cánh Diều - Trang 25)

Hướng dẫn giải

- Nghệ thuật Trung Quốc phát triển đa dạng và đạt tới trình độ cao trên nhiều lĩnh vực: kiến trúc, điêu khắc, hội họa, thư pháp, chế tác đồ thủ công…

- Một số công trình tiêu biểu như: Vạn lý trường Thành, lầu Hoàng Hạc, chùa Thiếu Lâm, Tử Cấm Thành, Đạo quán Võ Đang, ...

(Trả lời bởi subjects)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4 (SGK Cánh Diều - Trang 26)

Hướng dẫn giải

- Các thành tựu khoa học và kĩ thuật của Trung Quốc: nghề dệt lụa tơ tằm, làm giấy, làm gốm, làm đồ sứ, khai thác hầm mỏ, chế tạo bánh lái tàu thuyền, thuốc súng, la bàn, nghề in….

- Các phát minh khoa học và kĩ thuật của Trung Quốc có ảnh hưởng lớn đến lịch sử văn minh nhân loại.

- Ví dụ như sự phát triển của nghề in chữ rời giúp tăng số lượng sách và hoạt động truyền bá tri thức. Thuốc súng dùng để làm vũ khí. La bàn để đi biển, tạo ra một bước tiến mới trong kĩ thuật hàng hải.

(Trả lời bởi subjects)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 26)

Hướng dẫn giải
lĩnh vựcTư tưởng, tôn giáoVăn học, sử họcNghệ thuậtKhoa học, kĩ thuật
Nội dungNho giáo, Phật giáo, Đạo giáoVăn học: thơ, phú, từ, kịch, tiểu thuyết chương hồi. Kiến trúc, điêu khắc, hội họa, thư pháp, chế tác đồ dùng thủ công…

Các nghề truyền thống tiếp tục phát triển.

Tứ đại phát minh

Công trìnhTứ thư ngũ kinh, Kinh Phật, triết lí Đạo giáo…

Thơ Đường, 

Tiểu thuyết chương hồi: Tam quốc diễn nghĩa, Tây Du kí, Thủy hử, Hồng lâu mộng…

Sử học: Tống sử, Minh thực lục, Thanh thực lục, Tứ khố toàn thư…

Vạn lý trường thành, lầu Hoàng Hạc, thư pháp của Liễu Công Quyền, Âu Dương Tuân, Cố cung Bắc Kinh…

Dệt lụa tơ tằm, làm giấy, làm gốm,…

Tứ đại phát minh: la bàn, nghề in, nghề làm giấy, thuốc súng

 

(Trả lời bởi subjects)
Thảo luận (2)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 26)

Hướng dẫn giải

Văn hóa Trung Quốc đã có những đóng góp trọng cho lịch sử nhân loại:
- Nho giáo: Tư tưởng Nho giáo ảnh hưởng không chỉ với Trung Quốc mà còn ảnh hưởng đến nhiều nước ở châu Á như Triều Tiên, Nhật Bản, Việt Nam. Chi phối các lĩnh vực, chính trị, xã hội văn hóa nghệ thuật. 
- Tứ đại phát minh: la bàn, nghề in, nghề làm giấy, thuốc súng đã ảnh hưởng quan trọng đến văn minh nhân loại. Thậm chí thuốc súng, la bàn còn được truyền bá sang tận phương Tây. 
- Các tác phẩm văn sử học, công trình nghệ thuật ngoài việc có ảnh hưởng đến bên ngoài, còn được giữ gìn đến tận ngày nay. 
Các đóng góp của văn hóa Trung Quốc đã đóng góp thêm tri thức, sự phong phú đa dạng vào nền văn hóa nhân loại.

(Trả lời bởi subjects)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 26)

Hướng dẫn giải

- Ảnh hưởng văn hoá tư tưởng Nho giáo:
+ Miếu thờ Khổng Tử xuất hiện vào thời nhà Lý sau một thời gian thì miếu thờ Nho giáo đã đượcdu nhập vào nước ta.
+ Khoa cử được tổ chức một cách quy củ hơn thời xưa rất nhiều
+ Khu vực Đông Á của Trung Quốc đã trở thành một mô hình chính của ở chế độ quân chủ tập quyền.
+ Tầng lớp thuộc giới Nho sĩ ngày càng phát triển. Không thể không kể đến những nhà nho như Chu Văn An, Mạc Đĩnh Chi, Trương Hán Siêu.
- Ảnh hưởng văn hoá Đông y.
- Ảnh hưởng nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc,...

(Trả lời bởi subjects)
Thảo luận (1)