Trong các ao tù có thể tích tụ lượng đáng kể ion ammonium. Có thể nhận biết sự có mặt của ion ammonium trong các ao tù bằng những cách nào? Giải thích.
Bài 5. Một số hợp chất quan trọng của nitrogen
Mở đầu (SGK Cánh Diều trang 30)
Thảo luận (1)
Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều trang 31)
Cho thí nghiệm được thiết kế như hình dưới đây.
Trong thí nghiệm này, nước pha phenolphthalein sẽ bị hút lên bình chứa khí ammonia và phun thành những tia màu hồng. Hãy giải thích hiện tượng trên.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiKhi tan trong nước, ammonia nhận H+ của nước tạo ion ammonium (NH4+), dung dịch có tính base yếu làm dung dịch phenolphtalein chuyển sang màu hồng.
(Trả lời bởi Time line)
Câu hỏi 1 (SGK Cánh Diều trang 31)
Khi giấy quỳ tím ẩm tiếp xúc với khí ammonia thì hiện tượng gì sẽ xảy ra?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiKhi giấy quỳ tím ẩm tiếp xúc với khí ammonia thì giấy quỳ tím ẩm hóa xanh.
Vì khi tan trong nước, ammonia nhận H+ của nước tạo ion ammonium (NH4+), dung dịch có tính base yếu, làm giấy quỳ tím hóa xanh.
(Trả lời bởi Time line)
Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều trang 32)
Ammonia thể hiện tính base, tính khử ở quá trình nào dưới đây? Giải thích.
(1) Cho ammonia phản ứng với nitric acid (HNO3) để tạo phân bón ammonium nitrate (NH4NO3).
(2) Dùng ammonia tẩy rửa lớp copper (II) oxide phủ trên bề mặt kim loại đồng, tạo kim loại, nước và khí nitrogen.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(1) NH3 + HNO3 → NH4NO3
Ammonia thể hiện tính base, vì ammonia phản ứng với acid tạo muối.
(2) 2NH3 + 3CuO → 3Cu + 2N2↑ + 3H2O
Amonia thể hiện tính khử, vì nguyên tử N trong phân tử ammonia có số oxi hóa -3 → có số oxi hóa 0 trong phân tử nitrogen.
(Trả lời bởi Time line)
Câu hỏi 2 (SGK Cánh Diều trang 33)
Khi làm lạnh hỗn hợp khí gồm ammonia, hydrogen và nitrogen thì ammonia sẽ hoá lỏng trước. Tính chất vật lí nào của các chất giúp giải thích hiện tượng trên?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiAmmonia hóa lỏng ở nhiệt độ cao hơn hydrogen và nitrogen nên ammonia sẽ hóa lỏng trước
(Trả lời bởi Time line)
Thí nghiệm (SGK Cánh Diều trang 33)
Nhận biết ion ammoniumChuẩn bị: Phân đạm ammonium chloride, dung dịch NaOH; ống nghiệm, đèn cồn, giấy quỳ.Tiến hành: Cho vài hạt phân đạm với thành phần chính là ammonium chloride vào ống nghiệm chứa dung dịch NaOH. Hơ nhẹ ống nghiệm trên ngọn lửa đèn cồn. Cho mẩu giấy quỳ đã tẩm ướt bằng nước lên miệng ống nghiệm.Yêu cầu: Quan sát hiện tượng, viết phương trình hoá học của phản ứng đã xảy ra.
Đọc tiếp
Nhận biết ion ammonium
Chuẩn bị: Phân đạm ammonium chloride, dung dịch NaOH; ống nghiệm, đèn cồn, giấy quỳ.
Tiến hành: Cho vài hạt phân đạm với thành phần chính là ammonium chloride vào ống nghiệm chứa dung dịch NaOH. Hơ nhẹ ống nghiệm trên ngọn lửa đèn cồn. Cho mẩu giấy quỳ đã tẩm ướt bằng nước lên miệng ống nghiệm.
Yêu cầu: Quan sát hiện tượng, viết phương trình hoá học của phản ứng đã xảy ra.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiHiện tượng: Khi đun nóng hỗn hợp phân đạm ammonium chloride và kiềm (NaOH) thấy sinh ra khí có mùi khai và xốc. Khí này làm xanh giấy quỳ tím ẩm.
Phương trình hoá học:
NH4Cl(s) + NaOH(aq) → NaCl(aq) + NH3(g) + H2O(l).
(Trả lời bởi Time line)
Vận dụng 1 (SGK Cánh Diều trang 33)
Để giảm sốt hoặc giảm đau, người ta có thể dùng túi chườm lạnh chứa hoá chất. Hãy tìm hiểu về loại túi chườm lạnh này. Từ đó:
a) Cho biết các chất thường được sử dụng trong túi chườm lạnh.
b) Giải thích nguyên nhân giúp túi chườm lạnh có nhiệt độ thấp.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Các chất thường được sử dụng trong túi chườm lạnh: nước; muối ammonium như ammonium chloride (NH4Cl), ammonium nitrate (NH4NO3).
b) Khi lớp ngăn cách giữa nước và muối ammonium trong túi chườm lạnh bị vỡ, muối ammonium hòa tan trong nước, đây là quá trình thu nhiệt, làm túi chườm lạnh có nhiệt độ thấp.
Phương trình: NH4NO3(s) → NH4NO3(aq) ∆H < 0
(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Câu hỏi 3 (SGK Cánh Diều trang 34)
Lượng lớn ammonium nitrate và ammonium chloride được sử dụng làm phân bón. Dựa vào đặc điểm phản ứng nhiệt phân của hai muối này, hãy cho biết muối nào có nguy cơ cháy nổ cao hơn trong quá trình lưu trữ.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giải
⇒ Phản ứng phân huỷ ammonium nitrate toả nhiệt.
⇒ Phản ứng phân huỷ ammonium chloride thu nhiệt.
Vậy muối ammonium nitrate có nguy cơ cháy nổ cao hơn trong quá trình lưu trữ.
(Trả lời bởi Time line)
Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều trang 34)
Xác định tỉ lệ mol kết hợp giữa NH3 và H3PO4 để tạo ra diammonium hydrogen phosphate (dùng làm phân bón phức hợp DAP). Viết phương trình hoá học của phản ứng.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải
Luyện tập 4 (SGK Cánh Diều trang 35)
Viết phương trình hoá học minh hoạ tác động của mưa acid đối với calcium carbonate trong núi đá vôi và với kim loại sắt có trong thép.
Trong mưa acid chứa sulfuric acid (H2SO4) và nitric acid (HNO3).
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác phương trình hoá học minh hoạ:
- Tác động của mưa acid đối với calcium carbonate trong núi đá vôi:
2H+ + CaCO3 → Ca2+ + CO2 + H2O.
- Tác động của mưa acid đối với kim loại sắt có trong thép:
2H+ + Fe → Fe2+ + H2.
(Trả lời bởi Time line)