Bài 4. Việc làm.

Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 26)

Hướng dẫn giải

- Những ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng cao hiện nay là: Ngành công nghệ thông tin; Biên dịch – Phiên dịch viên (tiếng Nhật, tiếng Trung, tiếng Hàn); ngành du lịch, quản lý khách sạn; ngành xây dựng; ngành ngôn ngữ Anh; ngành công nghệ thực phẩm; ngành quản trị kinh doanh; ngành Marketing; ngành điện – cơ khí và ngành giáo dục.

- Gợi ý chia sẻ về nghề giáo viên:

+ Tên nghề nghiệp: giáo viên.

+ Các công việc cụ thể: Chuẩn bị giáo án và bài tập cho học sinh trước khi lên lớp; dạy học; chấm bài; tổ chức các hoạt động trong lớp và tổ chức họp phụ huynh…

+ Một số đức tính của nghề: kiên trì, nhẫn nại, cẩn thận, công bằng, vị tha, nhiệt tình, cởi mở,...

+ Lí do em thích: Giáo viên là một nghề cao quý và vô cùng có ý nghĩa, có thể đem lại tri thức và mở mang tầm hiểu biết cho rất nhiều người, rất nhiều thế hệ.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 1 (SGK Cánh Diều - Trang 26)

Hướng dẫn giải

a. Việc làm bao gồm những hoạt động là: hoạt động lao động tạo ra thu nhập; không bị pháp luật cấm; tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau như việc làm toàn thời gian; việc làm bán thời gian… và không bị giới hạn bởi không gian và thời gian.

b. Khi có việc làm, người lao động sẽ có thu nhập (bao gồm: tiền lương, tiền thưởng và các khoản trợ cấp khác,…).

c. Việc làm là hoạt động lao động tạo ra thu nhập mà pháp luật không cấm.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 (SGK Cánh Diều - Trang 26)

Hướng dẫn giải

a. Những chủ thể kinh tế tham gia vào phiên/ sàn giao dịch việc làm là:

- Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất,… có nhu cầu tuyển dụng lao động.

- Người lao động có nhu cầu tìm việc làm.

- Các đơn vị trung gian như: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; các Trung tâm Dịch vụ việc làm…

b. - Bên tạo ra việc làm (bên cung) là: các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất…

- Bên đáp ứng nhu cầu vị trí việc làm (bên cầu) là: người lao động.

- Bên trung gian là: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; các Trung tâm Dịch vụ việc làm…

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 3 (SGK Cánh Diều - Trang 28)

Hướng dẫn giải

a. Trong quý II năm 2022, ở Việt Nam, số cung lao động lớn hơn số lượng việc làm. Cụ thể:

- Số cung lao động là: 51,6 triệu người.

- Số lượng việc làm là: 50,5 triệu việc làm.

→ Sự lệch pha giữa số cung lao động và số lượng việc làm này đã dẫn tới tình trạng: gần 1,1 triệu người trong độ tuổi lao động bị thất nghiệp.

b. Thông tin về tin thị trường lao động, dịch vụ việc làm có vai trò quan trọng trong việc kết nối thị trường việc làm với thị trường lao động; từ đó sẽ góp phần giảm tình trạng thất nghiệp:

- Người lao động có thông tin về việc làm trên thị trường việc làm để tìm được việc làm phù hợp.

- Người sử dụng lao động có thông tin về lao động trên thị trường lao động để tuyển dụng được lao động phù hợp.

c. Thị trường việc làm và thị trường lao động có mối quan hệ tác động qua lại chặt chẽ với nhau. Khi khả năng cung ứng lao động lớn hơn khả năng tạo việc làm sẽ dẫn đến tình trạng thất nghiệp gia tăng và ngược lại, khi khả năng tạo việc làm lớn hơn khả năng cung ứng lao động sẽ dẫn đến tới tình trạng thiếu hụt lao động.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 29)

Hướng dẫn giải

- Nhận định đúng là: B, D.

- Nhận định sai là: A, C.

+ Nhận định A sai vì những hoạt động có mục đích, tạo ra thu nhập cho con người nhưng bị pháp luật nghiêm cấm thì cũng không được coi là việc làm (ví dụ: buôn bán trái phép chất ma túy,…)

+ Nhận định C sai vì thị trường việc làm là nơi thực hiện các quan hệ thoả thuận giữa người tạo việc làm và người có khả năng đáp ứng yêu cầu của việc làm về tiền lương, vị trí việc làm và các điều kiện làm việc trên cơ sở hợp đồng lao động.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

a. - Trường hợp a: Năm 2021, ở tỉnh A, số cung lao động lớn hơn số lượng việc làm. Cụ thể:

+ Số cung lao động là: 1,6 triệu người.

+ Số lượng việc làm là: 1,1 triệu việc làm.

→ Sự lệch pha giữa số cung lao động và số lượng việc làm này đã dẫn tới tình trạng: khoảng 0,5 triệu người trong độ tuổi lao động bị thất nghiệp.

- Trường hợp b: Năm 2021, ở tỉnh B, số cung lao động nhỏ hơn số lượng việc làm. Cụ thể:

+ Số cung lao động là: 1,2 triệu người.

+ Số lượng việc làm là: 1,5 triệu việc làm.

→ Sự lệch pha giữa số cung lao động và số lượng việc làm này đã dẫn tới tình trạng: thiếu hụt 0,3 triệu người trong độ tuổi lao động bị thất nghiệp.

b. Thị trường việc làm và thị trường lao động có mối quan hệ tác động qua lại chặt chẽ với nhau. Khi khả năng cung ứng lao động lớn hơn khả năng tạo việc làm sẽ dẫn đến tình trạng thất nghiệp gia tăng và ngược lại, khi khả năng tạo việc làm lớn hơn khả năng cung ứng lao động sẽ dẫn đến tới tình trạng thiếu hụt lao động.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

(*) Gợi ý: Học sinh có thể xây dựng kế hoạch học tập và rèn luyện theo các bước sau:

- Bước 1. Định hướng, lựa chọn ngành nghề

+ Xác định nhóm ngành nghề và nghề nghiệp cụ thể mà bản thân mong muốn làm trong tương lai.

+ Tìm hiểu các yêu cầu về: phẩm chất, năng lực… của ngành nghề đã lựa chọn.

+ Tìm hiểu các thông tin về các trường đào tạo liên quan đến ngành nghề đã lựa chọn.

+ Xác định những môn học liên quan đến ngành nghề đã lựa chọn.

- Bước 2. Đánh giá về sự phù hợp của bản thân với ngành nghề đã lựa chọn

+ Tự đánh giá kết hợp với sự tham vấn ý kiến của người thân, bạn bè để thấy được: ưu điểm - hạn chế của bản thân.

+ So sánh ưu - nhược điểm của bản thân với những yêu cầu (về phẩm chất, năng lực) của ngành nghề đã lựa chọn.

- Bước 3. Xây dựng và thực hiện kế hoạch và biện pháp rèn luyện theo định hướng ngành nghề đã lựa chọn (theo mẫu dưới đây):

- Bước 4. Tự đánh giá quá trình thực hiện kế hoạch

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 1 (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

Hà Nội có nhu cầu tuyển dụng hơn 100.000 lao động

Ước tính, tổng nhu cầu tuyển dụng của Hà Nội là khoảng 100.000 - 120.000 vị trí việc làm. Một số nhóm ngành có nhu cầu tuyển dụng lớn như: Vận tải - logistics; Dịch vụ nhà hàng khách sạn, du lịch; Hoạt động kinh doanh bất động sản; Hoạt động dịch vụ tài chính, ngân hàng; Công nghệ - thông tin…

Cụ thể, trong quý I, nhu cầu di chuyển của người dân và vận chuyển hàng hóa trong dịp nghỉ lễ Tết Nguyên đán tăng cao. Dự kiến nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp vận tải – logistics trong quý I/2023 là khoảng 14.000 - 18.000 vị trí, chủ yếu tuyển dụng ở các vị trí là lái xe, nhân viên kho, nhân viên điều vận...

Ngành Dịch vụ lưu trú ăn uống, khách sạn, du lịch hứa hẹn sẽ là ngành có nhu cầu tuyển dụng nhân sự bùng nổ trong quý I và giai đoạn tiếp theo. Nhiều chính sách, chương trình kích cầu du lịch được ban hành, thúc đẩy hoạt động của ngành phục hồi và tăng trưởng mạnh. Ước tính nhu cầu tuyển dụng của ngành khoảng 10.000 - 12.000 vị trí.

Hoạt động tài chính – ngân hàng cũng là ngành có nhu cầu tuyển dụng lớn, ước tính từ 15.000-20.000 vị trí. Tập trung chủ yếu ở các vị trí nhân viên giao dịch, nhân viên quan hệ khách hàng doanh nghiệp, nhân viên thẩm định tài sản.

Công nghệ thông tin vẫn là một lĩnh vực được dự báo có mức tăng trưởng cao trong năm 2023. Trong quý I, theo quan sát, các doanh nghiệp có nhiều nhu cầu tuyển dụng nhân sự từ 12.000 – 15.000 vị trí, tập trung vào các vị trí đòi hỏi chuyên môn cao như nhân viên phát triển IT, nhân viên phát triển phần mềm, UI/UX, DA, BA, lập trình ứng dụng di động, lập trình game...

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 2 (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

(*) Gợi ý:

- Thời gian tổ chức: ….. giờ, ngày …./ tháng …./ năm 2023

- Địa điểm tổ chức: Lớp 11…. Trường THPT………

- Thành phần tham dự:

+ Ông/ bà: …………………. - khách mời tham gia buổi tọa đàm

+ Thầy/ cô ………… - cố vấn học tập môn giáo dục kinh tế và pháp luật

+ Tập thể các bạn học sinh lớp 11 ….. Trường THPT…………….

- Tiến trình chính của buổi tọa đàm bao gồm:

+ Phần I: giới thiệu khách mời và nội dung chính của buổi tọa đàm

+ Phần II: trao đổi, giao lưu với khách mời, cố vấn học tập và các bạn học sinh về nội dung tọa đàm.

+ Phần III: kết thúc buổi tọa đàm.

- Một số nội dung chính của buổi tọa đàm:

+ Nội dung 1: Thực trạng thị trường lao động và việc làm ở Việt Nam hiện nay.

+ Nội dung 2. Xu hướng việc làm ở Việt Nam trong tương lai.

+ Nội dung 3: Các bạn học sinh cần chuẩn bị những gì về kiến thức, kĩ năng… để đáp ứng được nhu cầu của thị trường việc làm trong tương lai.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 24)