Em cảm thấy nhịp thở thay đổi như thế nào sau khi chạy nhanh 100 m? Giải thích.
Bài 32: Hệ hô hấp ở người
Mở đầu (SGK Cánh diều - Trang 152)
Thảo luận (1)
Câu hỏi 1 (SGK Cánh diều - Trang 152)
Chức năng của hệ hô hấp là gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Hệ hô hấp thực hiện chức năng trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường. Cụ thể là:
- Giúp cơ thể lấy O2 từ môi trường sống cung cấp cho hô hấp tế bào, tạo năng lượng cho các hoạt động sống của cơ thể.
- Đào thải CO2 sinh ra từ hô hấp tế bào vào môi trường, đảm bảo cân bằng môi trường trong cơ thể.
(Trả lời bởi Thanh An)
Câu hỏi 2 (SGK Cánh diều - Trang 152)
Quan sát hình 32.1 và cho biết hệ hô hấp gồm những cơ quan nào. Mỗi cơ quan có chức năng gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
- Các cơ quan trong hệ hô hấp gồm: Xoang mũi, hầu (họng), thanh quản, khí quản, phế quản, phổi.
- Chức năng của mỗi cơ quan trong hệ hô hấp:
(Trả lời bởi Thanh An)
Tên cơ quan
Chức năng
Xoang mũi
Làm sạch, làm ẩm, làm ấm không khí.
Hầu (họng)
Dẫn khí.
Thanh quản
Dẫn khí, phát âm.
Khí quản
Dẫn khí, làm sạch không khí, điều hòa lượng khí vào phổi.
Phế quản
Dẫn khí, điều hòa lượng khí vào phổi.
Phổi
Trao đổi khí.
Câu hỏi 3 (SGK Cánh diều - Trang 152)
Không khí sẽ di chuyển qua các cơ quan nào khi hít vào và khi thở ra?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Khi hít vào và thở ra, không khí sẽ di chuyển qua các cơ quan là: xoang mũi, hầu (họng), thanh quản, khí quản, phế quản, phổi.
(Trả lời bởi Thanh An)
Luyện tập 1 (SGK Cánh diều - Trang 153)
Lấy ví dụ về sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng của một cơ quan trong hệ hô hấp.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Xoang mũi có cấu tạo phù hợp với chức năng làm sạch, làm ẩm, làm ấm không khí:
- Có nhiều lông mũi giúp ngăn cản bụi để làm sạch luồng không khí.
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày giúp cản bụi và vi khuẩn gây hại trong luồng không khí, đồng thời cũng giúp làm ẩm không khí trước khi vào phổi.
- Có lớp mao mạch dày đặc giúp làm ấm không khí trước khi vào phổi.
(Trả lời bởi Thanh An)
Luyện tập 2 (SGK Cánh diều - Trang 153)
Vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa hệ hô hấp và hệ tuần hoàn.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải
Vận dụng 1 (SGK Cánh diều - Trang 153)
Vì sao khi chúng ta vừa ăn vừa nói có thể bị sặc?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Khi chúng ta vừa ăn vừa nói có thể bị sặc vì: Khi ăn, nắp thanh quản sẽ được đậy lại để ngăn không cho thức ăn lọt vào đường hô hấp, còn khi nói, nắp thanh quản sẽ được mở ra để phát ra âm thanh. Bởi vậy, nếu vừa ăn vừa nói, thức ăn có thể rơi vào đường hô hấp khi nắp thanh quản mở ra, gây ra phản ứng sặc để đẩy thức ăn ra ngoài.
(Trả lời bởi Thanh An)
Vận dụng 2 (SGK Cánh diều - Trang 153)
Vì sao chúng ta không nên đốt than củi trong phòng kín khi ngủ?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Khi đốt than, chúng ta có nguy cơ bị ngộ độc khí CO, CO2, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người nhất là người già, phụ nữ và trẻ em. Khí CO, CO2 tỏa ra từ bếp than, củi dần dần chiếm trọn không gian phòng kín, rút hết khí oxy, khiến chúng ta không có khí oxy để thở, dẫn đến tử vong.
(Trả lời bởi Thanh An)
Tìm hiểu thêm (SGK Cánh diều - Trang 153)
Hình bên minh họa một mô hình phổi. Dựa vào kiến thức đã học về hô hấp, hãy giải thích:• Điều gì xảy ra khi cầm nút thắt của quả bóng số 3 kéo xuống, sau đó thả ra.• Làm một mô hình phổi sử dụng vật liệu tái chế phù hợp, giới thiệu các phần trong mô hình tương ứng với bộ phận của hệ hô hấp.
Đọc tiếp
Hình bên minh họa một mô hình phổi. Dựa vào kiến thức đã học về hô hấp, hãy giải thích:
• Điều gì xảy ra khi cầm nút thắt của quả bóng số 3 kéo xuống, sau đó thả ra.
• Làm một mô hình phổi sử dụng vật liệu tái chế phù hợp, giới thiệu các phần trong mô hình tương ứng với bộ phận của hệ hô hấp.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
• Hiện tượng sẽ xảy ra khi cầm nút thắt của quả bóng số 3 kéo xuống, sau đó thả ra:
- Khi cầm nút thắt của quả bóng số 3 kéo xuống, thể tích trong chai nhựa sẽ tăng lên khiến không khí từ ngoài tràn vào quả bóng số 1 và số 2 thông qua ống hút. Kết quả là quả bóng số 1 và số 2 sẽ phồng lên.
- Khi thả nút thắt của quả bóng số 3 ra, thể tích trong chai nhựa sẽ giảm khiến không khí từ quả bóng số 1 và số 2 được đẩy ra ngoài thông qua ống hút. Kết quả là quả bóng số 1 và số 2 sẽ xẹp dần.
(Trả lời bởi Thanh An)
Câu hỏi 4 (SGK Cánh diều - Trang 154)
Ô nhiễm không khí và khói thuốc lá tác động như thế nào đến hệ hô hấp?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
- Sự ảnh hưởng của ô nhiễm không khí đến hệ hô hấp: Ô nhiễm không khí gây ra các bệnh về phổi và đường hô hấp như bệnh hen suyễn, viêm phổi, viêm đường dẫn khí,… do bụi mịn và các hóa chất gây kích ứng hệ hô hấp, làm tê liệt lớp lông rung trong đường dẫn khí, cản trở hồng cầu vận chuyển O2 từ đó gây tổn thương hệ hô hấp, suy giảm chức năng phổi.
- Sự ảnh hưởng của khói thuốc lá đến hệ hô hấp: Khói thuốc lá chứa hàng ngàn hóa chất độc hại, chất gây nghiện (nicotine), chất gây ung thư, khí CO và các loại khí độc khác làm giảm khả năng vận chuyển O2 của máu nên dẫn đến phá hủy hệ hô hấp, gây bệnh hen suyễn, ung thư phổi, ung thư thanh quản, phổi tắc nghẽn mạn tính,… Đặc biệt, khói thuốc lá gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe không chỉ của người hút thuốc lá mà còn của người không hút thuốc nhưng tiếp xúc với khói thuốc.
(Trả lời bởi Thanh An)