Bài 20 - Không nói dối

Khởi động (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 48)

Hướng dẫn giải

Câu chuyện: Cậu bé chăn cừu

Ngày xưa, ở một ngôi làng nọ có một cậu bé chăn cừu. Mỗi ngày, cậu đều nằm trên cánh đồng ngắm đàn cừu bình yên gặm cỏ xung quanh.

Cậu chỉ việc canh chừng đàn cừu khỏi lũ sói đói và lùa cừu về làng khi trời sụp tối.Ngày nọ, cậu bé cảm thấy buồn chán nên quyết định lừa mọi người trong làng một vố cho vui. Trước đó, mọi người trong làng dặn cậu bé rằng mỗi khi thấy sói đến thì hãy hét to lên để họ chạy đến giúp cậu.

-   Sói! Có sói!

Thế là cậu đứng lên và chạy đến bìa cánh đồng, hét lớn:

-    Sói! Có sói!

Nghe thấy vậy, những người đàn ông trong làng bỏ dở việc đang làm, chạy ngay đến để giúp cậu đuổi sói.

Cậu bé thích thú khi thấy mọi người hối hả chạy tới, tay cầm khiên, cuốc, gậy gộc và hét to để đuổi sói.Khi đến nơi, mọi người nhìn quanh nhưng chẳng thấy sói đâu cả. Họ về nhà sau khi đã đếm lại đàn cừu và chắc rằng không có con nào bị mất.

Họ nghĩ rằng có lẽ sói đã hoảng sợ bỏ đi khi nghe thấy tiếng ồn từ xa.

Trong khi đó, cậu bé cười ngặt nghẽo và nghĩ mình thật thông minh khi lừa được mọi người trong làng.

Ngày hôm sau, cậu bé lại tiếp tục lừa mọi người.

- Có sói! Cứu cháu với! Sói sẽ ăn thịt cừu của cháu mất.

Cậu hét lên và chạy về phía làng.

Có sói!

Cứu cháu với! Một lần nữa, mọi người lại chạy đến giúp cậu bé đuổi sói. Họ nghĩ con sói lúc này đang rất đói nên họ cố gắng chạy nhanh hơn và tạo ra nhiều tiếng ồn hơn.Cậu bé cười ngặt nghẽo khi nhìn thấy mọi người vừa hối hả chạy, vừa la hét để lũ sói sợ. Nhưng chẳng có con sói nào cả!

Khi nhìn thấy cậu bé cười, những người trong làng hiểu ra rằng cậu bé đang lừa họ.

-    Này thằng bé kia, hãy coi chừng đấy. Rồi sẽ có lúc mày phải kêu cứu mà chẳng có ai đến đâu!

Nghe họ nói thế, cậu bé chỉ cười to.Một ngày nọ, có một con sói hung dữ tiến xuống cánh đồng - một con sói thật sự. Nó nhìn thấy đàn cừu đang gặm cỏ bèn xông vào

Cậu bé chưa bao giờ trông thấy một con sói nào lớn đến như vậy và không biết phải làm gì để bảo vệ đàn cừu của mình. Cậu chạy thật nhanh về làng, hét lớn:

-       Sói! Có sói!

Dù cậu bé cố gắng thuyết phục mọi người rằng lần này là một con sói thật nhưng họ chỉ cười và bảo nhau:

- Chắc thằng nhóc lại đang lừa chúng ta nữa đấy.

Thế là cậu bé đành bỏ cuộc và quay lại cánh đồng. Về đến nơi, cậu bé thấy đàn cừu của mình đã biến mất. Vậy là sói đã ăn thịt hết cả đàn cừu của cậu.

Cậu bé ngồi xuống đất và bật khóc. Cậu biết rằng tất cả là lỗi tại mình. Cậu đã lừa mọi người trước và không ai còn tin một kẻ nói dối cả - thậm chí ngay cả khi kẻ đó đang nói thật!

Dù nghe rất rõ tiếng của cậu bé đang la lớn: “Sói! Có một con sói thật đang đến ! ” nhưng mọi người chẳng thèm quan tâm và vẫn tiếp tục trò chuyện với nhau.

(Trả lời bởi Người Già)
Thảo luận (1)

Khám phá (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 48)

Hướng dẫn giải

Có một gia đình chim đại bàng sống trong một khu rừng. Chúng là những loài chim mạnh mẽ và uy nghi.

Một ngày nọ, mẹ chim đại bàng nói với hai con: "Hãy chăm chỉ luyện tập để có thể bay lượn trên bầu trời như những chú chim đại bàng trưởng thành." Vậy là chim mẹ bay đi, để lại hai chim con tập luyện nhưng chỉ có một mình đại bàng đen tập luyện, còn đại bàng nâu lại lười biếng và đi ngủ. Sau một thời gian tập luyện, chim mẹ trở về và hỏi thăm kết quả:"Các con đã tập luyện tốt chưa". Cả hai chú chim đều trả lời:"Tốt rồi ạ" nhưng sự thật lại chỉ có chú chim đen tập luyện, còn đại bàng nâu lại ngủ.

Cuối cùng, đến một ngày, khi mẹ muốn cùng hai chú chim đại bàng con bay lượn trên bầu trời thì sự lười biếng của đại bàng nâu đã phải trả giá, còn đại bàng đen đã được đền đáp.

Qua câu chuyện:
- Đại bàng nâu đã nói dối mẹ rằng:"Con đã luyện tập chăm chỉ" nhưng sự thật là đại bàng nâu đi ngủ. Vì nói dối, đại bàng nâu đã không thể bay và bị đuối nước
- Theo em, nói dối chỉ mang lại cái xấu cho mình, chúng ta cần trung thực, nỗ lực, cố gắng để tập luyện thay vì lười biếng.

(Trả lời bởi Người Già)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 49)

Hướng dẫn giải

Em sẽ chọn cách 2 và 3. Vì chúng ta không được nói dối, nếu đang học thì trả lời đang học, nếu đang chơi thì trả lời đang chơi, nói dối là xấu và không nên.

(Trả lời bởi Người Già)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 49)

Hướng dẫn giải

Em đã từng nói dối. Khi đó, em cảm thấy sợ và bứt rứt trong lòng.

(Trả lời bởi Người Già)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 49)

Hướng dẫn giải

Em sẽ nói với cô rằng: "Dạ thưa cô, em chân thành xin lỗi, có lẽ em đã quên mất chiếc bút chì của mình ở nhà. Em thành thật xin lỗi cô ạ."

(Trả lời bởi Người Già)
Thảo luận (1)