Động vật thủy sản gồm những loài nào? Chúng có vai trò gì đối với đời sống con người? Cần phải làm gì để khai thác và bảo vệ hiệu quả nguồn lợi thủy sản?
Bài 14: Giới thiệu về thủy sản
Mở đầu (SGK - Trang 70)
Thảo luận (2)
Khám phá (SGK - Trang 70)
Quan sát Hình 14.1 và nêu vai trò của thủy sản tương ứng với mỗi ảnh trong hình:
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảia - Cung cấp thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao cho con người.
b - Làm cảnh
c - Cung cấp nguồn nguyên liệu cho xuất khẩu
d - Cung cấp nguồn thức ăn cho chăn nuôi
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Khám phá (SGK - Trang 71)
Quan sát Hình 14.2 và sử dụng các từ sau đây: tôm thẻ chân trắng, cá tra, cá song, cá lăng, cua biển, tôm hùm để ghép tên các loài thủy sản có giá trị kinh tế cao của Việt Nam vào từng ảnh cho phù hợp.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảiHình 14.2a: Cá lăng
Hình 14.2b: Cá song
Hình 14.2c: Tôm thẻ chân trắng
Hình 14.2d: Cua biển
Hình 14.2e: Tôm hùm
Hình 14.2g: Cá tra
(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))
Khám phá (SGK - Trang 71)
Hãy nêu những hoạt động khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản mà em biết. Ý nghĩa của các hoạt động đó là gì?
Thảo luận (2)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
STT
Hoạt động bảo vệ nguồn lợi thủy sản
Ý nghĩa
1
Thả tôm, thả cá giống, trồng san hô
Tái tạo nguồn lợi thủy sản
2
Không dùng đăng chắn khai thác cá trên sông, xây dựng đường dẫn để cá vượt đập thủy điện
Bảo vệ đường di cư của các loài thủy sản
3
không xả thải chất độc hại vào môi trường tự nhiên
Bảo vệ môi trường sống của các loài thủy sản
Khám phá (SGK - Trang 72)
Nêu những việc nên làm, những việc không nên làm để bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Những việc nên làm để bảo vệ nguồn lợi thủy sản:
+ Thả một số loài hải sản quý hiếm vào thủy vực nội địa và vũng, vịnh ven biển để tăng nguồn lợi hải sản và ngăn chặn giảm sút trữ lượng của những loài hải sản này.
+ Thiết lập các khu bảo tồn biển, bảo vệ, phục hồi các hệ sinh thái và phát triển nguồn lợi.
+ Bảo vệ môi trường biển, nơi sinh sống của các loài hải sản.
- Những việc không nên làm để bảo vệ nguồn lợi thủy sản:
+ Đánh bắt ở khu vực gần bờ vào mùa tôm, cá sinh sản, mở rộng vùng khai thác xa bờ.
+ Đánh bắt hải sản bằng những phương pháp mang tính hủy diệt như thuốc nổ, hóa chất, điện...
+ Xả rác, nước thải chưa qua xử lí trực tiếp ra biển gây ô nhiễm nguồn nước.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Khám phá (SGK - Trang 72)
Hãy đề xuất những việc nên làm và không nên làm để bảo vệ môi trường nuôi thủy sản ở gia đình, địa phương em.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Những việc nên làm để bảo vệ nguồn lợi thủy sản:
+ Thu gom, xử lý chất thải theo quy định của pháp luật.
+ Phục hồi môi trường sau khi ngừng hoạt động nuôi trồng thủy sản.
+ Bảo đảm điều kiện vệ sinh môi trường, phòng ngừa dịch bệnh thủy sản; không được sử dụng hóa chất độc hại hoặc tích tụ độc hại.
- Những việc không nên làm để bảo vệ nguồn lợi thủy sản:
+ Sử dụng thuốc thú y thủy sản, hóa chất đã hết hạn sử dụng hoặc ngoài danh mục cho phép trong nuôi trồng thủy sản.
+ Xây dựng khu nuôi trồng thủy sản tập trung trên bãi bồi đang hình thành vùng cửa sông ven biển.
+ Phá rừng ngập mặn để nuôi trồng thủy sản.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Luyện tập 1 (SGK - Trang 72)
Trình bày vai trò của thủy sản và cho ví dụ minh họa. Liên hệ với thực tiễn ở địa phương em.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVai trò của thủy sản và ví dụ minh họa: - Cung cấp thực phẩm có hàm lượng cao cho con người. Ví dụ: cua bể, tôm hùm, bào ngư,… - Cung cấp nguồn nguyên liệu cho xuất khẩu. Ví dụ: cá tra, cá ba sa, cá ngừ,… - Cung cấp nguồn thức ăn cho chăn nuôi. Ví dụ: bột cá... - Tạo thêm công việc cho người lao động. Ví dụ: nghề nuôi trồng thủy sản; nghề chế biến thủy sản; cán bộ khuyến ngư; kĩ sư cơ khí hậu cần liên quan đến thủy sản; các nghề dịch vụ thương mại liên quan đến tiêu thụ, xuất khẩu các mặt hàng thủy hải sản. - Đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí cho con người. Ví dụ: thủy cung, làng chài ven biển kết hợp du lịch,… - Khẳng định chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Ví dụ: ngư dân bám biển; phối hợp cứu hộ, cứu nạn, ngăn chặn âm mưu và các hành động gây rối, xâm phạm chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc trên hướng biển.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Luyện tập 2 (SGK - Trang 72)
Để bảo vệ nguồn lợi thủy sản cần phải thực hiện những biện pháp nào? Vì sao?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiĐể bảo vệ nguồn lợi hải sản, cần thực hiện những biện pháp:
Hạn chế đánh bắt ở khu vực gần bờ vào mùa tôm, cá sinh sản, mở rộng vùng khai thác xa bờThả một số loài hải sản quý hiếm vào thủy vực nội địa và vũng, vịnh ven biển để tăng nguồn lợi hải sản và ngăn chặn giảm sút trữ lượng của những loài hải sản này.Thiết lập các khu bảo tồn biển, bảo vệ, phục hồi các hệ sinh thái và phát triển nguồn lợi hải sảnNghiêm cấm đánh bắt hải sản bằng những phương pháp mang tính hủy diệt như thuốc nổ, hóa chất, điện...Bảo vệ môi trường biển, nơi sinh sống của các loài hải sản.=> Cần thực hiện những biện pháp trên vì đó là những biện pháp giúp chúng ta hạn chế sự giảm sút về nguồn lợi hải sản, giúp chúng ta khai thác hợp lí và có hiệu quả nguồn hải sản. Đồng thời, bảo vệ nguồn hải sản của nước ta.
Tham khảo nha!
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Vận dụng 1 (SGK - Trang 72)
Kể tên một số loài thủy sản có giá trị kinh tế cao ở địa phương em.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảiMột số động vật thủy sản có giá trị xuất khẩu hoặc giá trị kinh tế cao: tôm càng xanh, tôm thẻ chân trắng, tôm hùm, cá ba sa, cá tra, cá tầm, cá song, cá hồi, baba....
(Trả lời bởi Đinh Quỳnh)
Vận dụng 2 (SGK - Trang 72)
Đề xuất những việc nên làm, không nên làm trong khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giải- Những việc nên làm để bảo vệ nguồn lợi thủy sản:
+ Thả một số loài hải sản quý hiếm vào thủy vực nội địa và vũng, vịnh ven biển để tăng nguồn lợi hải sản và ngăn chặn giảm sút trữ lượng của những loài hải sản này.
+ Thiết lập các khu bảo tồn biển, bảo vệ, phục hồi các hệ sinh thái và phát triển nguồn lợi.
+ Bảo vệ môi trường biển, nơi sinh sống của các loài hải sản.
+ Tuyên truyền Luật Thủy sản đến ngư dân
+ Hướng dẫn các biện pháp khai thác thủy sản an toàn.
+ Phối hợp với các địa phương xử lí các trường hợp vi phạm khai thác thủy sản,…
- Những việc không nên làm để bảo vệ nguồn lợi thủy sản:
+ Đánh bắt ở khu vực gần bờ vào mùa tôm, cá sinh sản, mở rộng vùng khai thác xa bờ.
+ Đánh bắt hải sản bằng những phương pháp mang tính hủy diệt như thuốc nổ, hóa chất, điện...
+ Xả rác, nước thải chưa qua xử lí trực tiếp ra biển gây ô nhiễm nguồn nước.
Em tham khảo nha!
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)