Mỹ
Khoảng 20 năm sau chiến tranh, Mĩ trở thành trung tâm kinh tế - tài chính lớn nhất thế giới nhờ nguồn lợi nhuận sau chiến tranh, kinh tế ít bị phá hủy, áp dụng khoa học kỹ thuật thành công trên nhiều lĩnh vực
Công nghiệp: sản lượng công nghiệp Mĩ chiếm hơn nửa sản lượng công nghiệp toàn thế giới (56,5% năm 1948).
Nông nghiệp: Sản lượng nông nghiệp tăng 27% so với trước chiến tranh. Sản lượng nôngnghiệp gấp 2 lần sản lượng của Anh + Pháp + Tây Đức + Italia + Nhật Bản.
Tài chính: Nắm ¾ trữ lượng vàng trên toàn thế giới. Là nước chủ nợ thế giới.
Hơn 50% tàu bè đi lại trên biển.
Nền kinh tế Mĩ chiếm gần 40% tổng sản phẩm kinh tế thế giới.
Trong khoảng hai thập niên đầu sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ là trung tâm kinh tế – tài chính duy nhất của thế giới. Từ thập kỉ 70 đến nay, địa vị của Mĩ trong thế giới tư bản giảm đi song vẫn là cường quốc số một thế giới.
Liên Xô
Sau chiến tranh thế giới 2, Liên Xô thực hiện kế hoạch 5 năm và hoàn thành trong 4 năm 3 tháng
Các ngành kinh tế đươc phục hồi, sản xuất công nghiệp phát triển mạnh, nông nghiệp tăng nhanh chóng
Năm 1950, sản lượng công nghiệp tăng 73%, nông nghiệp đạt mức trước chiến tranh.
Nhờ các kế hoạch 5 năm tiếp theo, Liên Xô nhanh chóng trở thành siêu cường thứ hai
Công nghiệp: Giữa những năm 1970, là cường quốc công nghiệp thứ hai thế giới, đi đầu trong công nghiệp vũ trụ, công nghiệp điện hạt nhân…)
Nông nghiệp: sản lượng tăng trung bình hàng năm 16%.
Nhận xét:
- Tận dụng các lợi thế chủ quan và khách quan, Mỹ vẫn tiếp tục duy trì vị trí số một thế giới về cường quốc kinh tế, nó chứng minh sự phát triển và tiềm lực to lớn của Mỹ. Nhờ sự duy trì này, Mỹ có nguồn lực lớn để thực hiện các tham vọng trong các kế hoạch tương lai, đặc biệt là biến mình thành siêu cường số 1 và thiết lập trật tự thế giới do Mỹ kiểm soát.
- Sự phát triển của Liên Xô chứng minh nguồn lực vật chất và con người vô cùng to lớn của Liên Bang Xô Viết, nhanh chóng đưa Liên Xô thành cường quốc số 2 tạo nên sự cạnh tranh sòng phẳng, gay gắt với Mỹ. Chứng minh sức mạnh của Liên Xô trong cuộc đối đầu với Mỹ.
1) Tình hình kinh tế Liên Xô…
– Liên Xô chịu nhiều tổn thất nặng nề trong chiến tranh; các nước phương Tây bao vây kinh tế và tiến hành Chiến tranh lạnh. Tuy gặp nhiều khó khăn, nhưng nhân dân Liên Xô đã hoàn thành xuất sắc công cuộc khôi phục, xây dựng và phát triển kinh tế.
– Hoàn thành thắng lợi kế hoạch 5 năm (1946 – 1950), khôi phục kinh tế trước thời hạn 9 tháng. Năm 1950, công nghiệp tăng 73% so với trước chiến tranh; nông nghiệp cũng vượt mức trước chiến tranh, thu nhập quốc dân tăng 66% so với năm 1940…
– Từ năm 1950 đến năm 1975, Liên Xô thực hiện nhiều kế hoạch dài hạn và đã đạt nhiều thành tựu to lớn về kinh tế: Về công nghiệp, đến nửa đầu những năm 70 trở thành cường quốc công nghiệp đứng vào hàng thứ hai trên thế giới (sau Mĩ), chiếm 20% tổng sản lượng công nghiệp toàn thế giới; Nông nghiệp, sản lượng nông phẩm trong những năm 60 tăng trung bình khoảng 16% mỗi năm.
2) Tình hình kinh tế của Mĩ…
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, do có nhiều điều kiện thuận lợi nên nền kinh tế Mĩ phát triển nhanh chóng. Biểu hiện:
– Sản lượng công nghiệp chiếm hơn một nửa sản lượng công nghiệp toàn thế giới (năm 1948, chiếm hơn 56% sản lượng công nghiệp thế giới).
– Năm 1949, sản lượng nông nghiệp Mĩ bằng 2 lần sản lượng của 5 nước Anh, Pháp, CHLB Đức, Italia và Nhật Bản cộng lại.
– Nắm trên 50% tàu biển, 3/4 dự trữ vàng của thế giới. Kinh tế Mĩ chiếm gần 40 % tổng sản phẩm kinh tế thế giới.
– Trong khoảng 20 năm đầu sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ trở thành trung tâm kinh tế – tài chính hàng đầu của thế giới.
3) Nhận xét :
– Tuy điều kiện và con đường phát triển kinh tế của hai nước khác nhau, nhưng cả hai nước đều trở thành cường quốc kinh tế, trở thành hai nước đứng đầu hai hệ thống xã hội đối lập.
– Hai nước đều trở thành trụ cột của “trật tự hai cực Ianta”, chi phối các mối quan hệ quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai…
