a.
* Kinh tế:
- Năm 1870 kinh tế Anh dẫn đầu.
- Năm 1913 xuống hạng 3 sau Mỹ và Đức do:
+ Công nghiệp Anh phát triển sớm, kỹ thuật lạc hậu.
+ Tư sản Anh đầu tư vào thuộc địa có lời (có hệ thống thuộc địa rông nhất thế giới, nguyên
nhiên liệu, nhân công rẻ )
- Dẫn đầu thế giới về xuất khẩu tư bản thương mại và thuộc địa.
- Đầu thế kỷ XX công ty độc quyền về công nghiệp và tài chính ra đời.
* Chính trị:
Anh là nước Quân Chủ lập Hiến (Đảng Tự do và Bảo thủ thay nhau cầm quyền bảo vệ quyền lợi của
tư sản.
* Đối ngoại:
- Đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.
- Thuộc địa Anh: 33 triệu km2 – ¼ diện tích thế giới ; 400 triệu dân – ¼ dân số thế giới
- Đế quốc mà mặt trời không bao giờ lặn: thuộc địa có khắp nơi Niu Di lân, Ôx trây lia, An Độ, Ai
Cập, Xu đăng, Nam Phi, Ca na
b. * Chủ nghĩa đế quốc Anh:
- Giai cấp thống trị Anh đẩy mạnh tốc độ xâm lược để mở rộng thuộc địa, đặc biệt ở châu Á và châu Phi.
- Trước năm 1914, thuộc địa Anh trải khắp địa cầu, chiếm tới 1/4 diện tích lục địa và 1/4 dân số thế giới. Người ta ví nước Anh là nước “Mặt trời không bao giờ lặn”.
- Đế quốc Anh tồn tại và phát triển dựa trên sự bóc lột một hệ thống thuộc địa rộng lớn và giàu có nằm rải rác khắp các châu lục.
⟹ Lênin gọi chủ nghĩa đế quốc ở Anh là “chủ nghĩa đế quốc thực dân”.
Những nét lớn về tình hình chính trị nước Anh cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX:
- Về hình thức, Anh là một vương quốc nhưng thực chất theo chế độ đại nghị gồm thượng viện và hạ viện. Hai đảng (Bảo thủ và Tự do) thay nhau cầm quyền.
- Đây cũng là thời kì giai cấp tư sản Anh tăng cường mở rộng hệ thống thuộc địa, đặc biệt ở châu Á và châu Phi. Nhấn mạnh đặc điểm này, Lênin nhận định: chủ nghĩa đế quốc Anh là chủ nghĩa đế quốc thực dân.
* Tình hình nước Anh cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX
+) Kinh tế
- Năm 1870, Anh dẫn đầu nền kinh tế thế giới.
- Cuối thế kỉ XIX, kinh tế Anh tụt xuống hạng ba sau Mĩ và Đức do:
+ công nghiệp Anh phát triển sớm, kĩ thuật lạc hậu
+ tư sản Anh chú trọng đầu tư vào các nước thuộc địa
- Dẫn đầu thế giới về xuất khẩu tư bản thương mại và thuộc địa
- Đầu thế kỉ XX công ti độc quyền về công nghiệp và tài chính ra đời
+) Chính trị
- Hai đảng - Đảng tự do và Đảng bảo thủ thay nhau cầm quyền.
- Chính sách ưu tiên hàng đầu là đẩy mạnh xâm lược.
- Lê-nin gọi chủ nghĩa đế quốc Anh là "chủ nghĩa đế quốc thực dân"
* Lê-nin gọi đế quốc Anh là "chủ nghĩa đế quốc thực dân" vì:
- Giai cấp thống trị Anh đẩy mạnh tốc độ xâm lược để mở rộng thuộc địa, đặc biệt ở châu Á và châu Phi.
- Trước năm 1914, thuộc địa Anh trải khắp địa cầu, chiếm tới \(\frac{1}{4}\) diện tích lục địa và \(\frac{1}{4}\) dân số thế giới. Người ta ví nước Anh như "Mặt trời không bao giờ lặn".
- Đế quốc Anh tồn tại và phát triển dựa trên sự bóc lột một hệ thống thuộc địa rộng lớn và giàu có nằm rải rác khắp các châu lục.