Lao động tự giác là do bản thân ta làm một công việc nào đó do ý thức tự chủ với công việc của mình làm.Lao động tự giác còn thể hiện sự nhận thức công việc làm đó sẽ đem lại kết quả mong muốn mà không cần phải đầu tư suy nghĩ, thường là những công việc mang tính chất từ thiện, cống hiến. Trái lại, lao động sáng tạo cần phải được đầu tư bằng năng lực và trí tuệ của con người, thường là những phát minh về khoa học, xã hội..mang tính chất hopàn toàn mới mẻ, những sáng kiến do bản thân con người sáng tạo ra, tự con người tìm tòi ra được, không ráp khuôn theo một mẫu mã nào đã có trước. Lao động sáng được đánh giá cao, vì nó thể hiện sự sáng tạo mới mẻ góp phần to lớn trong việc cải tạo thế giới khách quan và góp phần to lớn cho cuộc sống của con người.
+ Mối quan hệ gắn bó : có tự giác mới vui vẻ , tự tin và làm việc có hiệu quả . Tự giác là điều kiện để sáng tạo
+ Ý thức tự giác ,óc sáng tạo là động cơ bên trong của các hoạt động ,tạo ra sự say mê tinh thần vượt khó học tập ,lao động .