[Kiếm 10 GP từ một bài viết]
Lưu ý: Tự viết - Không coppy mạng.
Cô sẽ chọn một bài viết hay nhất với đề bài dưới đây để tặng 10GP.
Phân tích sự thay đổi tâm trạng của bé Thu trong hai đoạn trích sau:
(…) Trong bữa cơm đó, anh Sáu gắp một cái trứng cá to vàng để vào chén nó. Nó liền lấy đũa xoi vào chén, để đó rồi bất thần hất cái trứng ra, cơm văng tung tóe cả mâm. Giận quá và không kịp suy nghĩ, anh vung tay đánh vào mông nó và hét lên:
- Sao mày cứng đầu quá vậy, hả?
Tôi tưởng con bé sẽ lăn ra khóc, sẽ giẫy, sẽ đạp đổ cả mâm cơm, hoặc sẽ chạy vụt đi. Nhưng không, nó ngồi im, đầu cúi gằm xuống. Nghĩ thế nào nó cầm đũa, gắp lại cái trứng cá để vào chén, rồi lặng lẽ đứng dậy, bước ra khỏi mâm. Xuống bến, nó nhảy xuống xuồng, mở lòi tói cố làm cho dây lòi tói khua rổn rảng, khua thật to, rồi lấy dầm bơi qua sông. Nó sang qua nhà ngoại, mét với ngoại và khóc ở bên ấy. Chiều đó, mẹ nó sang dỗ dành mấy nó cũng không về.
Và:
(...) Trong lúc đó, nó vẫn ôm chặt lấy ba nó. Không ghìm được xúc động và không muốn cho con thấy mình khóc, anh Sáu một tay ôm con, một tay rút khăn lau nước mắt, rồi hôn lên mái tóc con:
- Ba đi rồi ba về với con.
- Không! - Con bé hét lên, hai tay nó siết chặt lấy cổ, chắc nó nghĩ hai tay không thể giữ được ba nó, nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó, và đôi vai nhỏ bé của nó run run. Nhìn cảnh ấy, bà con xung quanh có người không cầm được nước mắt, còn tôi bỗng thấy khó thở như có bàn tay ai nắm lấy trái tim tôi.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà, Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2013)
Nhà thơ Nguyễn Quang Sáng từng tâm sự: " Năm 1966, tôi từ miền Bắc trở về miền Nam. Vùng Đồng Tháp Mười mênh mông nước trắng. Tôi đi ghe vào sâu trong rừng và sống ở một nhà sàn treo trên ngọn cây. Lúc đó, đoàn giao liên dẫn đường toàn là nữ. Tôi rất ấn tượng với câu chuyện của một cô gái giao liên có chiếc lược ngà trắng. Sau khi nghe cô kể chuyện, tôi ngồi viết một ngày, một đêm là hoàn thành tác phẩm này". Đó chính là khoảnh khắc mà trang văn" Chiếc lược ngà" được chấp bút. Đây là truyện ngắn kể về cuộc hội ngộ éo le nhưng cũng đẫm nước mắt của hai cha con ông Sáu và bé Thu giữa những năm tháng chiến tranh ác liệt. Sự ngây thơ của đứa con nhỏ, nỗi day dứt trong lòng người cha, hình ảnh vết thẹo đầy ám ảnh, chiếc lược ngà xinh xắn mà chất chứa tình cảm thiêng liêng, tất cả đã ghi trong lòng bạn đọc những ấn tượng khó phai.
Bé Thu là người con duy nhất của ông Sáu và là một nhân vật giàu cá tính. Trong bữa cơm, được ông Sáu quan tâm, gắp cho miếng trứng cá to vàng nhưng Thu đã bất thần hất tung cái trứng cá ra khiến cơm tung tóe cả mâm. Hành động ấy như một gáo nước lạnh đổ ụp xuống lòng chân thành và kiên nhẫn của ông Sáu. Không kìm chế được, ông Sáu đã vung tay đánh vào mông và quát mắng. Bị đòn, có lẽ bé Thu cũng cảm nhận được sự tức giận của người lớn và cô bé lại càng lầm lì hơn. Thu không khóc, nó chạy sang nhà bà ngoại, trước khi đi còn cố ý khua cho dây lòi tói kêu rổn rảng thật to. Bé Thu thật bướng bỉnh, cứng đầu nhưng là sự gan lì của bé thơ, đúng như lứa tuổi của em.
Sự bướng bỉnh của bé Thu không hề đáng trách. Phản ứng của em là hoàn toàn tự nhiên. Bởi sinh ra trong chiến tranh, cô bé còn quá nhỏ để hiểu được những khắc nghiệt, éo le. Chính sự cứng đầu ấy lại là biểu hiện tuyệt vời của tình cha con thêm sâu sắc. Lý do bé Thu không nhận ra ông Sáu đó là vết thẹo dài trên má của ông, hoàn toàn khác với người chụp hình chung với má. Thu xa lánh và lạnh nhạt với ông Sáu không phải vì ghét mà là nó yêu ba quá nhiều. Nó không cho phép ai mạo nhận làm ba nó. Miêu tả thái độ hành động bất thường của cô bé, tác giả đã tái hiện hoàn cảnh ngặt nghèo trong chiến tranh, đồng thời khắc họa đc một cô bé bướng bỉnh, cá tính đến kì lạ.
Nhưng trong buổi sáng cuối cùng trước lúc ông Sáu lên đường, thái độ và hạnh động của bé Thu thay đổi hẳn. Bởi trong đêm trước đó, bà ngoại đã kể cho nó nghe. Nó hiểu vết thẹo xấu xí trên mặt là vết thương do chiến tranh. Sau khi hiểu được nguồn gốc của vết thẹo, lăn lội suốt đêm bé Thu không ngủ được. Có lẽ bé Thu hối hận vì đã từng đối xử không tốt với ba nó. Cuộc chia tay cảm động vào buổi sáng hôm sau trước khi ông Sáu lên đường. Bé Thu cũng có mặt trong buổi đưa tiễn nhưng tâm trạng hoàn toàn khác " Vẻ mặt của nó có cái gì hơi khác, nó không bướng bỉnh hay cau có nữa, vẻ mặt buồn rầu trên gương mặt ngây thơ của con bé trông rất dễ thương". Khi ông Sáu chào mọi người, nói với bé Thu: "Thôi! Ba đi nghe con", tình thương ba bấy lâu nay bị kìm nén bỗng bật lên thành tiếng - tiếng thét gọi " Ba..ba..a..baa". Tiếng gọi mà ông Sáu chờ đợi suốt tám năm ròng cuối cùng ông cũng đa được nghe. Ở khoảnh khắc chia li, mọi khoảng cách đã bị xóa bỏ, bé Thu đã ko che giấu che dấu tình cảm của mình dành cho ba. Qua đó ta thấy được bé Thu bướng bỉnh, gan góc nhưng cũng rất giàu tình cảm.
Không chỉ tiếng gọi ba, bé Thu như muốn níu kéo " nó vừa kêu vừa chạy xô tới, dang tay ôm chặt lấy cổ ba nó". Nó hôn ba nó cùng khắp, hôn cả vết thẹo dài trên má. Hành động của bé Thu như muốn xoa dịu đi nỗi đau đã gây cho ba. Sau khi nghe ông Sáu nói "Ba đi rồi ba về với con", bé Thu thét lên "Không", hai tay nó ôm chặt lấy cổ ba, hai chân câu chặt vào ng ba nó. Những giọt nước mắt lăn trên má bé Thu. Em khóc vì thương cha, vì ân hận, vì không biết đến khi nào gặp lại. Trong tâm hồn bé Thu, tình yêu thương ba đã có sự thay đổi, ngoài tình yêu thương còn có niểm tự hào vô bờ về một người cha chiến sĩ, người cha đã hi sinh cả tuổi thanh xuân, đã cống hiến cho cuộc đời mình vì dân tộc.
Thể hiện nhân vật bé Thu với những nét tâm lí phù hợp cho thấy tác giả rất tâm huyết, có tài quan sát và trái tim giàu tình yêu thương. Bé Thu là một bộ phận điển hình trong chiến tranh, xa cha từ nhỏ, khao khát tình cha với tâm hồn trẻ thơ hồn nhiên nhưng em chĩ đc gặp cha sau tám năm xa cách và mãi không gặp lại nữa. Điều ấy cũng phản ánh những mất mát mà chiến tranh để lại. Nỗi đau ẩn chứa trong tiếng gọi ba như xé cả không gian. Nỗi đau ấy thật xót xa.
1. Mở bài:
- Dẫn dắt.
- Giới thiệu về tác giá Nguyễn Quang Sáng, hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm “Chiếc lược ngà".
- Giới thiệu về nhân vật bé Thu, giới thiệu 2 đoạn trích.
2. Thân bài:
- Giới thiệu khái quát về hoàn cảnh của hai cha con: Anh Sáu đi kháng chiến chống Pháp từ khi đứa con duy nhất của anh chưa đây một tuổi. Từ đó hai ba con chưa hề gặp lại nhau, cho đến khi anh được nghỉ phép ba ngày, anh đã trở về thăm gia đình, nhưng đứa con gái tám tuổi không chịu nhận ba.
Đoạn 1:
- Tính cách rắn rỏi, bướng bình, ngang bướng rất trẻ con của bé Thu được thể hiện trong đoạn văn thứ nhất: "Trong bữa cơm đó.... nó cũng không về”.
+ Hất đổ cả chén cơm khi anh Sáu gắp cho nó cái trứng cá. Bị ba đánh, tưởng đâu “con bé sẽ lăn ra khóc, sẽ giẫy, sẽ đạp đổ cả mâm cơm, hoặc sẽ chạy vụt đi. Nhưng không, nó ngồi im, đầu cúi gằm xuống. Nghĩ thể nào nó cầm đũa, gấp lại cái trứng cá để vào chén, rồi lặng lẽ đứng đậy, bước ra khỏi mâm.” => Hình ảnh một đứa trẻ gan góc, lì lợm.
+ "Nhảy xuống xuồng, mở lòi tói có làm cho dây lòi tói khua rộn ràng, khua thật to" => tính cách trẻ con, hình ảnh của một đứa trẻ lúc giận đỗi được khắc họa rất tinh tế với chỉ một chỉ tiết nhỏ.
+ "Nó sang nhà bà ngoại và khóc ở bên đây" => dù gan lì và bướng bỉnh nhưng bởi Thu vẫn còn là một đứa trẻ nên vẫn có những hành động mè nheo khóc nhè.
=> Bẻ Thu là một đứa bé gan góc, có cá tính mạnh mẽ, thà sang nhà ngoại khóc thật to nhưng khi đứng trước mặt ông Sáu - người mà bé đang căm ghét thì lầm lì, im lặng trông như nét hờn dỗi của người lớn. Nhưng suy cho cùng, Thu vẫn là một đứa bé nên vẫn có những hành động trẻ con để thể hiện nỗi bực dọc của mình. Bên cạnh đó, hành động quyết liệt của bé Thu cũng thể hiện tình yêu thương cha mãnh liệt, bé kiên quyết cự tuyệt ông Sáu vì ông không giống bức hình trong ảnh, trên mặt ông có vết thẹo dài. Chính yếu tố đó vừa thể hiện tình yêu thương cha vừa thể hiện cá tính mạnh mẽ của bé Thu.
=> Nguyễn Quang Sáng đã rất tinh tế, tài tình khi khắc họa được hình ảnh của bé Thu đa chiều và sâu sắc như thế chỉ trong một hành động nhỏ.
Đoạn 2:
- Tình yêu thương ba vô bờ bên được thể hiện ở đoạn văn thứ hai "Trong lúc đó... nắm lấy trái tìm tôi"
+ Bé Thu bướng bỉnh bao nhiêu, lì lợm gan góc bao nhiêu thì lại bởi bé thương ba của mình bấy nhiêu: "Con bé hét lên, hai tay nó siết lấy chặt cô....và đôi vai nhỏ bé của nó run run”
=> Những cái ôm như cố gắng để chặt nhất có thể, như để bù đắp cho những tháng ngày xa lánh ba của mình, những cái ôm cuối cùng như để lấp đi tất thảy những khoảng trống của tình ba – con trong những ngày tháng vừa qua.
=> Đoạn văn là những gì xúc động nhất, sâu lắng nhất về tình cảm mà bé Thu dành cho ba của mình.
- Hai đoạn văn đã cho thấy được sự thay đổi trong tâm lý của nhân vật bé Thu đối với người cha của mình. Nếu như đoạn trên, bé Thu xa lánh, xù lông với ba mình bao nhiêu thì đoạn 2 lại thấy được sự gần gũi không còn khỏang trống của tình cảm mà Thu dành cho người ba của mình. Đoạn l bé Thu lì lợm bướng bỉnh bao nhiêu thi đoạn 2, bé Thu lại trở nên nhẹ nhàng, tỉnh cảm bấy nhiêu
- Hai đoạn trích cũng cho thấy được sự tài tình trong miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật, đặc biệt là tâm lý của trẻ con của nhà văn: tinh tế, sâu sắc.
3. Kết bài: Khái quát suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về nhân vật bé Thu và truyện ngắn Chiếc lược ngà.
- Về hình thức: đáp ứng yêu cầu hình thức một bài văn: có 3 phần (MB,TB,KB)
- Về nội dung: Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, miễn sao có thể thấy được sự thay đổi trong hành động, ý thức của bé Thu trong tình cảm, hành xử đối với người cha của mình.
Sau đây là gợi ý dàn bài chi tiết:
1. Mở bài:
- Dẫn dắt.
- Giới thiệu về tác giá Nguyễn Quang Sáng, hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm “Chiếc lược ngà".
- Giới thiệu về nhân vật bé Thu, giới thiệu 2 đoạn trích.
2. Thân bài:
- Giới thiệu khái quát về hoàn cảnh của hai cha con: Anh Sáu đi kháng chiến chống Pháp từ khi đứa con duy nhất của anh chưa đây một tuổi. Từ đó hai ba con chưa hề gặp lại nhau, cho đến khi anh được nghỉ phép ba ngày, anh đã trở về thăm gia đình, nhưng đứa con gái tám tuổi không chịu nhận ba.
Đoạn 1:
- Tính cách rắn rỏi, bướng bình, ngang bướng rất trẻ con của bé Thu được thể hiện trong đoạn văn thứ nhất: "Trong bữa cơm đó.... nó cũng không về”.
+ Hất đổ cả chén cơm khi anh Sáu gắp cho nó cái trứng cá. Bị ba đánh, tưởng đâu “con bé sẽ lăn ra khóc, sẽ giẫy, sẽ đạp đổ cả mâm cơm, hoặc sẽ chạy vụt đi. Nhưng không, nó ngồi im, đầu cúi gằm xuống. Nghĩ thể nào nó cầm đũa, gấp lại cái trứng cá để vào chén, rồi lặng lẽ đứng đậy, bước ra khỏi mâm.” => Hình ảnh một đứa trẻ gan góc, lì lợm.
+ "Nhảy xuống xuồng, mở lòi tói có làm cho dây lòi tói khua rộn ràng, khua thật to" => tính cách trẻ con, hình ảnh của một đứa trẻ lúc giận đỗi được khắc họa rất tinh tế với chỉ một chỉ tiết nhỏ.
+ "Nó sang nhà bà ngoại và khóc ở bên đây" => dù gan lì và bướng bỉnh nhưng bởi Thu vẫn còn là một đứa trẻ nên vẫn có những hành động mè nheo khóc nhè.
=> Bẻ Thu là một đứa bé gan góc, có cá tính mạnh mẽ, thà sang nhà ngoại khóc thật to nhưng khi đứng trước mặt ông Sáu - người mà bé đang căm ghét thì lầm lì, im lặng trông như nét hờn dỗi của người lớn. Nhưng suy cho cùng, Thu vẫn là một đứa bé nên vẫn có những hành động trẻ con để thể hiện nỗi bực dọc của mình. Bên cạnh đó, hành động quyết liệt của bé Thu cũng thể hiện tình yêu thương cha mãnh liệt, bé kiên quyết cự tuyệt ông Sáu vì ông không giống bức hình trong ảnh, trên mặt ông có vết thẹo dài. Chính yếu tố đó vừa thể hiện tình yêu thương cha vừa thể hiện cá tính mạnh mẽ của bé Thu.
=> Nguyễn Quang Sáng đã rất tinh tế, tài tình khi khắc họa được hình ảnh của bé Thu đa chiều và sâu sắc như thế chỉ trong một hành động nhỏ.
Đoạn 2:
- Tình yêu thương ba vô bờ bên được thể hiện ở đoạn văn thứ hai "Trong lúc đó... nắm lấy trái tìm tôi"
+ Bé Thu bướng bỉnh bao nhiêu, lì lợm gan góc bao nhiêu thì lại bởi bé thương ba của mình bấy nhiêu: "Con bé hét lên, hai tay nó siết lấy chặt cô....và đôi vai nhỏ bé của nó run run”
=> Những cái ôm như cố gắng để chặt nhất có thể, như để bù đắp cho những tháng ngày xa lánh ba của mình, những cái ôm cuối cùng như để lấp đi tất thảy những khoảng trống của tình ba – con trong những ngày tháng vừa qua.
=> Đoạn văn là những gì xúc động nhất, sâu lắng nhất về tình cảm mà bé Thu dành cho ba của mình.
- Hai đoạn văn đã cho thấy được sự thay đổi trong tâm lý của nhân vật bé Thu đối với người cha của mình. Nếu như đoạn trên, bé Thu xa lánh, xù lông với ba mình bao nhiêu thì đoạn 2 lại thấy được sự gần gũi không còn khỏang trống của tình cảm mà Thu dành cho người ba của mình. Đoạn l bé Thu lì lợm bướng bỉnh bao nhiêu thi đoạn 2, bé Thu lại trở nên nhẹ nhàng, tỉnh cảm bấy nhiêu
- Hai đoạn trích cũng cho thấy được sự tài tình trong miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật, đặc biệt là tâm lý của trẻ con của nhà văn: tinh tế, sâu sắc.
3. Kết bài: Khái quát suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về nhân vật bé Thu và truyện ngắn Chiếc lược ngà.
