Diễn biến Cách mạng Tân Hợi 1911-1912:
- Dưới sự lãnh đạo của Đồng minh Hội ,ngày 10-10-1911 khởi nghĩa vũ trang bùng nổ và thắng lợi ở Vũ Xương .
-Lan rộng sang các tỉnh miền Nam , tiến lên miền Bắc .
- Ngày 29-12-1911 chính phủ lâm thời thành lập ở Nam Kinh , tuyên bố thành lập Trung Hoa Dân Quốc, cách mạng kết thúc 2-1912
+ Kết quả :
- Là cuộc cách mạng tư sản lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế .
- Thành lập chế độ Cộng Hòa , tạo điều kiện cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển ở Trung Quốc .
- Ảnh hưởng đến phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Á
+ Hạn chế :
-Cách mạng tư sản không triệt để
-Không nêu vấn đề đánh đuổi đế quốc
-Không tích cực chống phong kiến
-Không giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân
+Thất bại do: thực lực và thế lực của giai cấp tư sản còn quá yếu , trong khi thế lực bảo thủ phong kiến còn rất mạnh .
III/ Diễn biến cm Tân Hợi, kết quả của cm Tấn Hợi.
1/ Từ 1903 – 1911, phong trào bảo vệ đường sắt đã giấy lên và lan sang chống triều đình Mãn Thanh, tẩy chay hàng hóa nước ngoài, đòi thủ tiêu những hiệp ước bất bình đẳng, phong trào bị đàn áp giữ dội nên đã dẫn đến cuộc khởi nghĩa Vũ Xương ( Hồ Bắc) sự kiện khởi đầu cm do TQ Đồng Minh hội vào đầu tháng 10/1911, cuộc khởi nghĩa thắng lợi và lan sang khởi nghĩa đã lan sang các tỉnh miên Nam và miền Trung, đầu tháng 11/1911, quân cm chiếm Nam Kinh.
2/ Ngày 1/11/1911 chính phủ Nam kinh được thành lập do Tôn Trung Sơn làm tổng thống lâm thời mở đầu thời nền công hòa Trung Hoa Dân Quốc, đưa Viên Thế Khải ra làm tổng lý nội các.
Viên Thế Khải âm mưu giải tán chính phủ Nam Kinh dời chính phủ lâm thời lên Bắc Kinh, một mặt điều quân đàn áp cm, mặt khác liên lạc với Nam Kinh đòi làm tổng thống, nên phế truất được ngôi vua Mãn Thanh, gây sức ép với Tôn Trung Sơn, nền quân chủ Man Thanh sụp đổ, sau đó thực hiện lời hứa Tôn Trung Sơn từ chức đi ra nước ngoài ngày 5/2/1912. Viên Thế Khải được bầu làm tổng thống.
– Sau khi năm quyền lực dựa vào sự giúp đỡ của các nước Mỹ, Anh, Pháp, Đức cả tinh thần và vật chất, loại các đại biểu cm và tiến bộ trong tham nghị viện, cũng cố quyền lực đại tư sản, đại địa chủ quan liêu quân phiệt, chuẩn bị thời cơ thành lập chính phủ độc tài đàn áp dã man các cuộc đấu tranh của nhân dân.
Tháng 3/1913 cm Tân Hơi xem như kết thúc.
IV/ Tính chất và ý nghĩa lịch sử.
1/ CM Tân Hợi là một cuộc cm dân chủ TS do g/c TS Trung Quốc lãnh đạo, nhằm lật đổ triều đình phong kiến Mãn Thanh, xây dựng nước Trung Hoa mới phát triển theo con đường TBCN.
2/ Hạn chế cuộc cm Tân Hợi là chưa đụng đến vấn đề ruộng đát một trong những vấn đề cơ bản của cm TS. Chế độ cộng hòa chỉ tồn tại trên hình thức cm chưa thủ tiêu hoàn toàn ách thống trị của g/c phong kiến về chính trị cũng như kinh tế, chưa đụng chạm đến các nước đế quốc đang xâu xé TQ.
3/ Tính chất 2 mặt cảu g/c TS Trung Quốc đã làm hạn chế thắng lợi của cm TS Tân Hợi.
4/ Mặc dù vậy cm Tân Hợi Trung Quốc đã có ý nghĩa to lớn đối với dân tộc TQ và các nước châu Á và Đông Nam Á trong đó co Việt Nam.
– CM đã kết thúc nền quân chủ chuyên chế Mãn Thanh thống trị trên 200 năm ở TQ. Đồng thời kết thúc nền thống trị của chế độ phong kiến lâu đời, của tầng lớp này. CM đã đưa cộng hòa dân chủ đến rễ trong quần chúng nhân dân, nâng cao ý thức dân tộc, ý thưc cm.
– Cuộc cm tư tưởng và xã hội cảu Tôn Trung Sơn đã ảnh hưởng đến một số nước ở Đông Nam Á trong đó có ViệtNam, góp phần thức tỉnh nhân dân các nước này trong cuộc đấu tranh độc lập tự do và các quyền dân chủ.
