Tham khảo:
Dàn ý:
1. Mở bài
- Kho tàng ca dao, tục ngữ phong phú.
- Trong đó có câu ca dao nhắc nhở về tinh thần đoàn kết.
2. Thân bài
- Giải thích ý nghĩa của câu ca dao (ý nghĩa của cây, một cây, ba cây, núi, non, chụm lại).
- Dẫn chứng lịch sử về tinh thần đoàn kết và sức mạnh của nó trong đấu tranh giải phóng dân tộc: đời nhà Trần, nhà Lê; kháng chiến chống thực dân Pháp, chống đế quốc Mỹ...
- Dẫn chứng lịch sử về tinh thần đoàn kết và sức mạnh của nó trong đấu tranh xây dựng, kiến thiết đất nước.
- Liên hệ ý nghĩa câu ca dao đến cuộc sống gia đình, lớp học,...
3. Kết bài
- Khẳng định lại về ý nghĩa giáo dục của câu tục ngữ.
Bài văn:
Trong quá trình dựng nước và giữ nước, nhân dân ta thực hiện tốt bài học đoàn kết nên đã liên tục vượt qua trở ngại để giành độc lập dân tộc. tinh thần đoàn kết ấy đã trở thành một truyền thống quý báu của dân tộc và hơn thế nữa đã được đúc kết thành một chân lý giàu hình ảnh qua hai câu:
“Một cây làm chẳng nên non,
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”
Phải chăng bài học quý ấy đã được thực tế cuộc sống và lịch sử chứng minh để có thể mãi mãi là phương châm tốt đẹp cho chúng ta?
Người xưa đã quan sát thực tế, mượn hình ảnh thiên nhiên để so sánh với con người. thực vây, một cây đứng riêng lẻ, dù có to đến đau vẫn rất đơn so với một rừng cây, và tất nhiên càng nhỏ bé đối với thiên nhiên bao la, đối với vũ trụ mênh mông. Do vậy, trước gió bão to, cây lớn đó có thể bị bẻ gãy. Trái lại, ba cây mọc gần nhau, cành lá tạo thành một khoảng rộng hơn có thể nương tựa vào nhau trước sức gió mạnh, rễ cũng đan xen nhau để cùng bám chặt đất nên khó bị bật rễ. Tất cả tạo thành một sức mạnh bề thế, vững chắc, tương tự như hòn núi cao.
Qua các hình ảnh quen thuộc và cách ví von có phần cường điệu hóa nói trên, câu ca dao gợi một ý nghĩa sâu xa hơn, đó là sự hợp quần, là tinh thần đoàn kêt của tập thể con người. Nếu sự gắn bó của các loài cây kia tạo nên một sức mạnh thì tại sao con người không đoàn kết, gắn bó với nhau, tạo thành một sức mạnh tổng hợp để dễ dàng thành công. Đó chính là lời khuyên chân thành, là ý nghã thiết thực mà người xưa muốn gửi gắm đến chúng ta.
Trước hết trong cuộc sống, sức mạnh tập thể đã nhiều lần giúp ta vượt qua trở ngại về vật chất lẫn tinh thần. Một con đê núng thế cần rất nhiều bao đất, cần rất nhiều bàn tay, công sức của toàn thể nhân dân. Một con bệnh ngặt nghèo cần được tập thể bác sỹ hội chẩn, tìm phương cứu chữa. Nhiều bộ óc và tài năng tập hợp lại mới có kết quả tốt đẹp và chính xác về công trình lớn lao…
Tinh thần đoàn kết không những giúp cho ta vượt qua những trở ngai trong cuộc sống, trong lao động để đi đến thành công mà còn rất cần thiết trong công cuộc đấu tranh giành độc lập trước hiểm hoại ngoại xâm. Những trang sử hào hùng của dân tộc ta càng hiểu rõ tinh thần đoàn kết của dân tộc ta rất đáng tự hào, đó là những sức mạnh tạo nên những chiến công oanh liệt. Ngay từ trong gia đình, nếu ta yêu thương nhau, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, cả gia đình được hòa thuận, hạnh phúc.ở xóm làng nếu biết đoàn kết một lòng thì tất cả sẽ yên vui, những tệ nạn xấu xa như trộm cắp, ma túy khó lòng xâm nhập. Nếu người dân cả nước biết đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau thì hoạn nạn nào không được khắc phục, khó khăn nào không vượt qua.
Chúng ta thấy giá trị của “ba cây chụm lai..” thật quý báu. Đoàn kết là sức mạnh vô địch, là phương châm sống và hành động để tồn tại và hạnh phúc. Qua đây, chúng ta càng thấy rõ được giá trị của sự đoàn kết và ai trong mỗi chúng ta còn cách sống đơn độc xin hãy có một suy nghĩ khác và hãy đoàn kết nhau để tạo nên một sức mạnh dân tộc.
Nghĩa bóng của câu này chắc bạn đã hiểu. Mình chỉ xin giải thích theo nghĩa đen về hình học họa hình:
Điểm là đơn vị nhỏ nhất cấu tạo nên không gian.
Sự dịch chuyển của điểm theo một phương tạo nên tuyến.
Sự dịch chuyển của tuyến tạo nên diện.
Sự dịch chuyển của diện tạo nên khối.
Một cây chỉ là hình ảnh của một tuyến, không thể hình thành khối được, mà núi là hình ảnh của một khối. do đó một cây không được gọi là núi.
Ba cây chụm lại là tập hợp ba diện gắn với nhau, rõ ràng là một khối không gian. và 3 (cây) là con số tối thiểu cần có để hình thành một khối không gian 3 chiều. Nếu 3 cây dài bằng nhau thì trọng tâm nằm ở giữa, sự ổn định càng cao.
Như vậy, hai cây cũng không phải là thế bền.
Thế chân vạc là thế bền vững nhất, nó duy trì sự tồn tại lâu dài của 3 thành phần cấu tạo nên nó.
Thời tam quốc, Gia cát Lượng đã giúp Lưu Bị định thế chân vạc cho thời cuộc, chia ba thiên hạ. nhờ đó mà duy trì được sự tồn tại lâu dài cho cả ba nước. đến nỗi cuối cùng 3 nước này không thể tự tiêu diệt lẫn nhau mà phải có một thành phần khác nổi lên là lực lượng của cha con Tư Mã Ý, thế chân vạc khi đó mới tự phá vỡ.
Trong công việc, 3 người là con số lý tưởng để có thể bổ sung lẫn nhau. Khi biểu quyết cho một vấn đề có ít nhất 2/3 có cùng ý kiến. tránh mâu thuẫn nảy sinh khi chỉ có 2 người. Ở nhà tù côn đảo thời trước, cứ mỗi 3 đồng chí là có thể hình thành một chi bộ Đảng ngay trong lòng nhà tù.
vv...còn nhiều ví dụ khác, bạn có thể tham khảo thêm.
Tinh thần đoàn kết, gắn bó luôn là một trong những đạo lý truyền thống quý báu của dân tộc ta từ bao đời nay. Điều này cũng được ông cha ta thể hiện rất rõ qua kho tàng ca dao tục ngữ phong phú, và câu Một cây làm chẳng nên non/ Ba cây chụm lại nên hòn núi cao” chính là một trong số những câu ca dao ấy.
Câu ca dao này đã có từ bao đời nay, vô cùng quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Vậy thì ông cha ta muốn nhắn nhủ với con cháu muôn đời điều gì? Xuất phát từ hình tượng cái cây, “một cây làm chẳng nên non” tức là ý nói con người trong cuộc sống nếu chỉ biết hoạt động riêng lẻ, độc lập, xa rời với tập thể thì sẽ chẳng thể nào thành công và đạt được điều mà mình mong muốn. Trong khi đó, “ba cây chụm lại nên hòn núi cao” , con người nếu biết gắn mình với tập thể chung, mọi người cùng nhau đoàn kết, gắn bó, tương trợ , giúp đỡ lẫn nhau thì sẽ cùng đạt được mục đích chung, đạt được thành quả. Như vậy, qua câu ca dao trên, ông cha ta đã khẳng định vai trò to lớn của nguồn sức mạnh tập thể, nó sẽ giúp con người ta vượt qua được bất kỳ khó khăn, thử thách nào.
Cuộc sống này không phải lúc nào cũng chỉ toàn màu hồng, chặng đường đi đến thành công không không bao giờ là trải đầy hoa hồng, có những khó khăn, thử thách mà một mình con người ta không thể nào vượt qua được và cần đến sự tương trợ của những người khác. Khi ấy, bản thân ta không chỉ được giúp đỡ mà còn học hỏi được thêm biết bao nhiêu kinh nghiệm phong phú, bổ ích từ những người xung quanh, giúp trau dồi bản thân mình trở nên tốt đẹp hơn. Tập thể là một nơi mà ở đó, mỗi người có thể nói lên được ý kiến của mình, có sự thống nhất, tập trung giữa mọi ý kiến khác nhau để đi đến một phương pháp hữu hiệu nhất. Cộng thêm đó là nhiệt huyết, quyết tâm của mỗi cá nhân thì việc đạt được thành công, mục đích đã đề ra không phải là điều quá khó khăn.
Khi con người biết sẻ chia, yêu thương, gắn bó, hợp tác với nhau, nó sẽ là nguồn sức mạnh to lớn có thể vượt qua được bất kỳ mọi khó khăn, gian khổ nào mà chưa chắc một cá nhân riêng biệt đã có thể vượt qua. Nó đôi khi lại có thể làm nên được những điều phi thường, giống như kỳ tích U23 Châu Á vừa qua, đội tuyển của chúng ta đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng mỗi người dân Việt Nam bằng ý chí, tinh thần thi đấu vì màu cờ sắc áo kiên cường, nhưng hơn tất cả, nếu như không có tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau , liệu đội tuyển U23 có thể làm nên một chiến thắng lẫy lừng dù không phải trên sân cỏ nhưng là trong trái tim người hâm mộ như vậy hay không? Câu trả lời có lẽ sẽ là không, vì chỉ khi có tập thể, con người ta mới có chỗ dựa vững chắc, mới có tinh thần để phát huy hết mọi khả năng của mình. Trong thời chiến, chính khối đoàn kết toàn dân tộc là thứ vũ khí sắc bén nhất để chống đuổi, tiêu diệt kẻ thù xâm lược. Trong thời bình hôm nay, khối đại đoàn kết ấy được thể hiện trong việc toàn Đảng, toàn dân chung tay xây dựng một đất nước vững bền, phát triển về mọi mặt.
Trong khi đó, một cá nhân nếu như xa lánh tập thể, họ sẽ không thể có được cho mình những điều kiện tốt nhất, không thể học hỏi, tiếp thu, không có sự quyết tâm mọi lúc, mọi nơi và dễ dàng bỏ cuộc bất cứ lúc nào. Vậy nên, tinh thần đoàn kết là một điều mà mỗi người chúng ta cần phải trau dồi và phát huy cho chính bản thân mình. Xuất phát từ những điều nhỏ nhặt nhất như trong gia đình, trong một lớp học, trong một cơ quan,.., ai cũng cần biết gắn mình với tập thể, giúp đỡ người khác, không ngừng học hỏi, trau dồi kinh nghiệm để hoàn thiện bản thân mình.
Một đất nước có phát triển hay không phụ thuộc rất lớn vào sự đồng lòng, quyết tâm, hơn hết là đoàn kết, gắn bó của những tập thể trong đất nước ấy, tạo thành một khối đoàn kết vững mạnh. Câu ca dao của ông cha ta thật đúng đắn và sâu sắc làm sao , dù là thời điểm nào, giá trị của nó vẫn luôn còn vững bền.
Mở bài : Giới thiệu dẫn dắt tới câu tục ngữ đó
vd : Trong cuộc sống,tinh thần đoàn kết rất cần thiết ở mỗi con người chúng ta .Có đoàn kết thì lớp học của chúng ta sẽ học tập tốt,tiến bộ.Có đoàn kết thì gia đình mới hòa thuận,anh em không bị ai bắt nạt, và nhờ có tinh thần đoàn kết đó mà chúng ta mới hưởng được hạnh phúc,cuộc sống tốt đẹp ngày hôm nay.Nói về tinh thần đoàn kết ông cha ta đã đúc kết một câu tục ngữ tuy ngắn nhưng súc tích và giàu ý nghĩa: ( trích dẫn câu tục ngữ)
Thân bài : a, Giải thích câu tục ngữ đó :
Thật vậy: " một cây " : là số ít chỉ một người,một cá thể => ko làm nên núi nên non
-Còn " ba cây " : là nhiều chỉ nhiều người,nhiều cá thể => làm được nên núi non
-> nghĩa đen : một cây dù có to lớn đến mấy cũng chỉ là nét mong manh trên nền thiên nhiên bao la, gây cảm giác dễ dàng bị quật ngã. Nhưng nhìu cây đứng gần nhau, cành lá đan kết vào nhau sẽ tạo cảm giác vững chắc, khó có thể gục ngã trước phong ba bão táp.
=> nghĩa bóng : Một người đơn độc khó có thể làm việc gì thành công. Nhưng nhiều người cùng chung tay làm, nhiều bộ óc cùng ra sức nghĩ thì khó khăn nào cũng óc thể vượt qua. Câu tục ngữ dạy ta về sự đoàn kết. Trong thời kỳ kháng chiến và xây dựng đất nước, tinh thần đoàn kết của nhân dân đã góp phần đem lại hòa bình và xây dựng được những công trình to lớn cho đất nước...
b, Giải thích :
- Có sự đoàn kết sẽ giúp chúng ta làm được nhiều việc lớn:
+ Dẫn chứng : -Trong lịch sử nước nhà ,để cho ta được một cuộc sống hòa bình đã đổ đi biết bao máu và nước mắt của ông cha ta.Nhờ sự hi sinh,tinh thần đoàn kết và lòng nồng nàn yêu nước
- Những vị anh hùng bất khuất vì dân vì nước đã được nhân dân ta biết ơn , tưởng nhớ họ . Đó là đoàn kết trong lịch sử . Đoàn kết còn dẫn đến chiến thắng .Như chúng ta đều biết đó là cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của vị cha già chủa dân tộc : Bác Hồ . Công lao to lớn của Bác và toàn dân là một lời khẳng định sức mạnh to lớn của sự đoàn kết :
"Đoàn kết , đoàn kết , đại đoàn kết
Thành công , thành công, đại thành công"
Đoàn kết còn thể hiện tronh hòa bình . Đoàn kết chống tệ nạn xã hội . Đoàn kết để xây dựng đất nước thái bình để không phụ lòng của Bác Hồ và các vị anh hùng dân tộc .
=> lời nhắn nhủ của ông cha ta qua câu tục ngữ : Trong quá khứ,nhờ có tinh thần đoàn kết mà chúng ta đã giành lại độc lập dân chủ.Vì thế mà ở hiện tại và trong tương lai,mỗi một người dân VN cần phải có tinh thần đoàn kết để có thể làm được ,và đạt được thành công trong những công việc lớn
3. KB : Khẳng định lại ý nghĩa của câu tục ngữ và liên hệ bản thân
