- Khung cảnh thiên nhiên: kỳ vĩ, dữ dội, khắc nghiệt nhưng cũng rất nên thơ
+ Các địa danh Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu: là những địa danh gợi nhắc về địa bàn hoạt động của binh đoàn Tây Tiến- gợi cảm giác về sự xa xôi, heo hút
+ Những con đường hành quân ở dốc núi hiểm trở: khúc khuỷu, thăm thẳm, heo hút cồn mây, súng ngửi trời, ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
+ Rừng núi hoang dã chứa đầy bí ẩn và sự đe dọa: sương lấp đoàn quân mỏi, thác gầm thét, cọp trêu người,…
+ Vẻ đẹp thơ mộng, mềm mại, nên thơ: “ Mường Lát hoa về trong đêm hơi, nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”
- Hình ảnh người lính trên nền bối cảnh thiên nhiên:
+ Tâm hồn hồn nhiên, lạc quan yêu đời:
- “đoàn quân mỏi”: tả thực – đoàn quân mệt mỏi trên chặng đường hành động
- “hoa về trong đêm hơi”: lãng mạn- thấy hoa nở giữa rừng
+ Dũng cảm, bi tráng: “ Anh bạn dãi dầu không bước nữa/ Gục lên súng mũ bỏ quên đời”
→ có nhiều cách hiểu: Người lính trong cuộc hành quân mệt mỏi, gục vào súng mũ ngủ say sưa như quên hết sự đời hoặc có thể hiểu Người lính ngã xuống trong cuộc hành trình vì mệt mỏi, vì kiệt sức do những cơn sốt rét ác tính
+ Tình quân dân hòa hợp trong thời kì kháng chiến: “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/ Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”