Mk tự vik bài này nên ko hay lắm, mog bn thông cảm:
Cách tìm cụm C-V trong một thành phần của câu:
Dạng 1: Mở rộng chủ ngữ
- Thứ nhất bạn phải xác định nòng cốt của câu, đó là Chủ ngữ và Vị ngữ chính.
VD: Nam học giỏi// làm vui lòng cha mẹ.
-----------CN--------------------VN-----------
Trong câu trên, "Nam học giỏi" là chủ ngữ, phần còn lại là vị ngữ. Nhưng nếu bạn đưa dạng bài tập này cho học sinh cấp 1 làm, nó sẽ là thế này:
Nam// học giỏi làm vui lòng cha mẹ.
-CN------------------VN----------------
Và nếu như bạn không nắm vững kiến thức thì dạng bài tập cụm C-V sẽ rất khó đối với bạn. Nhưng bạn hãy nhớ, chủ ngữ ở đây là Nam học giỏi. Để phân biệt, bạn cần phải đặt câu hỏi với chính mình: Nam như thế nào làm vui lòng cha mẹ? hay Nam đã làm gì làm vui lòng cha mẹ?... Vì thế ở đây, bạn phải xác định như thế này:
Nam đã làm gì// làm vui lòng cha mẹ.
------CN----------------------VN----------
Thay vào đó sẽ là:
Nam học giỏi// làm vui lòng cha mẹ.
-------CN------------------VN-----------
- Trong thành phần chủ ngữ của câu trên, ta thấy có 1 cụm C-V:
Nam /học giỏi// làm vui lòng cha mẹ.
--c---------v------------------------------
------CN-------------------VN----------
*Cụm C-V: Nam/ học giỏi.
-----------------c-------v------
- Thứ hai, xác định thành phần được mở rộng. Bạn hãy nhìn vào cụm C-V của thành phần chủ ngữ:
Nam/ học giỏi// làm vui lòng cha mẹ.
--c--------v-------------------------------
------CN---------------------VN--------
Chú ý phần C trong cụm C-V, nếu bạn thấy đằng trước thành phần C trong cụm C-V không có từ nào nữa thì đó là mở rộng thành phần chủ ngữ. Cụ thể, trước thành phần C(Nam) không còn từ nào khác nên câu vừa rồi mở rộng thành phần chủ ngữ.
- Nguyên thể cách làm bài tập:
Nam/ học giỏi// làm vui lòng cha mẹ.
--c--------v------------------------------
------CN-------------------VN---------
--> Mở rộng thành phần chủ ngữ.
Dạng 2: Mở rộng vị ngữ
Đối vs việc tìm cụm C-V mở rộng thành phần vị ngữ rất dễ.
VD: Cây chanh này// quả rất sai.
-------------CN-------------VN-----
Trong thành phần vị ngữ của câu, ta thấy cụm "quả rất sai" làm thành phần C-V.
Cây chanh này// quả/ rất sai.
----------------------c-------v---
-------CN-------------VN----
Cũng tương tự, bạn hãy nhìn vào cụm C-V, bạn sẽ thấy trước thành phần C(quả) không còn từ nào nữa nên đây là mở rộng thành phần vị ngữ. Một số bạn ở lớp khi nghe mk giảng thì hỏi rằng: Ủa, trc từ quả có từ "này" mak, sao bà nói không có từ gì là sao?. Nhưng không pải đâu bạn, từ "này" nó thuộc thành phần chủ ngữ, chứ không liên quan gì đến vị ngữ đâu nhé bạn!
- Bài tập nguyên thể:
Cây chanh này// quả/ rất sai.
----------------------c------v---
------CN---------------VN----
--> Mở rộng thành phần vị ngữ.
*Bật mí: Nếu bạn thấy bài tập nào có dạng: Chủ ngữ là một vật tổng thể, có vị ngữ là một thành phần nhỏ của tổng thể đó ntn đó thì nó đa số là mở rộng thành phần vị ngữ. VD: Chiếc xe đạp này lốp đã hỏng. Ở đây chiếc xe đạp là một vật tổng thể, còn lốp là một bộ phận nhỏ của tổng thể xe đạp. Hoặc: Chiếc xe máy này thắng đã hỏng, Chiếc áo này cúc đã đứt,...
Dạng 3: Mở rộng thành phần bổ ngữ( phụ ngữ cụm động từ hoặc tính từ)
Tôi// cứ tưởng tôi/ ghê lắm.
Ở đây, bạn pải xác định chủ ngữ là tôi. Bạn hãy nhìn ra vế phía sau, bn sẽ thấy có cụm tôi ghê lắm, nên nó thành phần mở rộng. Vì vậy, tôi pải là chủ ngữ.
Tôi1// cứ tưởng tôi2/ ghê lắm.
-------------------c-------v----
-CN---------------VN--------
Bạn hãy nhìn vào cụm c-v, sẽ thấy trước từ C(tôi2 ) có từ tưởng là một động từ, nên bạn xác định ngay đây là mở rộng phụ ngữ cụm động từ.
- Nguyên thể bài tập:
Tôi //cứ tưởng tôi/ ghê lắm.
--------------------c------v----
CN---------------VN---------
--> Mở rộng phụ ngữ cụm động từ.
- Còn mở rộng phụ ngữ cụm tính từ cx y chang như j lun đó bạn, có điều là mở rộng phụ ngữ cụm tính từ.
Dạng 4: Mở rộng phụ ngữ cụm danh từ
VD: Quyển sách bạn Nam/ viết// rất hay.
Ở đây chủ ngữ là quyển sách bạn Nam. Bạn có thể xác định như thế này: Quyển sách ntn? Quyển sách ra làm sao? Quyển sách do ai vik?... và có thể khẳng định:
Quyển sách do ai /vik// rất hay.
------------------c------v-------------
--------------CN--------------VN--
Nguyên thể:
Quyển sách bạn Nam/ viết// rất hay.
------------------------c------v--------
---------------------CN--------------VN---
-->MỞ rộng thành phần phụ ngữ cụm danh từ.
Hoặc:
Người tôi/ gặp// là 1 nhà thơ.
---------CN-----------VN--------
Trong chủ ngữ có cụm c-v:
Tôi/gặp.
-c----v--
- Nguyên thể:
Ng` tôi/ gặp// là 1 nhà thơ.
----c-----v-------------------
--------CN--------VN-------
--> Mở rộng phụ ngữ cụm danh từ.
Mk giảng còn hơi sơ sài, mog bn thông cảm, nếu bn chưa hỉu thì có thể gửi tin nhắn cho mk. Chúc bn hx tốt!
