Các bạch cầu tạo nên 3 hàng rào phòng thủ để bảo vệ cơ thể là :
- Sự thực bào do các bạch cầu trung tính và đại thực bào thực hiện
- Sự tiết ra kháng thể để vô hiệu hóa các kháng nguyên do các bạch cầu limphô B thực hiện
- Sự phá hủy các tế bào cơ thể đã nhiễm bệnh do các tế bào limphô T thực hiện.
- Bạch cầu trung tính là những tế bào bạch cầu trưởng thành với vai trò chính là thực bào (còn được gọi là các tiểu thực bào), chiếm đến 70% số lượng bạch cầu, hoạt động tựa như trùng amip, di chuyển và có khả năng biến đổi hình dạng tế bào một cách linh hoạt nhờ sự chuyển động của nguyên sinh chất, thích nghi cao với việc thực bào. Các bạch cầu trung tính có khả năng len lỏi qua các thành mao mạch để thực bào các tác nhân gây hại nằm ngoài hệ tuần hoàn huyết.
- Bạch cầu đơn nhân (hay còn gọi là các đại thực bào), chiếm từ 4-5% tổng lượng bạch cầu cũng hoạt động tương tự tiểu thực bào. Chính các bạch cầu thực hiện việc thực bào là một trong những hàng rào phòng thủ đầu tiên giúp chống lại nhiều kháng nguyên có hại cho cơ thể. Theo một số nghiên cứu thì chính các tế bào bạch cầu này với chức năng thực bào đã lưu lại một số thông tin của kháng nguyên để góp phần tạo nên các “khuôn” kháng thể.
- Bạch cầu lympho B thuộc hàng phòng thủ cao hơn và mạnh hơn với chức năng tổng hợp các kháng thể đặc hiệu, hòa vào trong máu (hay còn gọi là các “globulin miễn dịch”). Nhiệm vụ của các kháng thể này là vô hiệu hóa kháng nguyên bằng nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào từng loại kháng nguyên khác nhau. Các kháng thể với bản chất là các loại protein đặc thù và tương thích với từng loại kháng nguyên nhất định (tức là kháng nguyên nào thì sẽ có kháng thể ấy theo nguyên tắc chìa khóa-ổ khóa).
- Bạch cầu lympho T là loại bạch cầu mạnh nhất trong trong cơ thể hoạt động của các loại bạch cầu này là tiết các loại protein đặc hiệu có chức năng phá hủy tế bào bị nhiễm kháng nguyên (bằng các protein làm tan màng tế bào). Ngoài ra bạch cầu lympho T cũng có nhiều chức năng khác như kích thích các tế bào lympho B tạo kháng thể (vd như lympho T CD4), làm ngừng hoạt động của hệ thống miễn dịch khi công việc đã hoàn thành (vd như lympho T CD8)…
