Cũng như bao truyền thống khác, tinh thần yêu nước là một nét đẹp trong lịch sử 4000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Tình yêu nước có ở trong máu của mỗi con người Việt Nam, kết thành sức mạnh giúp dân tộc mãi mãi trường tồn và vững bền.
Trước tiên, ta cần hiểu tinh thần yêu nước là gì? Tinh thần yêu nước là tình cảm sâu nặng, thiết tha đối với quê hương đất nước. Tình yêu nước xuyên suốt chiều dài dân tộc và đi sâu vào trong từng ý nghĩ, hành động của mỗi con người. Mỗi khi đất nước đứng trước họa xâm lăng, tình yêu nước thể hiện trong khát vọng đứng lên đấu tranh giành độc lập, bảo vệ cuộc sống hạnh phúc, yên bình, ấm no. Lịch sử đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Đó là Hai Bà Trưng, Bà Triệu phận là nữ nhi nhưng dám xông pha ra trận. Đó là Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn với chiến công ba lần đánh đuổi giặc Mông Nguyên ra khỏi bờ cõi nước nhà. Gần đây nhất là hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ nức tiếng năm châu, chấn động toàn cầu. Nghe lời kêu gọi của Bác Hồ, nhân dân ta đã cùng đứng lên đấu tranh, nguyện hi sinh tất cả để bảo vệ nền độc lập, chủ quyền của dân tộc. Biết bao những con người vô danh đã ngã xuống, máu hòa cùng với non sông để tạc lên dáng hình xứ sở của Tổ quốc thân yêu:
"Ôi Tổ quốc ta, ta yêu như máu thịt,
Như mẹ cha ta, như vợ như chồng
Ôi Tổ quốc, nếu cần, ta chết
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông..."
Tình yêu tổ quốc chính là chất keo bền chặt làm nên sự đoàn kết của nhân dân ta, giúp dân ta có được sức mạnh phi thường để đi qua mọi khó khăn bão táp của thời đại, hướng về một tương lai tươi sáng, một cuộc sống hạnh phúc không còn bóng dáng quân thù.
Tình yêu Tổ quốc còn thể hiện rõ nét qua sự đoàn kết, gắn bó, yêu thương giữa những người cùng trong một nước. Yêu Tổ quốc nghĩa là yêu đồng bào. Từ xưa ông cha ta đã dạy: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/ Người trong một nước phải yêu nhau cùng”. Huống chi chúng ta còn đều là con lạc cháu rồng, cùng bọc trăm trứng do mẹ Âu Cơ sinh ra, vậy thì có lí gì lại không yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau? Đạo lí lá lành đùm lá rách, bầu ơi thương lấy bí cùng đã thấm đượm trong tâm hồn mỗi người dân Việt Nam. Cứ mỗi mùa bão lũ đến, khúc ruột miền Trung lại quặn thắt trong đau đớn. Khi ấy, cả triệu trái tim trong nước lại cùng chung một nhịp đập, cùng hướng về miền Trung thân yêu, giúp đỡ cả vật chất lẫn tinh thần để phần nào xoa dịu nỗi đau đớn của họ. Và còn rất nhiều những chương trình, những tổ chức từ thiện được lập ra đẻ giúp đỡ những số phận có hoàn cảnh bất hạnh: Cặp lá yêu thương, Trái tim cho em. Đó là những hành động, việc làm xuất phát từ tình yêu nước, yêu người được thể hiện trong thời bình. Yêu nước còn là góp phần dựng xây quê hương đất nước giàu đẹp. Góp đá xây Trường Sa là một phong trào ý nghĩa như thế. Phong trào đã lay động cả triệu trái tim trong cả nước, những người tham gia có đến cả cô bán ve chai, những em nhỏ nhịn ăn sáng, anh thanh niên để dành phần tiền tăng ca hoặc cụ già trước khi quy tiên đã dặn con cháu để dành tiền phúng viếng “làm việc nước” trước. Tình yêu nước không chỉ mạnh mẽ trong thời chiến mà ngay cả trong thời bình, nó cũng không kém phần nồng nàn và sâu sắc.
I- li- a Ê- ren- bua từng nói: “Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc”. Yêu nước không hẳn là cái gì lớn lao, có khi nó bắt nguồn từ những điều, những việc rất nhỏ trong cuộc sống hàng ngày. Tinh thần yêu nước thiêng liêng mà gần gũi sẽ mãi là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam qua bao đời.