2. Các bước làm bài văn lập luận chứng minh.
Tìm hiểu các bước làm bài văn chứng minh qua việc triển khai đề bài sau:
Nhân dân ta thường nói: '' có chí thì nên'' . Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó.
a) tìm hiểu và tìm ý
- Xác định yêu cầu của đề: câu tục ngữ khẳng định điều gì?
- Tìm ý: muốn chứng minh thì có hai cách lập luân: 1 là nêu những chứng minh xác thực, 2 là nêu lí lẽ.
+ Xét về lí lẽ, ta thấy bất cứ việc gì, dù xem ra có vẻ giản đơn ( như chơi thể thao, học ngoại ngữ,...) nhưng không có chí, không chuyên tâm, kiên trì thì liệu có làm được không? còn những lúc khó khăn, nếu không có chí mà bỏ dở thì kết quả thế nào?
+ Xét về thực tế, xưa nay đã biết bao tấm gương nêu cao ý chí, nhờ có chí mà thành công. ( nêu 1 số tấm gương tiêu biểu, vd : thầy giáo nNguyễn Ngọc Kí bị liệt cả hai tay, phải tập viết bằng hai cahn6 vẫn tốt nghiệp đại học; cô Pa-đu-la người Anh bị mù trở thành người mẫu thời trang ; ông Ốt-xtơ-xki bị mù trở thành nhà văn nổi tiếng,...)
Trong cuộc sống có nhiều người vừa mới gặp khó khăn đã từ bỏ, nản chí,mà cuộc đời thì khó khăn thường nhiều hơn thuận lợi. Song bên cạnh đó còn có những người có ý chí, quyết tâm để đạt mục đích chính đáng của mình. Chính họ đã nhận ra rằng: “Có chí thì nên”.
“Có chí thì nên”: một bài học giáo dục rất hay từ thời xưa, đặc biệt là đối với những người muốn làm giàu. Đôi khi chính chúng ta phải nhìn nhận rằng số người thiếu sự quyết tâm, ý chí phấn đấu ngày càng nhiều trong xã hội. Dường như chính bản thân họ, đúng hơn là sự tự giác, tự thân vận động đã bị mất đi trong cuộc sống tiện nghi đầy đủ. Vì lẽ đó mà họ sống một cách an nhàn, thiếu sự nỗ lực, ý chí cầu tiến. Và sẽ tai hại hơn khi chính họ chưa được rèn luyện, được dạy cách thích ứng với mọi tình huống bất ngờ xảy đến. Mặt khác còn có những người lại bi quan, không có sự kiên trì, quyết tâm, thấy việc nặng nhọc trước mắt là đùn đẩy, có suy nghĩ là sẽ không làm được, từ bỏ tất cả mọi thứ. Những con người ấy chỉ nhìn sự việc qua một khía cạnh, một khía cạnh bó hẹp trong cái khuôn khổ mà họ từ tạo ra. Một cái vỏ bọc của sự bi quan. Họ chỉ thấy cái bất lợi trước mắt nhưng lại quên đi lợi ích lâu dài. Bên cạnh đó lại có những người mới vừa gặp thử thách đầu tiên là lại tự bỏ cuộc. Chuyện này đã quá quen thuộc. Việc từ bỏ nhanh chóng ấy là do người đó thiếu sự tự tin, cầu tiến, họ sợ thất bại, họ không dám nhìn nhận sự thật dù có thể là phũ phàng. Và cũng đôi khi có nhiều người đã nỗ lực hết sức mình để vượt qua thử thách nhưng lại không đạt được kết quả mong muốn. Điều đó lại càng dẫn đến việc người ấy sẽ bị áp lực đè nặng, để rồi nản chí, dừng cuộc đua nửa chừng trong khi bản thân họ chỉ mới đi một phần ba chặng đường. Thậm chí có người leo cây gần đến ngày hái quả vẫn bỏ cuộc.Thật ra chẳng có gì mới lạ cả. Con người từ cổ chí kim vẫn chạy đường trường trên cái lối mòn, ngặt nghèo này. Bù lại-và cũng chính từ đó mà ra?- xã hội loài người vẫn luôn trọng vọng những ai đạt được mục đích của mình, và mục đích càng cao lại càng thêm vinh dự. Cái chính yếu và được đề cao vẫn là cái quyết tâm, chừng nào còn bền gan trên đường; cho dù đã thất thểu, hay chỉ còn thoi thóp; thì tệ lắm cũng vẫn được người đời khen tặng là có chí hướng, có nghị lực. Vì vậy, chúng ta cứ cố gắng hết sức của mình, hãy sử dụng chính khả năng, con người thật của ta thì dù có thất bại đi chăng nữa, chúng ta cũng vui lòng. Điều đó đâu đáng để ta buồn, có thất bại mới có thành công, có nghị lực mới đạt được kết quả. Văn hóa con người vẫn chỉ quảng bá và đề cao sự kiên cường. Chúng ta đều được dạy từ lúc nằm nôi là một khi đã quyết định hướng đi và mục tiêu thì nhất định phải vững lòng theo đuổi đến cùng. Phải theo đuổi cho đến khi thắng lợi vẻ vang hay thất bại hào hùng, nhưng chúng ta tuyệt không được dạy cách rút lui kịp thời, cách bỏ cuộc đúng lúc. Sa lầy trong cuộc chiến, bám trụ một cách bền gan, chôn vùi thêm bao sinh mạng cũng mặc kệ. Nhưng để lập trường bị lung lạc hay mất niềm tin là tệ hại, xét lại mục tiêu hay đường hướng đặt ra-cho dù trên cơ sở nào cũng vậy- thì quả phạm vào tối kị. Điều này nghe chừng như chỉ là một sự ràng buộc về văn hóa hay xã hội, song thực sự lại có vẻ được đóng khuôn sẵn trong tâm trí, tư duy con người. Theo đó, chính những con người có khả năng lí luận sâu sắc lại là những người ít sẵn sàng tự chuyển đổi cách nhìn. Trái lại, họ là thành phần bám víu mạnh mẽ nhất vào đường hướng đã từng lựa chọn. Lẽ nào, con người ta lại tâm niệm cuộc sống chỉ là những quãng đường việt dã nối tiếp và đã lên thì không thể dừng hay quay lại. Nói thẳng ra là chính chúng ta cần phải biết lượng sức mình, đừng lấy cái tính bền chí của mình mà lại lạm dụng nó vì mục đích thiếu thiết thực. Nếu nói một vận động viên chỉ cần tính bền bỉ, kiên cường là có thể chinh phục đường đua 100km thì quả là một sai lầm. Họ hiểu rằng chỉ một yếu tố “ý chí” thì không thể giúp họ hoàn thành chặng đường nếu thiếu “sức lực”. Chúng ta cũng như học nhưng thay vào đó là “cơ hội”. Chính chúng ta tạo nên cơ hội và cần phải khôn ngoan trong việc tận dụng nó. Đừng ngồi đó mà há miệng chờ sung, một việc ngu xuẩn, phung phí thời giờ. Và khi biết cách tạo ra cơ hội cho bản thân mình thì ắt hẳn người ấy sẽ có được lợi thế.
Việc để có được ý chí bền bỉ cần phải dựa vào chính chúng ta. Nó dễ có, nhưng cũng dễ mất nếu như không biết gìn giữ và di dưỡng nó hằng ngày. Đừng cố tạo ra áp lực cho ta, điều đó sẽ gây ra việc phản tác dụng trong việc hình thành tính “kiên trì”. Mối quan hệ giữa “chí” và “cơ hội” là sự liên kết chặt chẽ mà một người muốn thành công sẽ có.
Xét cho cùng, mọi người trong chúng ta cần tu dưỡng đức tính của mình, đặc biệt là ý chí cầu tiến. Có như vậy, nó mới trở thành một nếp sống đẹp trong mỗi con người.
Ngày nay, có biết bao nhiêu người vừa mới gặp khó khăn là đã từ bỏ, nản chí. Thế nhưng bên cạnh đó còn có những con người có ý chí, quyết tâm để đạt mục đích chính đáng của mình. Chính họ đã nhận ra rằng: “Có chí thì nên”.Có chí thì nên - : một bài học giáo dục cho con trẻ rất hay của người xưa, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ hiện nay. Đôi khi chính chúng ta phải nhìn nhận rằng số người thiếu sự quyết tâm, ý chí phấn đấu cầu tiến ngày càng nhiều trong xã hội. Dường như chính bản thân họ, đúng hơn là sự tự giác, tự thân vận động đã bị mất đi trong cái tiện nghi đầy đủ. Vì lẻ đó mà học lại sống một cách an nhàn, thiếu sự nỗ lực, ý chí cầu tiến. Và sẽ tai hại hơn khi chính họ chưa được rèn luyện, được dạy cách thích ứng với mọi tình huống bất ngờ xảy đến. Mặc khác còn có những người lại bi quan, không có sự kiên trì, quyết tâm, thấy việc nặng nhọc trước mắt là đùn đẩy, có suy nghĩ là sẽ không làm được, từ bỏ tất cả mọi thứ. Những con người ấy chỉ nhìn sự việc qua một khía cạnh, một khía cạnh bó hẹp trong cái khuôn khổ mà họ từ tạo ra. Một cái vỏ bọc của sự bi quan. Họ chỉ thấy cái xấu, cái bất lợi trước mắt nhưng lại quên đi lợi ích lâu dài. Bên cạnh đó lại có những người mới vừa gặp thử thách đầu tiên là lại tự bỏ cuộc. Chuyện này đã quá quen thuộc. Việc từ bỏ nhanh chóng ấy là do người đó thiếu sự tự tin, cầu tiến, họ sợ thất bại, họ không dám nhìn nhận sự thật dù có thể là phủ phàng. Và cũng đôi khi có nhiều người đã nổ lực hết sức mình để vượt qua thử thách nhưng lại không đạt được kết quả mong muốn. Điều đó lại càng dẫn đến việc người ấy sẽ bị áp lực đè nặng, để rồi nản chí, dừng cuộc đua nửa chừng trong khi bản thân học chỉ mới đi một phần ba chặng đường.
Thật ra chẳng có gì mới lạ cả. Con người từ cổ chí kim vẫn chạy đường trường trên cái lối mòn, ngặt nghèo này. Bù lại-và cũng chính từ đó mà ra?- xã hội loài người vẫn luôn trọng vọng những ai đạt được mục đích của mình, và mục đích càng cao lại càng thêm vinh dự. Cái chính yếu và được đề cao vẫn lài cái quyết tâm, chừng nào còn bền gan trên đường; cho dù đã thất thểu, hay chỉ còn thoi thóp; thì tệ lắm cũng vẫn được người đời khen tặng là có chí hướng, có nghị lực. Vì vậy, chúng ta cứ cố gắng hết sức của mình, hãy sử dụn chính khả năng, con người thật của ta thì dù có thất bại đi chăng nữa, chúng ta cũng vui long. Điều đó đâu đáng để ta buồn, có thật bại mới có thành công, có nghị lực mới đạt được kết quả.
Văn hóa con người vẫn chỉ quảng bá và đề cao sự kiên cường. Chúng ta đều được dạy từ lúc nằm nôi là một khi đã quyết định hướng đi và mục tiêu thì nhất định phải vững lòng theo đuổi đến cùng. Phải theo đuổi cho đến khi thắng lợi vẻ vang hay thất bại hào hùng, nhưng chúng ta tuyệt không được dạy cách rút lui kịp thời, cách bỏ cuộc đúng lúc. Sa lầy trong cuộc chiến, bám trụ một cách bền gan, chôn vùi thêm bao sinh mạng cũng mặc kệ.
Nhưng để lập trường bị lung lạc hay mất niềm tin là tệ hại, xét lại mục tiêu hay đường hướng đạt ra-cho dù trên cơ sở nào cũng vậy- thì quả phạm vào tối kị. Điều này nghe chừng như chỉ là một sự rang buộc về văn hóa hay xã hội, song thực sự lại có vẻ được đóng khuôn sẵn trong tâm trí, tư duy con người.Theo đó, chính những con người có khả năng lí luận sâu sắc lại là những người ít sẵn sang tự chuyển đổi cách nhìn. Trái lại, họ là thành phần bám víu mạnh mẽ nhất vào đường hướng đã từng lựa chọn. Lẽ nào, con người ta lại tâm niệm cuộc sống chỉ là những quảng đường việt dã nối tiếp và đã lên thì không thể dừng hay quay lại. Nói thẳng ra là chính chúng ta cần phải biết lượng sức mình, đừng lấy cái tính bền chí của mình mà lại làm dụng nó vì mục đích thiếu thiết thực.
Nếu nói một vận động viên chỉ cần tính bền bỉ, kiên cường là có thể chinh phục đường đua 42km thì quả là một sai lầm.Có chí thì nên: họ hiểu rằng chỉ một yếu tố “ý chí” thì không thể giúp họ hoàn thành chặng đường nếu thiếu “sức lực”. Chúng ta cũng như học nhưng thay vào đó là “cơ hội”. Chính chúng ta tạo nên cơ hội và cần phải khôn ngoan trong việc tận dụng nó. Đừng ngồi đó mà há miệng chờ sung, một việc ngu xuẩn, phung phí thời giờ. Và khi biết cách tạo ra cơ hội cho bản thân mình thì ắc hẳn người ấy sẽ có được lợi thế.
Việc để có được ý chí bền bỉ cần phải dựa vào chính chúng ta. Nó dễ có, nhưng cũng dễ mất nếu như không biết gìn giữ và di dưỡng nó hằng ngày. Đừng cố tạo ra áp lực cho ta, điều đó sẽ gây ra việc phản tác dụng trong việc hình thành tính “kiên trì”. Mối quan hệ giữa “chí” và “cơ hội” là sự liên kết chặt chẽ mà một người muốn thành công có.
Xét cho cùng, mọi người trong chúng ta cần tu dưỡng đức tính của mình, đặc biệt là ý chí cầu tiến. Có như vậy, nó mới trở thành một nếp sống đẹp trong mỗi con ngườ
-Yêu cầu của đề:Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ ''Có chí thì nên''
-a/ Mở bài :
Nêu vai trò quan trọng của lí tưởng , ý chí và nghị lực trong cuộc sống mà câu tục ngữ đã đúc kết . Đó là một chân lí.
b/ Thân bài: ( Chứng minh )
- Xét về lí:
+ Chí là điều rất cần thiét đề con người vượt qua mọi trở ngại .
+ Không có chí thì không làm được điều gì .
-Xét về thực tế:
+ Những người có chí điều thành công ( dẫn chứng).
+ Chí giúp người ta vượt qua mọi khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua được ( dẫn chứng)
c/ Kết bài:
Mọi người nên tu dưỡng ý chí bắt đầu từ những việc nhỏ , để khi ra đời làm được việc lớn.
Bác Hồ kính yêu đã từng răng dạy con cháu rằng “ Không có việc gì khó/Chỉ sợ lòng không bền/Đào núi và lấp biển/Quyết chí ắt làm nên”. Có thể nói, ý chí, nghị lực luôn là một trong những yếu tố vô cùng cần thiết trong cuộc sống đối với mỗi người, giúp con người đạt được điều mà mình mong muốn, giống như tục ngữ của ông cha ta cũng có câu “Có chí thì nên”.
“Chí” ở đây là ý chí, sự quyết tâm, kiên trì, bền bỉ ở mỗi người, nó được thể hiện qua ở cả sức lực và tinh thần. “Nên” tức là thành quả, là kết quả đạt được như mong muốn, thỏa mãn sự mong đợi của ta. “Có chí thì nên”, câu tục ngữ đã đề cao vai trò của ý chí, nghị lực trong cuộc sống, đây là một yếu tố rất cần thiết, thậm chí cũng như một yếu tố quyết định trên bước đường thành công của mỗi người.
Vậy thì tại sao “có chí thì nên”? Trong cuộc sống, không phải lúc nào con người ta cũng có thể gặp được toàn những điều may mắn, dễ dàng, vẫn luôn tồn tại những khó khăn, thử thách như những viên đá chắn ngang bước đường của mỗi người. Trước những điều ấy, nếu ta chỉ biết sợ hãi, nản lòng, nếu ta chỉ chỉ biết từ bỏ ngay điều mà mình đang làm thì vĩnh viễn ta sẽ chẳng thể đạt được thành công hay vượt qua được chính bản thân mình. Vậy nên, trước mỗi khó khăn, gian nan, cần biết vững tâm, bền chí, luôn tin tưởng vào khả năng của mình, dũng cảm đối mặt thử thách, vượt qua gian khó bằng tất cả sức lực và sự quyết tâm của mình, ta ắt sẽ thành công. Dù cho, có thể lần một, lần hai, lần ba,...ta thất bại, thế nhưng chính những thất bại ấy sẽ là bài học kinh nghiệm để lần bốn, lần năm ta tốt hơn và cuối cùng ta sẽ thành công, nói chung, chỉ cần có ý chí, con người sẽ đạt được thành quả.
Trong thực tế, cũng đã có rất nhiều những tấm gương sáng cho lối sống “có chí thì nên”. Nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký, bị bại liệt hai tay, tưởng như mọi thứ như sụp đổ trước mắt thầy, thế nhưng bằng ý chí, nghị lực và niềm say mê học tập, thầy đã tập viết bằng hai chân cho dù trải qua rất nhiều đau đớn, đến bây giờ , người thầy ấy đã trở thành một nhà giáo ưu tú và là tấm gương sáng cho bao thế hệ noi theo. Nhà bác học tài ba Thomas Edison, đã phải trải qua hàng nghìn lần thí nghiệm mới phát minh ra được dây tóc của bóng đèn sợi tóc, nếu không có sự kiên trì, quyết tâm đạt được mục đích thì liệu ông có thành công? Như vậy, bất kỳ một ngành nghề nào, bất kỳ một lĩnh vực hay hoàn cảnh nào, chỉ cần có niềm tin, có ý chí, có sự quyết tâm đi kèm với kiên trì, con người ta ắt sẽ hái được ‘quả ngọt”, chỉ là sớm hay muộn mà thôi.
Ước mơ sẽ chẳng còn là còn xa nếu con người ta biết tự tạo ra đôi cánh cho mình để đến với ước mơ ấy. Mà đôi cánh ấy ở đâu? Đó chính là đôi cánh được dệt nên bằng mỗi sự thất bại, mỗi kinh nghiệm, mỗi lòng nhiệt huyết, quyết tâm, kiên trì, nỗ lực không ngừng của mỗi người, đôi cánh ấy có vững chãi hay không, phụ thuộc vào cái “chí” của con người ta có lớn hay không. vforum.vn Những kẻ mà có “chí” nhưng không biết biến đó thành hành động cũng sẽ chẳng thể đạt được mục đích của mình, hay những kẻ không có “chí” mà cứ luôn muốn đạt được thành công thì vĩnh viễn điều đó không những sẽ chẳng trở thành hiện thực mà kẻ đó cũng chẳng thể làm được gì có ý nghĩa cho xã hội. Khi bạn đã nỗ lực, quyết tâm và cố gắng hết mình, dù cho kết quả có như thế nào, bạn vẫn có quyền tự hào về chính bản thân mình vì những gì mình đã thực hiện được.
Câu tục ngữ của ông cha ta thật đúng đắn và giàu ý nghĩa, Thế hệ chúng ta hôm nay cần bảo tồn và phát huy truyền thống mà ông cha ta đã rày công đúc rút từ bao đời nay. Đó không chỉ là bài học về lối sống mà còn như lời kêu gọi, khích lệ, động viên mỗi người sẵn sàng đứng lên và thực hiện điều mà mình luôn mong muốn.
Thật ra đây rốt cuộc là hỏi cái gì vậy ? @@
