Câu 1: Văn bản Bếp lửa. Tác giả Bằng Việt

Câu 2: Lời nói của bà đã vi phạm phương châm hội thoại về chất. Bà vi phạm phương châm đó vì:

+ Bà không muốn cháu thông báo cho cha mẹ biết những khó khăn ở nhà để bố mẹ yên tâm công tác.

+ Sự hi sinh vì con cháu của bà và tình cảm của bà đối với đất nước, đối với kháng chiến.

Câu 3: Nội dung chính:

Cuộc sống của hai bà cháu đầy khó khăn và vất vả nhưng bà luôn cứng rắn, dắt cháu vượt qua cảnh ngộ ngặt nghèo, gian truân ấy. Bà muốn các có bà có thể yên tâm công tác, không muốn để cho các con lo lắng nên đã dặn cháu viết thư báo ở nhà vẫn được bình yên. Lời dặn của bà nôm na, giản dị nhưng chất chứa trong đó là tình thương vô bờ bến của một người mẹ dành cho các con đang công tác xa nhà.

Câu 4:

Chiến tranh, một danh từ bình thường nhưng sức lột tả của nó thì lại vô cùng khốc liệt và tàn bạo, nó đã gây ra biết bao nhiêu đau khổ, mất mát cho bao người. Và hai bà cháu trong bài thơ cũng trở thành một trong những nạn nhân của chiến tranh: nhà cửa bị giặc đốt cháy rụi, gia đình bị chia cắt... Nhưng trong hoàn cảnh khó khăn ấy lại thấy nghị lực bền vững và tấm lòng mênh mông của người bà. Bà cần cù, nhẫn nại và giàu đức hi sinh. Dù cho túp lều tranh của hai bà cháu đã bị giặc đốt, hai bà cháu mất đi nơi nương thân nhưng bà vẫn bình tĩnh giữ vững lòng đinh ninh để làm tròn nghĩa vụ hậu phương, để những người con đi công tác xa nhà được yên lòng. Lời bà dặn khi cháu viết thư cho bố giúp người đọc không những hình dung rõ ràng giọng nói đầy tình cảm của bà mà còn làm sáng lên phẩm chất của nguời bà- phẩm chất của người bà, người mẹ Việt Nam yêu nước đầy lòng kiên trì nhóm lửa và giữ lửa.

Trong câu thơ: " Ung dung buồng lái ta ngồi", tác giả đã sử dụng biện pháp đảo ngữ nhằm nhấn mạnh tư thế ung dung, thong thả, khoan thai, bình tĩnh của những người chiến sĩ, những người làm chủ và chiến thắng hoàn cảnh chiến trường đầy khắc nghiệt.

Trong cuộc sống, sự hi sinh chính là biểu hiện của tình yêu thương và sự cho đi trong cuộc sống. Thật vậy, nhờ có sự hi sinh mà con người có thể mang đến hạnh phúc cho những người xung quanh. Hi sinh chính là hành động cho đi, cống hiến một thứ gì đó của bản thân để người khác được hạnh phúc hơn, để cuộc sống xung quanh tươi đẹp hơn. Ta có thể thấy trong các cuộc chiến tranh, sự hi sinh là vô cùng nhiều, được thể hiện ở các chiến sĩ vì dân tộc, vì quê hương đất nước đã lần lượt lên đường ra chiến trường, cho dù có thể bỏ mạng cũng không hề chùn bước. Các bà mẹ Việt Nam anh hùng đã hi sinh đứa con của mình, không sợ nguy hiểm bảo vệ các chiến sĩ cách mạng, tất cả cũng vì hòa bình của dân tộc. Hay có thể thấy, trong mỗi gia đình, hình ảnh những người cha, người mẹ tần tảo sớm hôm, thức khuya dậy sớm, không quản khó nhọc, để lo cho con, mong con no đủ. Tuy nhiên vẫn còn có nhiều người còn lối sống ích kỉ, sống chỉ biết lợi ích của riêng mình,... đó vẫn còn là mảng tối trong xã hội hiện nay. Đức hi sinh là một đức tính vô cùng cao đẹp, giúp cho người với người lại gần nhau hơn, lòng yêu thương được lan tỏa, vì vậy chúng ta cần phải biết trân trọng và phải biết hi sinh vì người khác, tránh lối sống vô tâm, ích kỷ. Chúng ta cần rèn luyện đức hi sinh ngay khi còn là học sinh và phát huy để ngày càng có nhiều người biết " sống vì mọi người".

Câu trả lời của bà tuân thủ phương châm hội thoại về chất. Bà nói như thế vì khi còn trẻ, bà đã thấy cây dừa tỏa bóng mát trước sân nhà.