a. Nêu ba sự kiện cơ bản về hoạt động của nhiễm sắc thể chỉ có trong giảm phân mà không có trong nguyên phân. Các tế bào con được tạo ra qua giảm phân khác với các tế bào con được tạo ra qua nguyên phân như thế nào?
b. Bạn Nam đã ghi lại được đoạn thông tin sau: “Bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội ở người bình thường gồm 44 nhiễm sắc thể thường (kí hiệu 44A) và 2 nhiễm sắc thể giới tính XX (ở nữ giới) hoặc XY (ở nam giới). Thế nhưng, qua nghiên cứu người ta thấy, những người có bộ nhiễm sắc thể gồm 44A và 1X (44A +XO) có kiểu hình nữ giới không bình thường; những người có bộ nhiễm sắc thể gồm 44A, 2X và 1Y (44A + XXY) có kiểu hình nam giới không bình thường; một số người có kiểu hình nữ giới không bình thường mang bộ nhiễm sắc thể (44A + XY) nhưng nhiễm sắc thể Y bị mất đoạn đầu ở cánh ngắn; cũng có những người có cơ thể và bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội như người bình thường nhưng lại bị rối loạn định dạng giới tính, tự cho bản thân thuộc giới tính khác (gọi chung là người chuyển giới) và mong muốn được sống thật với giới tính đó cho nên nhiều người trong số họ đã thực hiện các phẫu thuật để chuyển đổi giới tính (gọi chung là người đã phẫu thuật chuyển giới) theo quy trình gồm 3 giai đoạn: giai đoạn 1 - trải nghiệm và tư vấn tâm lí, giai đoạn 2 - điều trị bằng nội tiết tố (tiêm hoocmôn sinh dục khác giới vào cơ thể), giai đoạn 3 - phẫu thuật tạo hình chuyển giới”
Dựa vào đoạn thông tin trên và những hiểu biết của bản thân, em hãy giải đáp giúp bạn Nam những thắc mắc sau:
- Có thể rút ra được những kết luận gì về cơ chế di truyền xác định giới tính ở người?
- Giới tính sinh học và khả năng sinh sản của người chuyển giới và người đã phẫu thuật chuyển giới như thế nào so với người bình thường? Giải thích.
- Ở Việt Nam, hiện nay một số người đã phẫu thuật chuyển đổi giới tính được nhiều người biết đến như: Cindy Thái Tài, Hương Giang Idol, ca sĩ Lâm Chí Khanh…, nhưng theo Nghị định số 88/2008/NĐ-CP ngày 5/8/2008 vẫn còn hiệu lực cho đến nay thì việc "thực hiện chuyển đổi giới tính đối với những người đã hoàn thiện về giới tính là hành vi bị cấm”. Vậy Nghị định này có nên sửa đổi hay không? Tại sao?
Bạn Bình và bạn Chung đã thực hiện một số thí nghiệm lai một cặp tính trạng để nghiên cứu đặc điểm di truyền của tính trạng chiều cao cây và màu sắc hoa ở một loài thực vật và các bạn xác định được rằng: tính trạng thân cao trội hoàn toàn so với tính trạng thân thấp, tính trạng hoa đỏ trội hoàn toàn so với tính trạng hoa trắng, mỗi tính trạng này do một gen nằm trên nhiễm sắc thể thường quy định.
Với loài thực vật trên, hai bạn tiếp tục thực hiện thí nghiệm lai hai cặp tính trạng và thu được kết quả như sau: Cho cây thân cao, hoa trắng giao phấn với cây thân thấp, hoa đỏ (thế hệ P), thế hệ con (F1) thu được gồm bốn loại kiểu hình phân li theo tỉ lệ 1 thân cao, hoa đỏ : 1 thân cao, hoa trắng : 1 thân thấp, hoa đỏ : 1 thân thấp, hoa trắng.
Từ kết quả thu được ở F1, bạn Bình và bạn Chung khẳng định các gen quy định các tính trạng chiều cao cây và màu sắc hoa của loài thực vật trên có thể phân li độc lập hoặc di truyền liên kết với nhau.
a. Theo khẳng định của bạn Bình và bạn Chung nêu trên thì thế hệ P có kiểu gen như thế nào? Giải thích và viết sơ đồ lai từ P đến F1.
b. Em hãy thiết kế 1 thí nghiệm khác từ đó giải thích cho hai bạn Bình, Chung hiểu là có thể căn cứ vào đâu để khẳng định được các gen quy định các tính trạng chiều cao cây và màu sắc hoa của loài thực vật trên phân li độc lập hay di truyền liên kết với nhau.
Biết rằng: cấu trúc và số lượng nhiễm sắc thể không thay đổi trong quá trình phát sinh giao tử; quá trình thụ tinh diễn ra bình thường; các cá thể thu được ở các thế hệ lai đều sinh trưởng và phát triển bình thường.
Trong trường hợp các gen phân li độc lập, trội - lặn hoàn toàn, quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh diễn ra bình thường thì theo lý thuyết, phép lai P: ♂ AaBbDdEE x ♀ aaBbDdEe cho đời con F1 có:
a. Kiểu gen giống cây bố chiếm tỉ lệ bao nhiêu?
b. Kiểu gen giống cây mẹ chiếm tỉ lệ bao nhiêu?
c. Kiểu hình giống cây bố chiếm tỉ lệ bao nhiêu?
d. Kiểu hình khác với P chiếm tỉ lệ bao nhiêu?
Một cá thể có kiểu gen chứa ba cặp gen kí hiệu là Aa, BB và Dd; các gen nằm trên nhiễm sắc thể thường. Cá thể này có kiểu gen và cho giao tử với tỉ lệ như thế nào trong trường hợp:
a. Ba cặp gen Aa, BB, Dd nằm trên ba cặp nhiễm sắc thể tương đồng khác nhau.
b. Hai cặp gen Aa, BB cùng nằm trên 1 cặp nhiễm sắc thể tương đồng, cặp gen Dd nằm trên cặp nhiễm sắc thể tương đồng khác.
c. Ba cặp gen Aa, BB, Dd (theo thứ tự) cùng nằm trên 1 cặp nhiễm sắc thể tương đồng.
Biết rằng, cấu trúc và số lượng của nhiễm sắc thể không thay đổi trong quá trình giảm phân tạo giao tử.
Ở đậu Hà Lan có bộ NST lưỡng bội 2n, hạt vàng là trội hoàn toàn so với hạt xanh, hạt trơn là trội hoàn toàn so với hạt nhăn. Cho 3 cây hạt xanh, trơn tự thụ phấn được F1.
Theo lí thuyết hãy tính tị lệ các kiểu hình ở F1
Biết rằng, các gen quy định các tính trạng và phân li độc lập với nhau, không xảy ra đột biến
Ở một loài thực vật, tính trạng thân cao trội hoàn toàn so với tính trạng thân thấp, tính trạng lá dày trội hoàn toàn so với tính trạng lá mỏng, các gen quy định các tính trạng này nằm trên nhiễm sắc thể thường và phân li độc lập với nhau. Cho hai cây P của loài thực vật này giao phấn với nhau thu được F1 có 1/4 cây thân thấp, lá mỏng. Trong trường hợp không xảy ra đột biến, các cá thể F1 sinh trưởng và phát triển bình thường, em hãy cho biết:
a. Cách giải thích của mình để xác định kiểu gen và kiểu hình có thể có của hai cây P nói trên.
b. Trong số các phép lai có thể có giữa hai cây P nói trên, phép lai nào cho ra F1 có nhiều loại kiểu hình nhất?