Ôn tập phần I: Trồng trọt

2. Đất trồng là gì ? Trình bay thành phân và tính chất chính của đất trồng? 

Hướng dẫn giải

• Đất trồng là lớp bề mặt tươi xốp của vỏ trái đất mà trên đó thực vật có thể sinh sống và sản xuất ra sản phẩm nông sản gồm 3 phần: 

  • Rắn: gồm thành phần hữu cơ và thành phần vô cơ

  • Lỏng: là nước 

  • Khí: gồm oxi nitơ và CO₂

• Tính chất: Khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng, có độ chua, độ kiềm, và độ phì nhiêu

3. Vai trò và cách sử dụng phân bón trong sản xuất nông nghiệp?

Hướng dẫn giải

• Vai trò phân bón trong nông nghiệp là bổ xung các chất cần thiết cho môi trường đất, nước, để cho cây trồng hút đủ dinh dưỡng trong đất, hoặc trực tiếp bón phân qua lá của cây trồng, không những làm cho cây trồng sinh sống mà còn để làm tăng năng suất và chất lượng của cây trồng, 

• Cách sử dụng dựa trên phương pháp 4 đúng 

  • Đúng loại:

    • Sử dụng đúng loại phân mà cây trồng yêu cầu và phù hợp với từng loại đất.

    • Nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng khác nhau tùy thuộc vào từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển.

    • Cây trồng yêu cầu phân gì bón phân đó. Bón đúng không những đáp ứng được yêu cầu của cây mà còn giữ ổn định của môi trường đất. Đất chua tuyệt đối không bón những loại phân có tính axít cao quá ngưỡng ; đất kiềm không bón các loại phân có tính kiềm cao quá ngưỡng. 

  • Đúng liều:

    • Bón đủ lượng cho từng giai đoạn sinh trưởng, khả năng chịu đựng của từng loại cây vì có loại ưa bón ít một chứ bón nhiều xót rễ nhưng có cây lại chịu được bón nhiều 

  • Đúng lúc: 

    • Là bón đúng lượng phân và đúng loại phân khi cây trồng cần.

    • Trong suốt thời kỳ sống, cây trồng luôn luôn có nhu cầu các chất dinh dưỡng cho sinh trưởng và phát triển, vì vậy nên chia ra bón nhiều lần theo quy trình và bón vào lúc cây phát triển mạnh, không bón một lúc quá nhiều.

    • Việc bón quá nhiều phân một lúc sẽ gây ra thừa lãng phí, ô nhiễm môi trường, cây sử dụng không hết sẽ làm biến dạng dễ nhiễm bệnh, năng suất chất lượng nông sản thấp. 

  • Đúng cách:

    • Ví dụ bón phân chuồng thì bón lót lúc sớm vùi sẵn hay trộn đều trong đất để có độ ẩm ổn định cho các vi sinh sinh sống và phát triển , không bón trên mặt đất phơi nắng vừa mất đạm vừ tiêu diệt các vi sinh vật.

    • Bón phân hóa học nên bón buổi chiều mát , đừng bón sát gốc cây mà bón hơi xa gốc để nước mưa hoặc nước tưới ngấm từ từ xuống phần rễ bên dưới , bón sát gốc quá độ đậm đặc của phân chưa hòa loãng làm cháy gốc thối gốc và các rễ nổi quanh gốc. Cho nên bón hóa học phải tưới nhiều nước nhiều lần 1 lúc cho phân loãng ra nếu mưa nhỏ cũng phải tưới lại , nhưng tốt nhất là hòa loãng phân vào nước tưới, khi tưới tất cả bộ rễ, lá , đều hấp thụ hết số phân không bị thất thoát và hại như rắc.

    • Còn phân bón lá thì xịt đều trên lá vào chiều mát , nhưng là đối với lá non , còn lá già thì không nên vì khi đó lá kém hấp thụ phân

4. Nêu vai trò của giống và phương pháp chọn tạo giống cây trồng? 

Hướng dẫn giải

• Vai trò: Giống cây trồng tốt có tác dụng làm tăng năng suất, tăng chất lượng nông sản, tăng vụ và làm thay đổi cơ cấu cây trồng trong năm.

• Phương pháp: 

  • Phương pháp chọn lọc

    • Đặc điểm: Chọn cây có đặc tính tốt thu lấy hạt so sánh với giống ban đầu sau đó đem nhân giống sản xuất đại trà.

  • Phương pháp lai

    • Đặc điểm: Lấy phấn hoa của cây bố thụ phấn lên đầu nhụy của cây mẹ → đem hạt cây mẹ gieo trồng → cây lai → đem nhân giống

5. Trình bày khái niệm về sâu, bệnh hại cây trồng và các biệp pháp phòng trừ? 

Hướng dẫn giải

• Bệnh hại: là trạng thái không bình thường của cây do điều kiện sống bất lợi hoặc do vi sinh vật gây nên 

• Sâu hại: là loài động vật thuộc nghành chân khớp cơ thể gồm 3 phần: đầu, ngực, bụng.

  • Đầu có 2 đôi râu, bụng có 2 đôi cánh và đôi chân

• Cách phòng trừ sâu, bệnh hại : 

  • Trừ sớm, kịp thời nhanh chóng và triệt để.

  • Sử dụng tổng hợp các biện pháp phòng trừ. Trừ sớm, kịp thời nhanh chóng và triệt để.

• Sử dụng tổng hợp các biện pháp phòng trừ là:

  • Vệ sinh đồng ruộng

  • Làm đất

  • Gieo trồng đúng thời vụ

  • Chăm sóc kịp thời, bón phân hợp lí

  • Luân phiên các loại cây trồng khác nhau trên cùng một đơn vị diện tích 

  • Sử dụng giống chống sâu, bệnh hại, cắt rạ sau khi gặt 

  • Cắt cỏ xung quanh bờ

6. Hãy nêu tác dụng của các biện pháp làm đất và bón phân lót đối với cây trồng? 

Hướng dẫn giải

• Làm đất:

  • Làm cho đất tơi xốp.

  • Tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng 

  • Diệt cỏ dại và mầm mống sâu bệnh 

  • Tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và phát triển tốt 

• Bón phân lót: là bón phân vào đất trước khi gieo trồng. Bón phân lót nhằm cung cấp chất dinh dưỡng cho cây con khi nó mới mọc, mới bén rễ.

7. Tại sao phải tiến hành kiểm tra ,xử lí hạt giống trước khi gieo trồng cây nông nghiệp? 

Hướng dẫn giải

• Chỉ gieo những hạt giống tốt và trồng cây con khoẻ mạnh, không có mầm bệnh.

• Phải biết rõ lý lịch nơi sản xuất hạt giống. Hạt giống nhập nội phải qua kiểm dịch thực vật.

• Trước khi gieo trồng hạt giống phải được xử lý hoá chất hoặc nhiệt.

• Trước khi trồng cây con xuống ruộng cần xử lý Sherpa 0,1% để phòng và trừ sâu hại sau này.

• Xử lý hạt giống trước khi gieo trồng để loại những hạt bị sâu mọt trong quá trình bảo quản, phòng trừ sâu hại đang bám trên hạt giống hoặc tấn công hạt giống sau khi nẩy mầm, giúp hạt giống nẩy mầm mạnh, đều, nhanh

8. Em hãy nêu ưu, nhược điểm của phương pháp gieo trồng bằng hạt và trồng cây con?

Hướng dẫn giải

• Gieo bằng hạt:

  • Ưu điểm: tốn ít công lao động, đơn giản, dễ làm, nhanh

  • Nhược điểm: không đảm bảo được mật độ khoảng cách giữa các cây với nhau, độ nông sâu của cây so với mặt đất, thất thoát nhiều vì sâu kiến

• Trồng cây con:

  • Ưu điểm: ít thất thoát hạt giống, đảm bảo về mật độ, khoảng cách, độ nông sâu

  • Nhược điểm: lâu, tốn công, yêu cầu kỹ thuật cao hơn

9. Hãy nêu tác dụng của việc chăm sóc đối với cây trồng. Giải thích câu tục ngữ: "Công cấy là công bỏ, công làm cỏ là công ăn"? 

Hướng dẫn giải