Đây là phiên bản do Đức Minh
đóng góp và sửa đổi vào 29 tháng 7 2021 lúc 8:10. Xem phiên bản hiện hành
Nội dung lý thuyết
Các phiên bản khácTÁC GIẢ - NGUYỄN TRÃI
I/ CUỘC ĐỜI NGUYỄN TRÃI
+ Sinh trưởng trong gia đình có truyền thống yêu nước ,yêu văn hóa dân tộc
+ Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dân tộc ,nhân vật toàn tài hiếm có ,nhà chiến lược ,nhà ngoại giao kiệt xuất ,nhà thơ lớn được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới
+ Một con người phải chịu đựng những oan kiên , thảm khốc nhất trong chế độ phong kiến Việt Nam
II/ SỰ NGHIỆP THƠ VĂN :
1) Tác phẩm :
Văn tự | Tác phẩm chính | Nội dung | Thể loại |
CHỮ HÁN | Quân trung từ mệnh tập | _ Thư từ ,biểu ,quân lệnh gửi cho các tướng của ta và các bức thư gửi cho quân Minh nhằm “ đánh vào lòng người “ | Văn chính luận |
Bình Ngô đại cáo | Tuyên bố nền hòa bình của đất nước sau khi chiến thắng quân Minh | Thể Cáo ,văn biền ngẫu | |
Ức Trai thi tập | Thể hiện cảm xúc trữ tình cá nhân | Thơ trữ tình ,đa số là thơ Đường luật | |
Chí Linh sơn phú | Nêu công đức của Lê Lợi ,vai trò nhà Lê | Phú ( Cổ thể | |
Lam Sơn thực lục | Ghi chép quá trình khởi nghĩa Lam Sơn | Ký ( ký sự lịch sử ) | |
Băng Hồ di sự lục (Chuyện cũ về cụ Băng Hồ) | Khắc họa chân dung cụ Trần Nguyên Đán (Cụ Băng Hồ ,ông ngoại Nguyễn Trãi) | Ký (Hồi Ký) | |
Lam Sơn Vĩnh Lăng thần đạo bi (Bia thần đạo Vĩnh Lăng ở Lam Sơn) | Là bài văn bia ghi chép gia thế ,sự nghiệp của Lê Thái Tổ sau ngày nhà vua mất | Bi (văn bia)
| |
CHỮ NÔM | Quốc âm thi tập | Ghi lại những cảm xúc cá nhân | Thơ trữ tình Đường luật |
Dù chữ Hán hay chữ Nôm, văn chính luận hay văn trữ tình, NT vẫn có những thành tựu nghệ thuật lớn .Ông là người khai sáng thơ văn tiếng Việt.
2) Thơ văn :
a)Nội dung :
+ Nguyễn Trãi _ Nhà văn chính luận xuất sắc , giàu nhân nghĩa và đầy tính chiến đấu thời trung đại
_ Mỗi bài đều có kết cấu chặt chẽ ,lập luận sắc bén,xác định rõ đối tượng mục đích để có bút pháp thích hợp ,tác động vào lý trí và thuyết phục người đọc bằng tình cảm ,bằng đại nghĩa ,bằng trí nhân
_ Văn chính luận Nguyễn Trãi có tính chiến đấu cao vì độc lập ,vì đạo lý chính nghĩa ,phục vụ tích cực cho cuộc kháng chiến chống quân Minh và xây dựng cuộc sống .Ý thức dân tộc trong thơ Nguyễn Trãi rất cao
+ Nguyễn Trãi _ nhà thơ trữ tình sâu sắc :
- Đau nỗi đau con người ,yêu tình yêu của con người
Phượng những tiếc cao , diều hãy liệng
Hoa thường hay héo ,cỏ thường tươi ( Tự thuật _ bài 9)
( Bầu trời cao rộng lẽ ra là chim phượng hoàng bay liệng ,chỉ thấy loài ác điểu săn mồi
Mặt đất lẽ ra phải đầy hoa thì chỉ thấy loài cỏ sinh sôi )
Khách đến chim mừng hoa xảy động
Chè tiên nước ghín nguyệt đeo về
( thuật hứng _ bài 3)
Cây rợp chồi cành ,chim kết tổ
Ao quanh mấu cá , cá nên bày
( ngôn chí _ bài 11)
Bao giờ nhà dựng đầu non
Pha trà nước suối gối hòn đá ngơi
( Loạn hậu đáo Côn Sơn cảm tác )
b) Nghệ thuật :
- Văn chính luận: Kết cấu chặt chẽ, lập luận sắc bén, giọng điệu linh hoạt.
- Thơ Nguyễn Trãi: Có cống hiến đặc biệt trong thơ Nôm, Sáng tạo cải biến thể lục ngôn, thơ thất ngôn chen lục ngôn.
- Sử dụng nhiều từ thuần Việt, nhiều hình ảnh quen thuộc, dân dã: Cây chuối, hoa sen, ao bèo, rau muống, mùng tơi...
- Ông vận dụng sáng tạo tục ngữ, ca dao và lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân.
=> Ông đóng góp lớn ở cả thể loại và ngôn ngữ ,ông là nhà văn chính luận kiệt xuất ,nhà thơ khai sáng văn học tiếng Việt .Góp phần làm cho ngôn ngữ tiếng Việt thêm giàu đẹp.