Bài 9: Quy luật Menđen: Quy luật phân li độc lập

a. Thí nghiệm ở đậu Hà lan

b. Nhận xét kết quả thí nghiệm

• Tỉ lệ phân li KH chung ở F2 = 9 : 9 : 3 : 1

• Tỉ lệ phân li KH nếu xét riêng từng cặp tính trạng đều = 3 : 1

• Mối quan hệ giữa các tỉ lệ KH chung và riêng là (3 : 1) x (3 :1) = 9 : 3 : 3 : 1

* Sơ đồ lai

Quy ước gen:
  A : hạt vàng > a : hạt xanh
  B : hạt trơn  > b : hạt nhăn
Ta có sơ đồ lai hai cặp tính trạng như sau:
  Ptc:      AABB × aabb
  Gp:       A, B       a, b
  F1:    AaBb   ( 100% hạt vàng, trơn)
  F1 × F1:  AaBb × AaBb
  GF1: AB, Ab, aB, ab  AB, Ab, aB, ab
  F2:

Khung penet:

Tỉ lệ kiểu gen

1AABB: 2AABb: 1AAbb: 2AaBB: 4AaBb: 2Aabb: 1aaBB: 2aaBb: 1aabb

Tỉ lệ kiểu hình

9A_B_: Vàng- trơn

3A_bb: Vàng- nhăn

3aaB_: Xanh- trơn

1aabb: Xanh- nhăn

c. Nội dung định luật phân li độc lập

Các cặp nhân tố di truyền quy định các tính trạng khác nhau phân li độc lập trong quá trình hình thành giao tử

• Các cặp alen nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau

• Sự phân li độc lập và tổ hợp ngẫu nhiên của các cặp NST tương đồng trong giảm phân hình thành giao tử dẫn đến sự phân li độc lập và sự tổ hợp ngẫu nhiên của các cặp alen tương ứng

• Quy luật phân li độc lập cho thấy khi các cặp alen phân li độc lập nhau thì quá trình sinh sản hữu tính sẽ tạo ra một số lượng lớn biến dị tổ hợp à sinh vật đa dạng, phong phú

• Nếu biết được 2 gen nào đó phân li độc lập, thì dựa vào quy luật này ta sẽ đoán trước được kết quả phân li ở đời sau

• Biến dị tổ hợp: kiểu hình mới xuất hiện ở đời con do sự tổ hợp lại các alen từ bố và mẹ. Biến dị tổ hợp phụ thuộc vào số tổ hợp gen (tổ hợp giao tử) ở con lai, số tổ hợp giao tử càng lớn thì biến dị tổ hợp càng cao

• Điều kiện cần thiết để có thể xảy ra phân li độc lập là các cặp gen qui định các cặp tính trạng phải nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau

• Số tổ hợp giao tử = số giao tử đực x số giao tử cái trong phép lai đó