Bài 6. Khái lược tiến trình lịch sử Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX

1. Khái lược tiến trình lịch sử trung quốc từ thế kỉ thứ VII đến giữa thế kỉ XIX.

- Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XIX Trung Quốc trải qua các triều đại lớn:

- Trong đó có 2 triều đại không phải do người Hán lập nên là triều Nguyên (người Mông Cổ thành lập) và triều Thanh ( người Mãn thành lập).

- Những triều đại phát triển về chính trị, kinh tế, văn hóa là nhà Đường, Tống, Minh.

- Nhà Thanh là triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Trung Quốc. Từ giữa thế kỉ XIX nhà Thanh suy yếu, Trung Quốc đứng trước nguy cơ bị thực dân phương Tây xâm lược.

2. Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường

a. Tổ chức bộ máy nhà nước:

- Bộ máy nhà nước được củng cố hoàn thiện hơn từ trung ương đến địa phương

- Cử người thân tín đi cai quản các địa phương

- Mở nhiều khoa thi để tuyển chọn nhân tài.

b. Chính sách đối ngoại:

- Tiến hành chính sách bành trướng lãnh thổ bằng các cuộc chiến tranh xâm lược: Triều Tiên, Nội Mông, Tây Vực, cũng cố chế độ cai trị ở An Nam.

- Cuối thế kỉ VII lãnh thổ nhà Đường rộng gần gấp đôi nhà Hán.

c. Tình hình kinh tế:

- Vê nông nghiệp: Thi hành nhiều biện pháp giảm tô, lấy ruộng công và ruộng bỏ hoang chia cho nông dân. Thực hiện chế độ quân điền, do đó sản xuất phát triển.

- Thủ công nghiệp và thương nghiệp phát triển. Gốm sứ và tơ lụa theo con đường tơ lụa đi đến tận Phương Tây

- Thương nghiệp: hình thành con đường tơ lụa và trở thành tuyến đường buôn bán quốc tế của nhiều thương nhân khắp thế giới.

=> Kinh tế phát triển phồn thịnh.

3. Sự phát triển kinh tế thời Minh – Thanh.

- Năm 1368, Chu Nguyên Chương lập đổ nhà Nguyên, lên ngôi Hoàng đế lập ra nhà Minh.

- Ba thế kỉ sau, lợi dụng sự bất ổn cuối nhà Minh, người Mãn từ phía Đông Bắc tràn xuống, xâm chiếm toàn bộ Trung Quốc lập ra nhà Thanh (1644).

- Triều Minh - Thanh đã thi hành nhiều biện pháp nhằm khôi phục và phát triển kinh tế:

* Nông nghiệp:

+ Sản xuất nông nghiệp gia tăng về sản lượng, diện tích, năng suất.

+ Giảm thuế khóa, chia ruộng đất cho nông dân, chú trọng canh tác thủy lợi.

+ Áp dụng luân canh cây trồng, chọn giống cây mới

+ Xây dựng nhiều đồn điền chuyên canh trồng ngũ cốc, chè, bông,…

* Thủ công nghiệp:

+ Xuất hiện những ngành nghề thủ công nổi tiếng: Dệt tơ lụa, làm đồ sứ, đóng thuyền, làm giấy,…

+ Các xưởng thủ công xuất hiện ngày càng nhiều ở thành thị. Thời nhà Thanh hình thành nên những khu vực chuyên môn hóa sản xuất cao, đông đảo người làm thuê đến.

* Thương nghiệp: Hoạt động buôn bán trong và ngoài nước phát triển.

+ Quảng Châu trở thành thương cảng lớn nhất thu hút thương nhân nước ngoài đến buôn bán. + Hàng hóa trao đổi buôn bán với các nước như Ấn Độ, Ba Tư, các nước Đông Nam Á,….

+ Cuối nhà Minh, thực hiện chích sách hạn chế ngoại thương, cấm buôn bán bằng đường biển.

+ Đến thời nhà Thanh cấm đoán ngặt nghèo hơn => mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa xuất hiện.