Nội dung lý thuyết
Sơ đồ nguyên lí mạch điện bật tắt LED thông qua việc đóng mở transistor.
- Transistor mở khi UBE > 0 (khoảng 0,3 V ~ 0,8 V) và đóng khi UBE = 0.
- Hệ số khuếch đại (\(\beta\)) của transistor lưỡng cực được xác định bằng tỉ số giữa IC và IB.
- Khi điều chỉnh biến trở RBT:
+ Làm thay đổi dòng IB, dẫn đến dòng IC thay đổi, thay đổi độ sáng LED.
TT | Tên thiết bị, vật liệu và dụng cụ | Thông số kĩ thuật | Số lượng |
1 | LED 5 (mm) | ILED = 10 mA ULED = 2,2 V | 01 |
2 | Điện trở | 680 \(\Omega\) 1/4 W 50 k\(\Omega\) 1/4 W | |
3 | Biến trở B500K | 500 k\(\Omega\) 1/4 W | |
4 | Transistor BC547 | IC = 100 mA UBE = 0,7 V \(\beta\) = 110 \(\sim\) 800 | |
5 | Pin | 9 V DC | |
6 | Hộp dây cắm bo mạch thử nghiệm (đầy đủ các kích cỡ khác nhau) | ||
7 | Bo mạch thử nghiệm | 8,5 x 5,5 cm | |
8 | Đồng hồ vạn năng hiện số (đủ các thang đo điện trở, điện áp, diode) |
- Bước 1. Đọc và kiểm tra các linh kiện:
+ Lựa chọn các linh kiện dựa trên sơ đồ nguyên lí:
R1 = 680 \(\Omega\) đảm bảo điện áp và dòng điện trên LED khi có dòng IC.
R2 = 50 k\(\Omega\) đảm bảo dòng IB không lớn hơn giá trị cho phép.
+ Biến trở B500K có điện trở biến thiên từ 0 k\(\Omega\) đến 500 k\(\Omega\) để thay đổi dòng IB.
+ Dựa vào sơ đồ nguyên lí:
Các linh kiện đã được giao cho học sinh tiến hành đọc và kiểm tra thông số.
- Bước 2. Trình tự lắp ráp mạch đảm bảo đúng, an toàn cho người và thiết bị:
+ Đấu nối mạch bật tắt LED trên bo mạch thử nghiệm như sơ đồ lắp ráp.
+ Kiểm tra lại mạch điện lắp ráp trước khi đóng điện cấp cho mạch điện.
- Bước 3. Kiểm tra, đo lường đánh giá mạch:
+ Đo điện áp trên điện trở R1 và R2.
=> Từ đó tìm dòng điện \(I_B=\dfrac{U_{R_2}}{R_2}\), \(I_C=\dfrac{U_{R_1}}{R_1}\) và hệ số khuếch đại \(\beta=\dfrac{I_C}{I_B}\).
+ Điền kết quả vào bảng, các giá trị tương ứng khi thay đổi giá trị biến trở RBT (B500K).
Học sinh báo cáo kết quả theo bảng kế hoạch thực hành.
Học sinh tự đánh giá, giáo viên dựa vào quá trình và kết quả thực hành để đánh giá.