Bài 16. Sự phản xạ ánh sáng

I. HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ ÁNH SÁNG

Khi chiếu một chùm sáng vào gương thì chùm sáng bị hắt trở lại theo hướng khác. Hiện tượng đó gọi là phản xạ ánh sáng.

Hiện tượng này còn xảy ra với các bề mặt nhẵn bóng khác.

Trong hiện tượng phản xạ ánh sáng, người ta quy ước (Hình 16.1):

- G: gương phẳng (mặt phản xạ).

- Tia sáng tới (SI): tia sáng chiếu vào gương.

- Tia sáng phản xạ (IR): tía sáng bị gương hắt trở lại.

- Điểm tới (I): giao điểm của tia sáng tới và gương.

- Pháp tuyến (IN) tại I: đường thẳng vuông góc với gương tại I.

- Mặt phẳng tới: mặt phẳng chứa tia sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới.

- Góc tới (\(\widehat{SIN}=i\)): góc tạo bởi tia sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới.

- Góc phản xạ (\(\widehat{RIN}=i'\)): góc tạo bởi tia sáng phản xạ và pháp tuyến tại điểm tới.

II. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG

- Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới.

- Góc phản xạ bằng góc tới.

III. PHẢN XẠ VÀ PHẢN XẠ KHUẾCH TÁN

Khi mặt phản xạ nhẵn thì các tia sáng tới song song bị phản xạ theo một hướng. Hiện tượng này gọi là hiện tượng phản xạ (còn gọi là phản xạ gương).

Khi mặt phản xạ không nhẵn thì các tia sáng tới song song bị phản xạ theo mọi hướng (Hình 16.4). Hiện tượng này gọi là hiện tượng phản xạ khuếch tán (còn gọi là tán xạ).

- Khi có phản xạ, ta có thể nhìn thấy ảnh của vật (Hình 16.5a).

- Khi có phản xạ khuếch tán, ta không nhìn thấy ảnh của vật (Hình 16.5b).