Thần Trụ Trời

Hướng dẫn giải

- Truyện thần thoại Việt Nam là thể loại tự sự viết bằng văn xuôi, kể lại sự tích các vị thần sáng tạo ra thế giới tự nhiên và văn hóa, phản ánh nhận thức, cách hình dung của người thời cổ về nguồn gốc của thế giới và đời sống con người. Có thể nói truyện thần thoại được xây dựng bằng những hình ảnh,chi tiết không có thực mà chỉ là hư ảo do con người tưởng ra dựa trên quan niệm về sự tiến hóa loài người mà sau này chỉ có các nhà khoa học mới giải thích được. Đó là những quan niệm theo lối duy vật từ thời xa xưa khi bắt đầu có loài người trên Trái Đất. Nhằm phản ánh quá trình sáng tạo văn học con người thời cổ đại. 

- Thần thoại Việt Nam có thể phân ra thành các nhóm chính sau đây:

+ Về nguồn gốc vũ trụ và các hiện tượng tự nhiên: Thần Trụ Trời, Nữ thần Mặt Trăng,...

+ Về nguồn gốc các loài động thực vật: Cuộc tu bổ các giống vật, thần Lúa,...

+ Về nguồn gốc con người và nguồn gốc các dân tộc ở Việt Nam: Thần Nông, Mười hai bà mụ,...

+ Về các anh hùng thời khuyết sử, các anh hùng văn hóa, tổ sư các nghề: Sơn Tinh - Thủy Tinh, Thánh Gióng,...

+ Thần thoại Việt bị truyền thuyết hóa: Truyền thuyết vua Hùng,...

+ Thần thoại còn biến tướng trong Phật thoại, Tiên thoại, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn và cả truyện cười: Cóc kiện trời, Chử Đồng Tử ... hoặc mang dấu ấn của xã hội nguyên thủy như Trầu Cau, Hòn Vọng Phu,...

→Thần thoại đã tạo nên cho con người Việt Nam nếp cảm, nếp nghĩ, nếp tư duy đầy hình tượng phóng đại và khoáng đạt. 

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Truyện kể rằng Mặt Trời và Mặt Trăng là hai chị em, con của Trời. Công việc được giao phó hằng ngày là phải thay phiên nhau đi xem xét thế gian. Gặp phải những người khiêng kiệu già đi chậm, cô Mặt Trời phải ngồi lâu, ngày ở dưới trần hóa dài ra.

Đến lượt những người trẻ khiêng kiệu đi mau, cô Mặt Trời về sớm thì ngày lại ngắn. Cô em Mặt Trăng tính tình nóng nảy không kém gì chị nên đến đêm, con người cũng khó chịu vì cô em. Loài người than thở đến tai nhà Trời, bà mẹ mới lấy tro bôi vào mặt Mặt Trăng. Từ đó, tính tình của cô thay đổi hết sức dịu dàng, vì thế nên người dưới trần ai cũng thích. Mỗi khi cô ngoảnh mặt nhìn xuống là lúc đó trăng rằm, ngoảnh lưng lại là ba mươi, ngoảnh sang phải hay sang trái là trăng thượng huyền hay hạ huyền. Hôm nào trăng hết quầng là lúc vết tro trát mặt hiện ra.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

Bối cảnh khi thần xuất hiện:

- Không gian:

+ Chưa có vũ trụ

 

+ Chưa có muôn vật và loài người

+ Không xác định: “đám hỗn độn”, tối tăm, lạnh lẽo

- Thần trụ trời xuất hiện:

+ Không rõ thời gian, địa điểm: tự nhiên có một ông thần

+ Ngoại hình: thân thể to lớn “không biết bao nhiêu mà kể”, chân bước qua các đỉnh núi.

(Trả lời bởi Thanh An)

Hướng dẫn giải

- Thần ở trong đám mù mịt, hỗn độn không biết từ bao lâu, thần bỗng đứng dậy, dùng đầu đội trời lên cao, tay đào đất, đá đắp thành cột để chống trời.

- Thần cứ một mình đắp, đẩy trời lên cao mãi.

(Trả lời bởi Thanh An)

Hướng dẫn giải

- Mục đích giải thích của người kể:

+ Lí do thần dùng cột để chống trời mà không dùng tay, sau đó lại phá cột đi

+ Giải thích vì sao trên mặt đất không bằng phẳng mà có sông hồ, biển, nơi cao thì lại có núi, cao nguyên hoặc hòn đào.

(Trả lời bởi Thanh An)

Hướng dẫn giải

– Các sự kiện chính mà thần Trụ trời đã làm:

+ Từ trong bóng tối bỗng đứng dậy

+ Dùng đầu đội trời, tay đào đất

+ Đắp cột chống trời, đẩy trời lên cao mãi

+ Khi trời đã cao vừa ý, thần phá cột đá và ném ra khắp nơi.

– Sự kiện liên quan đến ý nghĩa của nhan đề Thần Trụ trời: Đắp cột chống trời, đẩy trời lên cao mãi

(Trả lời bởi Thanh An)

Hướng dẫn giải

– Trí tưởng tượng phong phú của nhân dân thể hiện qua một số chi tiết hoang đường, kì ảo trong văn bản:

+ Một vị thần khổng lồ xuất hiện, thần cao không thể tả xiết.

+ Thần bước một bước là có thể qua từ vùng này hay từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác.

+ Thần tự mình đào đất, đập đá, đắp thành một cái cột vừa to vừa cao để chống trời.

+ Hễ cột được thần đắp cao lên chừng nào, thì trời dường như một tấm màn rộng mênh mông được nâng dần lên chừng ấy.

+ Mọi chi tiết kể và tả Thần Trụ Trời đều gợi những vòng hào quang, điểm tô tính chất kỳ là, phi thường của nhân vật, thần thoại. Truyện đã nhân cách hoá vũ trụ thành một vị thần.

+ Công việc, Thần làm rất lạ lùng: đội trời lên, đưa cột cao to chống trời, phá cột chống trời, tạo ra núi sông biển cả. Đấy là những công việc quy mô vĩ đại, tạo thiên lập địa, xây dựng cỏi thế gian đúng theo quan niệm về vũ trụ (Trời tròn, đất vuông) của người xưa.

 → Thần Trụ Trời là câu chuyện hoang đường. Hình tượng thần và việc làm của Thần, từ việc xây cột khổng lồ chống trời lên cao tít tới việc phá cột, ném tung đất đá thành núi đồi, đào đất thành sông biển… theo quan niệm của người nhân dân ta trước đây. (Trả lời bởi Thanh An)

Hướng dẫn giải

- Truyện giải thích sự hình thành trời đất, núi sông, biển cả theo quan niệm của người nguyên thuỷ. Người nguyên thuỷ hiểu, nghĩ về các hiện tượng tự nhiên bằng những hiểu biết thô sơ, chất phác và trí tưởng tượng phong phú, ngây thơ của minh. Họ cho rằng trời đất, thế gian là do các Thần tạo nên.

- Cách giải thích ấy giống với các truyện truyền thuyết đã học là đều có các chi tiết kì ảo, hoang đường, cùng giải thích về nguồn gốc của sự vật sự việc nào đó. Tuy nhiên, ở truyện truyền thuyết chỉ giải thích sự vật sự việc ở 1 vùng nhất định, còn thần thoại giải thích cho nguồn gốc hình thành của các sự vật trên Trái đất.

(Trả lời bởi Thanh An)

Hướng dẫn giải

- Miêu tả bằng hình ảnh:

 

 

- Miêu tả bằng lời:

Thần trụ trời là một vị thần có công khai phá trời đất. Với thân hình to lớn không thước nào có thể đo được, sức mạnh không lời nào diễn tả nổi. Thần đã dùng đầu chống trời, lấy tay đào đất, cát để đắp thành cột chống trời. Nhờ cột chống trời mà thần trụ trời dựng lên làm trời đất mới được phân làm hai.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)