1. Hãy chia sẻ với bạn về một chuyện đáng nhớ mà em từng trải qua.
1. Hãy chia sẻ với bạn về một chuyện đáng nhớ mà em từng trải qua.
2. Dựa vào nhan đề và ấn tượng ban đầu của bản thân khi đọc lướt qua văn bản, em đoán xem “bài học đường đời đầu tiên” được nhân vật kể lại sau đây là bài học gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTheo em nghĩ, “Bài học đường đời đầu tiên” được nhân vật kể sẽ là những vấp ngã đầu tiên khi bước ra đường đời khiến nhân vật sau đó nhận ra được sự sai lầm của bản thân.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Những chi tiết miêu tả ngoại hình nhân vật “tôi” trong đoạn này là lời của ai? Điều này giúp em biết được gì về tính cách nhân vật?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Chi tiết miêu tả ngoại hình của nhân vật “tôi” là lời của chính nhân vật Dế Mèn.
- Điều này giúp em hiểu rằng: Dế Mèn là một nhân vật có tính cách tự tin và thân hình khỏe mạnh.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Qua cách nhân vật “tôi” tự miêu tả hành động của mình ở đoạn này, em biết thêm điều gì ở đặc điểm nhân vật?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiQua cách nhân vật “tôi” tự miêu tả hành động của mình ở đoạn này, em biết nhân vật có đặc điểm: Kiêu căng, tự phụ
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Những từ ngữ “hung hăng”, “hống hách”, “ngu dại”, “ân hận” cho thấy nhân vật “tôi” có thái độ và đánh giá như thế nào về trải nghiệm sắp kể ra dưới đây?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhững từ ngữ trên cho thấy nhân vật có thái độ ân hận, hối lỗi và tự đánh giá đó là sự ngu ngốc, dại dột về những sự việc mình đã làm.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Việc Dế Choắt muốn đào một cái ngách sang nhà nhân vật “tôi” phòng khi có kẻ nào bắt nạt cho thấy Dế Choắt suy nghĩ, đánh giá như thế nào về nhân vật “tôi”?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiViệc Dế Choắt muốn đào cái ngách sang nhà nhân vật “tôi” phòng khi có kẻ nào bắt nạt cho thấy Dế Choắt tự được ý thức được bản thân có sức khỏe yếu và nghĩ rằng Dế Mèn là người hàng xóm tốt bụng, có thể giúp đỡ mình.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Cụm từ “đứa ích kỉ” thể hiện sự nhận thức của ai? Tự nhận thức về điều gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Cụm từ “Đứa ích kỉ” là sự tự nhận thức của Dế Mèn.
- Chú tự nhận thức được sự ích kỉ, chỉ nghĩ đến thoả mãn được thú vui của bản thân mà không nghĩ đến hậu quả việc mình đã gây ra.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
1. Thời điểm Dế Mèn kể lại cho chúng ta nghe bài học đường đời đầu tiên là trước hay sau cái chết của Dế Choắt? Dựa vào chi tiết nào mà em cho là như vậy?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiThời điểm Dế Mèn kể lại cho chúng ta nghe bài học đường đời đầu tiên là sau cái chết của Dế Choắt thể hiện qua chi tiết “Tôi đem xác Dế Choắt đến chôn vào một vùng cỏ bùm tum. Tôi đắp thành nấm mộ to. Tôi đứng lặng giờ lâu, nghĩ về bài học đường đời đầu tiên”.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
2. Dựa vào gợi ý trong bảng dưới đây, em hãy tìm một vài câu thể hiện lời kể của Dế Mèn (lời kể xưng “tôi”) và lời đối thoại của Dế Mèn với nhân vật khác
Lời kể và lời đối thoại của Dế Mèn
| Lời kể của Dế Mèn | Lời đối thoại của Dế Mèn |
| Một tai hoạ đến mà đứa ích kỉ thì không thể biết trước được. Đó là: không trông thấy tôi nhưng chị Cốc đã trông thấy Dế Choắt... | - Sợ gì? Mày bảo tao sợ cái gì? Mày bảo tao còn biết sợ ai hơn tao nữa! (Dế Mèn nói với Dế Choắt) |
| ... | ... |
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Lời kể của Dế mèn
Lời đối thoại của Dế Mèn
- Tôi tợn lắm. Dám cà khịa với tất cả mọi bà con trong xóm.
- Ngẫm ra thì tôi chỉ nói lấy sướng miệng thôi. Còn Dế Choắt than thở thế nào, tôi không để tai. Hồi ấy, tôi có tính tự đắc, cứ miệng mình nói tai mình nghe chứ không biết ai nghe, thậm chí cũng chẳng để ý có ai nghe mình không.
- Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào.
- Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ, chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.
- Chú mình có muốn cùng tớ đùa vui không?
(Lời của Dế Mèn với Dế Choắt)
3. Tìm những chi tiết thể hiện ngoại hình, hành động, ngôn ngữ và tâm trạng của nhân vật Dế Mèn. Trên cơ sở đó, nhận xét về tính cách của Dế Mèn.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhững chi tiết thể hiện ngoại hình, hành động, ngôn ngữ và tâm trạng của nhân vật Dế Mèn:
– Thể hiện ngoại hình Dế mèn: Đôi càng mẫm bóng, vuốt cứng, nhọn hoắt, cánh dài, răng đen nhánh, râu dài uốn cong, hùng dũng
– Thể hiện hành động của Dế Mèn:tôi co cẳng lên, đạm phanh phách vào các ngọn cỏ; Tôi đi đứng oai vệ; Tôi đã quát mấy chị Cào Cào ngụ ngoài đầu bờ; thỉnh thoảng, tôi ngứa chân đá một cái, ghẹo anh Gọng Vó lấm láp vừa ngơ ngác dưới đầm lên.
– Thể hiện ngôn ngữ của Dế Mèn:gọi Dế Choắt là “chú mày” với giọng điệu khinh khỉnh..
– Thể hiện tâm trạng của Dế Mèn: tôi lấy làm hãnh hiện với bà con về cặp râu ấy lắm, Tôi tợn lắm, tôi cho là tôi giỏi; thoát nạn rồi mà còn ân hận quá, ân hận mãi.
=> Qua những chi tiết trên cho ta thấy Dế Mèn là một chàng thanh niên trẻ trung, yêu đời, tự tin nhưng vì tự ý thức được vẻ bề ngoài và sức mạnh của mình, Dế Mèn đã kiêu căng, tự phụ, hống hách, cậy sức bắt nạt kẻ yếu.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)