Đặt cây bút chì vào một bát nước như hình bên. Vì sao ta thấy cây bút chì dường như bị gãy tại mặt nước?
Bài 4. Khúc xạ ánh sáng
Mở đầu (SGK Chân trời sáng tạo trang 18)
Thảo luận (1)
Câu hỏi (SGK Chân trời sáng tạo trang 18)
Tiến hành thí nghiệm (Hình 4.1) và nêu nhận xét về đường đi của tia sáng từ không khí vào nước.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTrong môi trường nước và không khi, tia sáng truyền thẳng.
Tại mặt nước, tia sáng bị gãy khúc.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo trang 18)
Hiện tượng nào sau đây liên quan đến sự khúc xạ ánh sáng?
- Tia sáng mặt trời bị hắt trở lại môi trường cũ khi gặp mặt nước.
- Tia sáng mặt trời bị lệch khỏi phương truyền ban đầu khi đi từ không khí vào nước.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiHiện tượng liên quan đến sự khúc xạ ánh sáng là hiện tượng tia sáng mặt trời bị lệch khỏi phương truyền ban đầu khi đi từ không khí vào nước.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Câu hỏi 2 (SGK Chân trời sáng tạo trang 19)
Tiến hành thí nghiệm (Hình 4.3) và cho biết tia khúc xạ và tia tới nằm cùng một bên hay khác bên của pháp tuyến.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTia khúc xạ và tia tới nằm ở hai bên khác nhau của pháp tuyến.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Câu hỏi 3 (SGK Chân trời sáng tạo trang 20)
Hoàn thành Bảng 4.1, từ đó nêu nhận xét về tỉ số \(\frac{{\sin i}}{{\sin r}}\)khi góc tới thay đổi.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Góc tới i
60o
45o
30o
20o
Góc khúc xạ r
40o
32o
22o
15o
sin i / sin r
1,3
1,3
1,3
1,3
Câu hỏi 4 (SGK Chân trời sáng tạo trang 21)
Cho biết tốc độ ánh sáng truyền trong không khí là 300 000 km/s; trong thủy tinh là 197 368 km/s. Hãy tính chiết suất của thủy tinh.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiChiết suất của thủy tinh là :
\({n_{21}} = \frac{{{v_1}}}{{{v_2}}} = \frac{{300{\rm{ }}000}}{{197{\rm{ }}368}} = 1,52\)
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Câu hỏi 5 (SGK Chân trời sáng tạo trang 21)
Trả lời câu hỏi đã nêu ở đầu bài học.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác tia sáng xuất phát từ phần đầu bút chì, truyền trong nước, khúc xạ tại mặt phân cách giữa nước và không khí rồi truyền đến mắt người quan sát. Mắt người quan sát sẽ nhìn thấy đầu bút chì nằm gần mặt nước hơn.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo trang 21)
Vì sao khi đứng trên thành hồ bơi, ta lại thấy đáy hồ bơi có vẻ gần mặt nước hơn so với thực tế?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác tia sáng xuất phát từ đáy hồ bơi, truyền trong nước, bị khúc xạ tại mặt phân cách giữa nước và không khí rồi truyền đến mắt người quan sát. Mắt người quan sát sẽ nhìn thấy đầu bút chì nằm gần mặt nước hơn.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)