Hình 21.1 mô tả thí nghiệm tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh khảm thuốc lá. Hãy thảo luận và nêu nhận xét về đặc điểm mầm bệnh.
Hình 21.1 mô tả thí nghiệm tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh khảm thuốc lá. Hãy thảo luận và nêu nhận xét về đặc điểm mầm bệnh.
Nêu khái niệm virus từ đó cho biết virus có những đặc điểm nào khác so với vi khuẩn.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Khái niệm virus: Virus là dạng sống không có cấu tạo tế bào, kích thước rất nhỏ, sống kí sinh bắt buộc trong tế bào sinh vật.
- Virus có các đặc điểm khác với vi khuẩn:
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Virus
Vi khuẩn
Có kích thước rất nhỏ
Có kích thước lớn hơn
Không có cấu tạo tế bào
Có cấu tạo tế bào
Sống kí sinh bắt buộc trong tế bào của sinh vật
Sống kí sinh hoặc sống tự do trong môi trường
Chỉ có DNA hoặc RNA
Có cả DNA và RNA
Không có ribosome
Có ribosome
Để nuôi virus, các nhà khoa học sẽ dùng loại môi trường gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiĐể nuôi virus, các nhà khoa học sẽ dùng tế bào sống như vi khuẩn, thực vật, động vật (chuột bạch) để làm môi trường.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Quan sát hình 21.2 và cho biết các thành phần cấu tạo virus. Hãy nêu chức năng của các thành phần đó.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Các thành phần cấu tạo virus: Các loại virus đều có 2 thành phần là lõi nucleic acid và vỏ capsid. Một số loại virus (virus có màng bọc) có thêm thành phần là màng bọc nằm bên ngoài vỏ capsid.
- Chức năng của các thành phần cấu tạo virus:
+ Lõi nucleic acid có chức năng mang thông tin di truyền quy định các đặc điểm của virus.
+ Vỏ capsid có chức năng bao bọc bảo vệ virus, đồng thời, ở virus trần, protein của vỏ capsid thường đóng vai trò làm thụ thể cho virus bám dính lên bề mặt tế bào chủ.
+ Màng bọc có các gai glycoprotein đóng vai trò là thụ thể cho virus có màng bọc bám dính lên bề mặt tế bào chủ.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Quan sát hình 21.3 và cho biết cấu trúc nào của virus đóng vai trò là thụ thế?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Ở virus trần, thụ thể là protein của vỏ capsid.
- Ở virus có màng bọc, thụ thể là các gai glycoprotein trên lớp màng bọc.
- Ở virus gây bệnh trên vi khuẩn như phage T4, thụ thể nằm ở đầu tận cùng của lông đuôi.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Quan sát các hình 21.4, 21.5 và mô tả các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virus. Em có nhận xét gì về thời gian nhân lên của phage T4 trong tế bào chủ?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virus: Bám dính → Xâm nhập và đưa vật chất di chuyển vào tế bào chủ → Sinh tổng hợp vật chất di truyền (DNA, RNA, Protein) → Lắp ráp → Giải phóng
- Thời gian nhân lên của phage T4 rất nhanh (chỉ 22 phút đã tạo ra được rất nhiều tế bào mới)
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Quan sát các hình 21.4, 21.5 và cho biết điều gì xảy ra với tế bào chủ khi virus dược giải phóng.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTác hại của sự nhân lên của virus đối với tế bào chủ:
- Tế bào bị hủy hoại, chết.
- Tế bào bị tổn thương vật chất di truyền.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Tại sao những người bị hội chứng HIV-AIDS thường dễ mắc các bệnh như lở loét da và tiêu chảy?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhững người bị hội chứng HIV – AIDS thường dễ mắc các bệnh như lở loét da và tiêu chảy:
- HIV là virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Chúng có khả năng gây nhiễm và phá huỷ một số tế bào của hệ thống miễn dịch (tế bào limphô T4 hay T-CD4). Sự giảm số lượng tế bào này làm suy giảm khả năng miễn dịch của cơ thể.
- Khi khả năng miễn dịch của cơ thể bị suy giảm, vi sinh vật gây bệnh sẽ dễ dàng tấn công cơ thể nên những người bị hội chứng HIV – AIDS thường dễ mắc các bệnh như lở loét da, tiêu chảy kéo dài.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Tại sao mỗi loại virus chỉ gây bệnh ở một hoặc một số loài sinh vật nhất định? Cho ví dụ.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiMỗi loại virut chỉ có thể xâm nhập vào một số loại tế bào nhất định vì trên bề mặt tế bào chủ có các thụ thể dành riêng cho mỗi loại virut, chỉ khi các gai glicôprôtêin hoặc prôtêin bề mặt của virut đặc hiệu với thụ thể bề mặt tế bào thì chúng mới có thể xâm nhập vào tế bào được.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)