Bài 2. Các phương pháp nghiên cứu và học tập môn Sinh học

Hướng dẫn giải

Em đã học những phương pháp nghiên cứu khoa học:

- Phương pháp quan sát

- Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm

- Phương pháp thực nghiệm khoa học

Khi học tập ở phòng thí nghiệm và ngoài thiên nhiên,em cần tuân theo những quy định sau đây:

- Dùng găng tay,kính bảo hộ,... để tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại

- Thực hiện thí nghiệm nghiêm túc

(Trả lời bởi 𝓫𝓪̣𝓷 𝓷𝓱𝓸̉ ('・ω・'))

Hướng dẫn giải

Bước 1: Xác định mục tiêu quan sát

- Tế bào nấm men.

Bước 2: Tiến hành

- Phương tiện quan sát: Kính hiển vi quang học

- Tiến hành quan sát tế bào nấm men dưới kính hiển vi, tiến hành vẽ hình, chụp ảnh và ghi chú các nội dung đã quan sát được.

Bước 3: Báo cáo

- Xử lý thông tin đã thu thập được, để đưa ra kết luận.

- Báo cáo kết quả quan sát.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

• Một số hoạt động được tiến hành trong phòng thí nghiệm ở trường:

- Giải phẫu để tìm hiểu cấu trúc của cơ thể hay bộ phận của tế bào như giải phẫu để tìm hiểu cấu tạo bên trong của ếch đồng, tôm, cá,…

- Làm tiêu bản để quan sát tế bào hoặc nhiễm sắc thể (NST).

- Thực hiện một số thí nghiệm đơn giản, quy mô nhỏ như tìm hiểu khả năng nảy mầm của hạt đậu xanh trong phòng thí nghiệm,…

• Các bước khi làm một thí nghiệm ở phòng thí nghiệm:

- Bước 1: Chuẩn bị. Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất; mẫu vật và các thiết bị an toàn.

- Bước 2: Tiến hành. Tiến hành thí nghiệm theo các bước hướng dẫn và thu thập thông tin.

- Bước 3: Báo cáo và vệ sinh phòng thí nghiệm:

+ Xử lí số liệu và viết báo cáo thí nghiệm.

+ Thu dọn và làm sạch phòng thí nghiệm.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

Thiết kế thí nghiệm tìm hiểu ảnh hưởng của nước đến chiều cao cây đậu tương ngoài thực địa:

Bước 1: Thiết kế mô hình thực nghiệm và chuẩn bị các điều kiện thí nghiệm

- Thiết kế mô hình thực nghiệm: Chia đất thành 3 lô (chất lượng đất ở mỗi lô như nhau), mỗi lô trồng 50 cây đậu tương con (các cây con tương đồng về chiều cao, kích thước, số lá thật).

- Chuẩn bị dụng cụ: dụng cụ làm đất, dụng cụ tưới nước, thiết bị chụp ảnh.

- Mẫu vật: 150 cây đậu tương con chia làm 3 lô như trên.

- Thiết bị an toàn: găng tay, ủng cao su,…

Bước 2: Tiến hành và thu thập số liệu thực nghiệm

- Tiến hành thí nghiệm:

+ Trồng các cây đậu tương con vào các lô, mỗi lô 50 cây.

+ Tiến hành tưới nước cho các cây ở 3 lô như sau: Lô 1 - không tưới nước; Lô 2 - tưới nước vừa đủ; Lô 3 - tưới ngập nước.

+ Quan sát sự phát triển của các cây đậu tương trong mỗi lô, ghi chép chiều cao cây sau mỗi 3 ngày. Tiến hành thí nghiệm trong 15 ngày.

- Tuân thủ các quy định an toàn khi thực hành ngoài thực địa.

Bước 3: Xử lí số liệu thực nghiệm và báo cáo

- Làm báo cáo kết quả thí nghiệm theo các nội dung sau:

+ Tên thí nghiệm

+ Câu hỏi nghiên cứu

+ Dụng cụ, hóa chất và mẫu vật

+ Phân công nhiệm vụ trong nhóm

+ Các bước tiến hành

+ Kết quả thí nghiệm

+ Phân tích kết quả và đưa ra kết luận

+ Nhận xét, đánh giá

- Thu gom rác thải và để các dụng cụ thí nghiệm vào nơi quy định.

- Rửa tay bằng nước sạch và xà phòng mỗi lần thực nghiệm.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

- Quan sát và thực nghiệm là các phương pháp đặc trưng cho nghiên cứu sinh học vì: Sinh học là môn khoa học thực nghiệm. Để tìm hiểu một vấn đề sinh học, cần quan sát đối tượng một cách kĩ lưỡng hoặc làm thí nghiệm thực tế để thu thập thông tin chính xác nhất.

- Mối quan hệ giữa các phương pháp nghiên cứu sinh học: Các phương pháp nghiên cứu sinh học có mối quan hệ chặt chẽ bổ sung cho nhau. Tùy từng đối tượng và vấn đề nghiên cứu, người nghiên cứu có thể lựa chọn một hoặc một số phương pháp nghiên cứu sinh học thích hợp để đạt hiệu quả nghiên cứu tốt nhất.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)

Hướng dẫn giải

Tin sinh học là một lĩnh vực nghiên cứu liên ngành,kết hợp dữ liệu sinh học với khoa học máy tính và thống kê

(Trả lời bởi 𝓫𝓪̣𝓷 𝓷𝓱𝓸̉ ('・ω・'))

Hướng dẫn giải

Kính hiển vi, kính lúp, ống nghiệm, pipet, giá đỡ, đèn cồn, bộ đồ mổ, khay mổ,...

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)