Bài 18. Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược (1400-1407)

Mở đầu (SGK Cánh diều - Trang 69)

Hướng dẫn giải

- Sự thành lập:

+ Cuối thế kỉ XIV, nhà Trần suy yếu.

+ Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên ngôi vua lập ra nhà Hồ, đổi tên nước thành Đại Ngu => nhà Hồ được thành lập.

- Để xây dựng và bảo vệ đất nước, nhà Hồ đã thực hiện nhiều chính sách cải cách trên các lĩnh vực: chính trị - quốc phòng, kinh tế, xã hội và văn hóa – giáo dục.

- Nguyên nhân thất bại của cuộc kháng chiến:

+ Đường lối chống giặc sai lầm của nhà Hồ, đã không dựa vào nhân dân để chống giặc mà chỉ chiến đấu đơn độc.

+ Hạn chế trong các chính sách cải cách của Hồ Quý Ly làm cho đông đảo quần chúng nhân dân thiếu tin tưởng nên họ không ủng hộ nhà Hồ trong cuộc kháng chiến chống quân Minh.

(Trả lời bởi Minh Duong)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Cánh Diều - Trang 70)

Hướng dẫn giải

Sự thành lập nhà Hồ:

- Từ nửa sau thế kỉ XIV, nhà Trần khủng hoảng, khởi nghĩa nông dân nổ ra khắp nơi.

- Hồ Quý Ly dần thao túng triều đình nhà Trần.

- Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần, lên ngôi vua, lập ra nhà Hồ, đổi quốc hiệu thành Đại Ngu.

Hồ Quý Ly đổi quốc hiệu và chuyển kinh đô chứng tỏ:

- Chuyển giao triều đại cũ sang triều đại mới, nhà Hồ thành lập. 

- Nhà Hồ không đủ năng lực cai trị đất nước, dời đô về nơi hiểm yếu, dễ phòng thủ để chống lại các cuộc nổi dậy.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2 (SGK Cánh Diều - Trang 70)

Hướng dẫn giải

* Tác động của cải cách do Hồ Quý Ly thực hiện đối với xã hội thời nhà Hồ. 

Tích cực

Tiêu cực

- Quyền lực của chính quyền trung ương được củng cố.

- Tình trạng bất bình đẳng trong xã hội giảm bớt

- Gây bất mãn cho một bộ phận xã hội

- Ảnh hưởng đến khả năng đoàn kết toàn dân của nhà Hồ

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3 (SGK Cánh Diều - Trang 71)

Hướng dẫn giải

Những nét chính cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ:

- Tháng 11-1406, nhà Minh huy động 20 vạn quân và hàng chục vạn dân phu tràn vào biên giới Đại Việt.

- Quân nhà Hồ phải lui từ Lạng Sơn về bờ nam sông Nhị, cố thủ ở thành Đa Bang.

- Tháng 1-1407: quân Minh lần lượt đánh chiếm các thành Đa Bang.

- Tháng 4-1407, quân Minh tấn công vào Tây Đô, Hồ Quý Ly chạy vào Hà Tĩnh và bị bắt (6-1407)

Nguyên nhân thất bại của cuộc kháng chiến:

- Do nhà Hồ không có đường lối kháng chiến đúng đắn, chủ yếu dựa vào thành lũy, nặng về phòng ngự bị động và rút lui cố thủ. 

- Một số chính sách của Hồ Quý Ly không được sự ủng hộ của nhân dân.

- Nhà Hồ không tập hợp được đông đảo lực lượng tham gia kháng chiến.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Cánh Diều - Trang 72)

Hướng dẫn giải

- Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên ngôi vua lập ra nhà Hồ, đổi tên nước thành Đại Ngu => nhà Hồ được thành lập.

- Trước và sau khi lên ngôi, Hồ Quý Ly thực hiện nhiều cải cách trên một số lĩnh vực. Những chính sách cải cách này đưa đến những chuyển biến tích cực trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, do còn nhiều hạn chế nên cuộc cải cách đã ảnh hưởng đến khả năng đoàn kết toàn dân của nhà Hồ.

- Trong những năm 1406 – 1407, nhà Hồ tiến hành cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược nhưng thất bại.

(Trả lời bởi Midoriya Izuku)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 72)

Hướng dẫn giải

- Suy nghĩ về việc tành lập nhà Hồ: Sự ra đời của nhà Hồ là tất yếu và phù hợp với quy luật phát triển của lịch sử vì: triều đại nhà Trần ở cuối thế kỉ XIV đã suy yếu, khủng hoảng; không đủ sức lãnh đạo đất nước

- Suy nghĩ về Hồ Quý Ly:

+ Hồ Quý Lylà một nhà yêu nước có tài năng, có hoài bão, tiến bộ, là một trong những nhà cải cách nổi tiếng trong lịch sử nước Việt Nam thời phong kiến.

+ Tuy nhiên những cải cách của Hồ Quý Ly còn nhiều hạn chế nên đã ảnh hưởng đến khả năng đoàn kết toàn dân của nhà Hồ.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 72)

Hướng dẫn giải

- Bài học kinh nghiệm từ sự thất bại của nhà Hồ:

+ Chú trọng phát huy tinh thần đoàn kết toàn dân trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

+ Có đường lối đúng đắn, phù hợp với thực tiễn trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

 

 

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)