Bài 16. Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu giành độc lập trước thế kỉ X

Câu hỏi mở đầu (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 70)

Hướng dẫn giải

- Lời phàn nàn của viên thái thú người Hán đã cho thấy: 

+ Tinh thần đấu tranh liên tục, bền bỉ, quật cường của người Việt chống lại ách đô hộ của các triều đại phong kiến phương Bắc để giành lại độc lập, tử chủ;

+ Đồng thời cũng cho thấy sự bất lực của chính quyền đô hộ phương Bắc trong việc khất phục nhân dân Việt Nam (vì họ đã phải tìm “trăm phương ngàn kế” nhưng vẫn phải thốt lên “dân xứ ấy rất khó cai trị).

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 mục 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 73)

Hướng dẫn giải

- Mùa xuân năm 40, do chính sách cai trị hà khắc của chính quyền đô hộ nhà Hán đã làm cho nhân dân ta ở khắp nơi đều căm phẫn, muốn nổi dậy chống lại.

- Hai chị em Trưng Trắc và Trưng Nhị là con gái Lạc tướng huyện Mê Linh, có lòng yêu nước, chí căm thù quân xâm lược sâu sắc. 

- Để đền nợ nước, trả thù nhà Hai Bà Trưng đã dựng cờ khởi nghĩa.

(Trả lời bởi m.thuu)
Thảo luận (2)

Câu hỏi 2 mục 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 73)

Hướng dẫn giải

Diễn biến chính của Khởi nghĩa Hai Bà Trưng trên lược đồ hình 2:

– Trưng Trắc, Trưng Nhị phất cờ nổi dậy khởi nghĩa tại cửa sông Hát (nay thuộc xã Hát Môn). Tướng lĩnh khắp 65 thành trì đều quy tụ về với cuộc khởi nghĩa

– Từ sông Hát, nghĩa quân theo đường sông Hồng tiến xuống chiếm căn cứ quân Hán ở Mê Linh và Cổ Loa

– Nghĩa quân tiếp tục tấn công thành Luy Lâu và chiếm được trị sở của chính quyền đô hộ

– Khởi nghĩa thắng lợi, Trưng Trắc được suy tôn làm vua, đóng đô ở Mê Linh

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 3 mục 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 73)

Hướng dẫn giải

 Khí thế của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng và tình thế của chính quyền đô hộ:

– Khí thế hùng dũng, oai phong, mãnh liệt cùng lòng yêu nước, căm thù giặc sục sôi đã giúp Hai Bà Trưng lãnh đạo cuộc khởi nghĩa thành công.

– Tình thế quân đô hộ rơi vào cảnh thất bại, liên tục mất các căn cứ, bị chiếm trị sở. “Thái thú Giao Chỉ là Tô Định hoảng hốt cũng tháo chạy. Để thoát thân, Tô Định phải cạo tóc, cạo râu, trà trộn vào loạn quân, vứt bỏ ấn tín mà chạy. Tương truyền người Việt đương thời vẫn có tục lệ phổ biến là cạo tóc, nên Tô Định làm như vậy để bắt chước cho khỏi bị phát hiện trên đường trốn”

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 4 mục 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 73)

Hướng dẫn giải

Kết quả và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng:

– Kết quả: Cuộc khởi nghĩa dành thắng lợi.

– Ý nghĩa lịch sử:

Nền độc lập dân tộc được khôi phục.Thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí quyết chiến, quyết thắng của dân dân tộc.Khẳng định ý thức độc lập của dân tộc.Khẳng định vai trò lớn lao của người phụ nữ Việt Nam. (Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 mục 2 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 74)

Hướng dẫn giải

- Nguyên nhân: chính sách cai trị hà khắc, bóc lột tàn bạo của nhà Ngô khiến đời sống của người Việt cực khổ => mâu thuẫn dân tộc giữa người Việt với nhà Ngô ngày càng sâu sắc.

- Mục đích: đánh đuổi quân xâm lược Ngô, giành lại quyền tự chủ của người Việt.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 mục 2 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 74)

Hướng dẫn giải

- Diễn biến:

+ Năm 248, từ căn cứ ở núi Nưa (Triệu Sơn, Thanh Hoá), khởi nghĩa bùng nổ

+ Lực lượng nghĩa quân đã đánh hạ nhiều huyện lị, thành ấp ở Cửu Chân, Cửu Đức, Nhật Nam. Cuộc khởi nghĩa khiến cho toàn thể Giao Châu đều chấn động.

+ Trước tình hình đó, nhà Ngô đã cử 8 000 quân sang đàn áp. Do lực lượng quân Ngô quá mạnh, khởi nghĩa đã bị đàn áp, Bà Triệu anh dũng hi sinh tại khu vực núi Tùng (Thanh Hoá)

- Ý nghĩa: 

+ Làm rung chuyển chế độ đô hộ 

+ Thức tỉnh tinh thần dân tộc

+ Tạo đà cho cuộc khởi nghĩa Lý Bí sau này

(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 mục 3 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 75)

Hướng dẫn giải

Diễn biển chính của cuộc khởi nghĩa Lý Bí và công cuộc bảo vệ nước Vạn Xuân:

* Diễn biến:

– Năm 542, Lý Bí phất cờ khởi nghĩa ở Thái Bình. Hào kiệt ở khắp nơi kéo về hưởng ứng: Tinh Thiều, Phạm Tu, Triệu Túc,..

– Trong vòng chưa đầy 3 tháng, nghĩa quân đã chiếm được hầu hết các quận huyện.

– Tháng 4/542, nhà Lương cử quân sang đàn áp, bị nghĩa quân đánh bại, giải phóng được Hoàng Châu.

– Đầu năm 543, nhà Lương đàn áp lần hai.

– Nghĩa quân ta chủ động đón đánh địch ở Hợp Phố và giành thắng lợi.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 mục 3 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 75)

Hướng dẫn giải

\(-\) Kết quả : Lật đổ chính quyền đô hộ và làm chủ giao Châu

\(-\) Ý nghĩa : lập ra nước Vạn Xuân , đóng đô ở vùng sông Lô Lịch , thành lập triều đình , dựng điện Vạn Thọ và chùa Khai Quốc

(Trả lời bởi minh :))))
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 mục 4 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 76)

Hướng dẫn giải

Tham khảo:

Khoảng cuối những năm 10 của thể kỉ VIII, nhân phải tham gia đoàn người gánh vải (quả) nộp cống, Mai Thúc Loan đã kêu gọi những người dân phu bỏ về quê, mộ binh nổi dậy.

Nghĩa quân nhanh chóng chiếm thành Hoan Châu. Nhân dân Ái Châu, Diễn Châu nổi dậy hưởng ứng. Mai Thúc Loan chọn vùng Sa Nam (Nam Đàn) xây dựng căn cứ. Ông xưng đế, nhân dân gọi là Mai Hắc Đế (vua Đen)

Mai Hắc Đế liên kết với nhân dân khắp Giao Châu và Cham pa kéo quân sang tấn công thành Tống Bình. Viên đô hộ Giao Châu là Quang Sở Khách phải chạy về Trung Quốc.

Năm 722, nhà Đường cử Dương Tư Húc đem 10 vạn quân sang đàn áp. Mai Hắc Đế thua trận. Quân giặc điên cuồng tàn sát nghĩa quân và nhân dân.

(Trả lời bởi Hồ Hoàng Khánh Linh)
Thảo luận (1)